Nietzsche, Böyle Buyurdu Zerdüşt adlı eserinde en aşağılanası insanın, artık kendini aşağılamayan olduğunu söyler. Yükselmek için, önce batmak gerektiğini bilmez.

Bu bölümde Nietzsche’nin deve-aslan-çocuk metaforlarını inceleyerek tininin evriminden söz edeceğim, kendimizi aşmak için.



See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Kendi Batışını İstemek

Hiç kendi batışınızı istediniz mi? Kendinizden ölümüne nefret ettiğiniz, aynada kendi yüzünüze bakamayacak kadar kendinizden tiksindiğiniz, hatta bu yüzden bile isteye dibe vurmak yani şu anda kimseniz onun ölmesini istediniz mi? Bu ifadeleri çok kötümser, öz şefkat yoksunluğu içeren psikolojik bir problem, hatta intihara döşenen bir yol gibi düşünebilirsiniz. Ama sizi temin ederim, kendi batışını istemek her zaman bu anlama gelmek zorunda değil. Aksine yeni bir sizin, daha yüce bir sizin yaratılması için yaşam dolu bir hamlede olabilir. Nietzsche böyle buyurduğu Zerdüşt adlı o ünlü kitabında en aşağılanası insanın artık kendini aşağılamayan olduğunu söyler. Öylesine bir insandır ki bu kendini aşağılamayan, tam da bu yüzden aşağılık olan insan, ben zaten tamamım diyerek hiçbir dönüşme ihtiyacı olmadığını düşünür. Dolayısıyla yükselmek için önce batmak gerektiğini bilmez. Özetle aynı kitapta pek etkileyici bir şekilde de söylendiği gibi, Dans eden bir yıldız doğurabilmek için hala kaos olmalı insanın içinde. Yani kaostan yıldızlara uzanan bir dönüşüm süreci olmalı kendilik deneyimimiz. Ama bize sadece kabullenmek, pozitif yanları görmek, öz şefkat ve öz sevgi göstermek ve sadece bunu yücelten hatta toksik pozitif diyebileceğimiz bir dönemde kimse artık kendi batışına gönüllü değil, değil mi? Neden buradayız? Her şey ne anlama geliyor? Ben kimim? Nasıl yaşamalı? Metafizikten gündelik yaşantımıza yanıtını aradığımız onlarca sorumuz var. Ben Dilara. Bu gibi sorulara cevap aramak adına bu podcast de seninle birlikte felsefenin izinde yola koyuluyoruz. Garanti BBVA Pardon hanımefendi, işinizi biliyorum ama sizi sahneye alabilir miyiz? Dış ses açıklayacak. Girişiminle parlamak mı? Birlikte yaparız. Garanti BBVA, KAGİDER ve Ekonomist Dergisi İşbirliği ile düzenlenen Türkiye'nin Kadın Girişimcisi yarışmasına başvurular başladı. Sesini Türkiye'ye duyurmak ve ödülleri kazanmak için son başvuru tarihi 15 Kasım. Ayrıntılı bilgi garantibbvakadingirişimci.com'da. Nietzsche böyle buyurdu, Zerdüş'te insanı hayvan ile hüsn insan arasında gerili bir ip olarak tanımlar. Yani insan olmak, bugün artık kimseniz, bir hedef değil, bir geçiş aşamasıdır. Ve bu geçişin içerisinde tin, burada onun deyimiyle tin tam olarak Ebrahimî dinlerdeki ruha tekabül etmez. Bunu bir nevi bilinç olarak düşünebiliriz. Bir dizi dönüşüm yaşar. Bilincin yükselmesi ve dönüşerek kendini açması diyelim buna. Tine'nin dönüşüm hareketi içerisinde önce deve, sonra aslan ve nihayetinde çocukla karşılaşırız. O yüzden bu bölümde Nietzsche'nin bu üç metaforu deve, aslan, çocuk üzerine konuşmak istiyorum. Bunları inceleyerek Tine'nin evriminden bahsedeceğiz. Tine'nin evrimini konuşmak böyle sad felsefe tarihi konusu değil. Yani maksat Nietzsche hakkında bilgi almanız olmayacak bu bölümde. Bu üç metafor ve aralarındaki ilişkiyi konuşarak size şu an kim olduğunuz, toplumdaki kurum ve figürler hakkında bir şeyler söylemek ya da bir şeyleri düşündürmek niyetindeyim. Çünkü göreceksiniz ki bu dönüşüm sürecinin bireysel özgürlüğümüz, otorite ile ilişkimiz, yaratıcı gücümüzle bağlantısı var. Ve böylelikle kendimize en azından şu soruyu sorabiliriz. Ben şu an hangi aşamadayım? Deve mi? Aslan mı? Yoksa nihayet bir çocuk mu? Bu konuşma nereden çıktı derseniz, benim hazırladığım ve sunduğum bir kitap kulübü var. Şubat ve Mart aylarında, 2025'den bahsediyorum. Belki gelecekte bu podcast bölümünü dinlerseniz, bu kulüp çoktan tamamlanmış olacak. Kitap kulübünde şu anda Zerdüş'te okuyoruz. Normalde her ay bir kitap okuyorduk ve 5. ayı geride bıraktık. Ama bu kez zer düştü ve onun içerisindeki o zengin metaforların hakkını verebilmek için tam iki ay ayırdık. Şu anda daha yeni başladık sayılır. Bu kitap kulübünün diğerlerinden biraz farklı bir yapısı var. Ben üyelere her pazartesi mail atarak inceleme yazıları, öneriler atıyorum ve ayın son pazartesi günleri online buluşmalar yapıyoruz ve saatlerce metni tartışıyoruz. İlginizi çekerse, siz de böyle buyurdu zerdüştü okuma serüvenimize katılmak isterseniz, Instagram hesabımda kulübün web sitesi var ve bütün ilgili datalar, arşiv orada mevcut. O zaman zerdüştün önerileriyle şimdi deveyi konuşma vaktimiz geldi. Kim devedir? T'nin ilk aşaması deve. Yani yük sırtlanmak. Nietzsche'ye göre tinin ilk evresi devedir. Tin dediğimde bunu kullanmak hala sizde böyle anlamsız, irite edici bir hissiyat yaratıyorsa tekrar söylemek istiyorum. Bunu öz bilinciniz ve öz bilincinizin hareketi olarak düşünmelisiniz. Burada İbrahimî dinlerde olduğu gibi aşkın maddeden, bağımsız bir ruhtan bahsetmiyorum. O halde bilinç ilk evrede deve. Yani geleneklerin, toplumsal normların, ahlaki emirlerin yükünü taşıyan bir varlık. Deve, toplumun ona biçtiği rollerin gereğini yerine getirmekten mutlu olan bir varlık. Deve olmak bir tür itaatkârlık durumu olarak da görülebilir. Yani bize söylenenleri sorgulamadan kabullenmek, ahlakın ve dinin bize sunduğu kurallara uymak ve bu yükü sadakatle taşımak. Tıpkı Platon'un Devlet adlı kitabındaki mağara insanları gibi, deve de zincirlerinden memnun çünkü başka bir gerçeklik tanımadığı için, o aslında sorumluluğunu yerine getirmeyi en makul davranış olarak görür. Ama burada ilginç bir yan var. Nietzsche'nin gözünde deve kötü bir şey, dışlamamız gereken bir şey değil sadece. Çünkü aslında burada öğrenmenin ve disiplinin aşamasıyla karşılaşıyoruz. Bunu şöyle düşünün, deve öğrenmenin, disiplinin aşaması. Mesela büyük sanatçılar, filozoflar, bilim insanları önce birer deve olurlar. Nasıl ki Beethoven bahı çalışmadan, Picasso klasik resimde ustalaşmadan kendi tarzlarını bulamadılarsa, deve de bilgiyle ve kültürle yoğrulmamış bir şekilde bir üst aşamaya geçemeyeceğini anlar. Bu kısım oldukça Hegel'yen, Hegel'de diyalektik dediğimiz bir kavram var. Sizin yükselmek, değişmek, dönüşmekten bahsetmeniz için her aşamada önce içerdikleriniz ve sonrasında da içermediklerinizi kapsayacak şekilde genişlemeniz lazım. Yani dönüşmek zaten bu anlama geliyor. Başka bir şekilde dönüşmenin herhangi bir imkanından bahsedemeyiz. Bu yüzden Nietzsche'de T'nin dönüşümünden bahsederken böyle birdenbire idealize edilmiş ve gökyüzünden bize inen bir karakterden bahsetmeyiz. Dolayısıyla erginleşmek bir süreç işidir değil mi? Buraya başka bir parantez daha koymak istiyorum. Nietzsche genel anlamda kültürü, özellikle de otoritenin, geleneğin, toplumun dayattığı kültürel normları sert bir şekilde eleştirir. Hatta yine böyle buyurdu Zerdüç'te, kültüre tapmak ifadesiyle, bireyin kendi özgün düşüncesini oluşturmadan geleneksel bilgileri kutsamasını yerer. Burada varılması gereken son nokta kültüre tapınmak değil. Deve aşaması, bu bilgiyi ve disipline edilme süreci kültüre boyun eğmek olarak düşünülmemeli. Burada verdiğim mesaj biraz daha şu anlama geliyor. Bir yerden çıkmanın yolu içinden geçmektir. deve sadece isyan etmekle özgür olunamayacağını, isyan etmek için dahi önce bilgiyle, düşünceyle ve karşılaştığı fikirlerle yüzleşmesi gerektiğini anlar. Ama söylediğimiz gibi, bu kültüre boyun eğmek değil, onu aşmanın ilk adımı olarak görülmeli. Yani Nietzsche'nin gözünde deve, bir zorunluluktur ama bir son nokta değildir. O halde ikinci adımda şöyle bir yere varıyoruz. Yük taşımının ötesinde de bir şey var mı diyerek deve yani tin dönüşmeye başlar. Üç ay ertelemeli anında krediniz İşçep'te. İşçep'ten anında krediye başvurun. Onaylanan kredinizin ilk taksitini üç ay sonraya erteleyin. İhtiyaçlarınızı ertelemeyin. Ayrıntılı bilgi İşçep ve İşbank.com.tr'de. Tİ'nin ikinci aşaması, aslan. İsyan etmek. Bir noktada deve yüklerinden bıkmaya başlar. Artık emir almak istemez ve kendi yolunu çizmek ister. İşte böylece aslan aşamasına geçilir. Nietzsche'ye göre aslan, sen yapmalısın diyen ejderhaya da karşı çıkar. Burada bahsettiğim üç metafora bir tanesi daha ekleniyor. Bir ara metafor olarak düşünelim bunu. Ejderha. Böyle buyurdu Zerdüş'teki üç dönüşüm bölümünde geçen ejderha, ti'nin ikinci aşamasında yani aslan evresinde karşılaşılan büyük engeli temsil eden güçlü bir sembol. Peki neden ejderha derseniz, ejderha mitolojide genellikle büyük bir hazineyi koruyan, güçlü ve kadim bir varlık olarak resmedilir değil mi? Nice burada ejderhayı toplumsal değerlerin ve geleneklerin hazinesi olarak kullanıyor. Onun pulları üzerinde altın harflerle şöyle yazılmıştır. ''Sen yapmalısın.'' ''Bunu kabul etmelisin.'' ''Şunu istemelisin.'' O meli malı yapmanın temsilidir ejderha. İşte bu yüzden Ti'nin ikinci evresindeki aslan, özgür olabilmek için bu ejderhayı alt etmek zorundadır. Çünkü aslan ejderhanın şunu istemelisin, yargısına karşılık ben istiyorum der. O yüzden bu aşama artık isyanın, reddedişin ve bireyselliğin aşaması olarak da görülebilir. Genç yaşta kurulu düzeni sorgulayan, dini ya da kültürel normlara başkaldıran birey Nietzsche'nin aslanıdır. Ama burada bir tehlike var ve Nietzsche'nin özgün felsefesiyle de karşılaştığımız yer burası. En çok yanlış anlaşılan yerde burası. Eğer aslan sadece yıkıcı olursa, neyi savunduğunu unutursa ya da başka bir savunu yaratmazsa, aslanın da bir ejderhaya dönüşmesi tehlikesi var. Bununla şunudan bahsediyorum. Bir doktrine karşı gelmek, isyan etmek önemlidir ama bunun salt bir isyanla kalmaması, yani bir yıkımla kalmaması için isyan ettiğiniz şeye karşılık yeni bir şey yaratmanız, sanatçı olmanız önemlidir. Tarihte mesela bunun pek çok örneğini görürsünüz. Sovyet devrimine bakalım. Sovyet devrimi çarlık düzenini yıkıp bir özgürlük vaadiyle başladı ama kısa sürede Stalinist bir totaliterizme dönüştü değil mi? Ya da nasyonel sosyalizmi düşünün. Hitler de başlangıçta var olan mevcut sistemi eleştirdi, onu yıkmak istedi ama sonrasında kendi başına yarattığı şey yıkmaya çalıştığı şeyden çok daha, tırnak içinde ejderha sistemine döndü. Burada Nietzsche şunu söylüyor, T'nin ikinci evresindeki aslanın kesinlikle bir gücü var ama yaratıcı değil. Eğer sadece yıkmakla yetinirse sonunda ya eski sistemin yerine yeni bir baskı düzeni kurar ya da kaosa sürüklenir. İşte burası Nietzsche'nin nihilizm tehlikesine de karşı çıktığı yer. Nietzsche'yi böyle sadece %30 okuyan insanlar onun nihilist olduğunu söylerler ama Nietzsche nihilizmi bir tehlike olarak kategorize ettikten sonra bu tehlikeden kaçınmanın bir yolu olarak yapmanın, sanatçılığın, kurmanın öneminden söz eder. Bunu böyle sosyal medyada çok fazla görürsünüz. Twitter'da insanların bir şeylere karşı isyan ettiğini, sadece eleştirilerden söz ettiğini. Tamam ama bu isyana karşılık ya da bu eleştiriye karşılık sen ne öneriyorsun? Bunu yıktıktan sonra yerine getirmemiz gereken, kurmamız, yapmamız gereken, daha iyi olan şey nedir? diye sormak. İşte bu yüzden Teen için son bir dönüşüm daha gerekli. Deve ve Aslan'dan sonra Teen'in son aşaması çocuk. Yani yaratmak. Nietzsche'nin en büyük sürprizi bana kalırsa tam da burada saklı. Oterite'yi yıkan Aslan'ın nihai amacı bir çocuk olmak. Ama neden çocuk? Çocuk, saf yaratıcılığın, özgürlüğün, yeni başlangıçların sembolü değil mi? O geçmişin yüklerini hiç sırtlanmamış, toplumsal dayatmalara bağlı kalmayan, kendi değerini, kendi eylemini anlamlandıran biri. Çocuk sadece yıkmaz, aynı zamanda kurar, oyun kurar. Nietzsche burada bize bir ipucu veriyor. Özgürlük, yalnızca zincirleri kırmakla ilgili değil. Asıl özgürlük, yeni anlamlar yaratabilmek. İşte bu genellikle gözden kaçırılan bir yer. O yüzden çocuk olma evresi en zorlu ama en değerli aşama. Çünkü çocuk varoluşu bir oyun olarak görür ve oyun insanın bir açıdan en özgür olduğu hali. Bunu şöyle düşünebilirsiniz. Çocuğun oyununda neyle karşılaşırsınız? Çocuk o oyununu anlamlandırmak için dışsal herhangi bir nedene gitmez, değil mi? Yani varoluşunu bir öte dünyada, sonda ortaya çıkacak bir anlamda tesis etmeye çalışmaz. Onun oyun oynama eylemi kendi kendisini gerekçelendirir ve o sürecin kendisi kendisini anlamlandırır. Bu tam da Nietzsche'nin yeryüzüne sadık kalın söylemiyle uyumlu. Yani yeryüzündeki sürecinizi, hayatınızı onun sonunda çıkacak. veya yeryüzünü aşkın başka bir anlatıyla kurmazsınız, eylemleriniz kendi kendisini anlamlandırmaya başlar. Bu bütünüyle süreci önceleyen bir felsefe. Yani insan olmak, ben olmak ne verilidir, ne idealize edilmiştir, ne de başka bir anlatı tarafından temellendirilir. Ben olmak bir süreçtir. Burada oyun kavramını konuşurken Hinduizm'deki dans eden tanrı Shiva'dan bahsetmek istiyorum. Zaten hem Schopenhauer hem de Nietzsche gibi filozoflarda Doğu felsefesinin, Hinduizmin, Budizmin övgüyle karşılandığını ya da oradaki temaların farklı bir şekilde yeniden yankı bulduğunu görürsünüz. Hinduizm'de Shiva, yıkım ve yaratımın tanrısı. Bakın sadece evreni yıkmıyor, aynı zamanda tekrar tekrar yeniden yaratıyor. Shiva bir dansçı, onun kozmik bir dansı var ve o dans ederken eskiyi yok ederek yeniyi yaratmanın döngüsünü temsil ediyor. Bakın, bu çok enteresan bir şey, bayılıyorum buna. Burada bir döngüsellik var, yakın ve yaratım birbirini takip ediyor ama kutsal öte bir amaç için değil, sadece dans ettiği için. Zaten Nietzsche'nin de şöyle bir sözü var. ''Dans etmesini bilmeyen bir tanrıya inanamam.'' Henüz geçen hafta dans kursuna yazılırken aklıma bu cümle gelmişti. Nietzsche'nin en sevdiğim cümlelerinden bir tanesi. Çünkü dans etme edimini düşünürseniz ''Neden dans ediyorsun?'' sorusuna dansın kendisinin ötesinde bir yanıt vermezsiniz. Dans etmenizin nedeni dans sürecinin kendisidir. Ya da dans ederken birdenbire sürecin sonuna zıplamak da istemezsiniz, değil mi? Biraz dans edeyim de sonuna varayım demezsiniz. Onun başı veya sonu önemli değildir. Önemli olan tam da o sürecin yani dansın kendisidir. Benzer bir şekilde Nietzsche'nin en sevdiği filozof Heraklitos'a da bakarsak, onun da şöyle bir fragmanı var. ''Zamanın hükümranlığı dama oynayan bir çocuktur.'' İşte buradaki Heraklitos'un çocuğu, Nietzsche'nin çocuğuyla ve Hinduizm'deki dans eden Shiva ile doğrudan örtüşüyor. Çünkü Heraklitos da değişimi ve akışı temsil eden bir filozof olarak, zamanı bir çocuk gibi sanki rastgele hareket eden ama bir açıdan da bu rastgele hareketi içerisinde kendi kurallarını yaratan bir oyuncu olarak görür. Onun bu ifadesinde kozmosdaki rastgelelik yani ötedünyacı ya da kutsal nihai bir anlam olmaksızında, Bu sürecin düzenli bir yapı barındırdığına dair derin bir içgörü var. İşte burada çocuk metaforuyla Nietzsche'nin üst insan kavramına doğru bir geçiş görüyoruz. Çünkü üst insan, artık geleneklerin ağırlığını taşıyan bir deve ya da bu geleneklere karşı sadece isyan eden bir aslan değil. O artık kendi değerlerini yaratabilen, kendi eylemlerinin gerekçesi olan, Onları anlamlandırabilen bir varlık. Varoluşun öte dünyaca anlatılarda gerekçelendirmeyen bir varlık. Yine Zerdüşt'ün ilk bölümlerinde bayıldığım başka bir söz daha var. Şöyle diyor Nietzsche, daha doğrusu Zerdüşt, ''Benim mutluluğum varoluşumu haklı çıkarmalı.'' Şimdi bölümün sonunda dönüp kendimize şu soruyu soralım. Hangi aşamadayız? Belki hala deve aşamasındayızdır. Yani toplumun bize sunduğu değerleri taşıyor ve onlara meydan okumuyoruzdur. Belki de bir aslanızdır. Her şeyi sorgulayıp, isyan edip ejderhalarla savaşıyoruzdur ama hala asıl özgürlüğün sadece yıkmak değil yaratmak olduğunu yeni yeni anlıyoruzdur. Öyle ya da böyle hangi evrede olursanız olun niçin tüm bu süreci bir zorunluluk olarak görüyordu? Çünkü insan sadece biyolojik olarak değil aynı zamanda tinsel olarak da evrim geçiren bir varlık. Ve bu evrimsel dönüşüm sürecinde son aşama ise bir çocuğun farkında dahi olmadan eylemlerinde bulunan o bilgelikle hayatı kucaklayabilmek. Yine Nietzsche'nin dediği gibi, günün sonunda insan tamamlanmamış bir varlık. Dolayısıyla insan olmak aslında bir açıdan kendini aşabilme yetisi. O yüzden Nietzsche'nin hayvanları sadece edebi metaforlar değil... ...aynı zamanda bireysel dönüşümümüzün aşamaları. İşte kitapta böyle buyurdu Zerdüşt. Dinlediğiniz için teşekkür ederim. Gelecek bölümlerde görüşene dek meraklı kalın.

kendi batışınızı istediniz mi? Kendinizden ölümüne nefret ettiğiniz, aynada kendi yüzünüze bakamayacak kadar kendinizden tiksindiğiniz, hatta bu yüzden bile isteye dibe vurmak yani şu anda kimseniz onun ölmesini istediniz mi?

Bu ifadeleri çok kötümser, öz şefkat yoksunluğu içeren psikolojik bir problem, hatta intihara döşenen bir yol gibi düşünebilirsiniz. Ama sizi temin ederim, kendi batışını istemek her zaman bu anlama gelmek zorunda değil. Aksine yeni bir sizin, daha yüce bir sizin yaratılması için yaşam dolu bir hamlede olabilir.

Nietzsche böyle buyurduğu Zerdüşt adlı o ünlü kitabında en aşağılanası insanın artık kendini aşağılamayan olduğunu söyler. Öylesine bir insandır ki bu kendini aşağılamayan, tam da bu yüzden aşağılık olan insan, ben zaten tamamım diyerek hiçbir dönüşme ihtiyacı olmadığını düşünür. Dolayısıyla yükselmek için önce batmak gerektiğini bilmez. Özetle aynı kitapta pek etkileyici bir şekilde de söylendiği gibi,

Dans eden bir yıldız doğurabilmek için hala kaos olmalı insanın içinde. Yani kaostan yıldızlara uzanan bir dönüşüm süreci olmalı kendilik deneyimimiz. Ama bize sadece kabullenmek, pozitif yanları görmek, öz şefkat ve öz sevgi göstermek ve sadece bunu yücelten hatta toksik pozitif diyebileceğimiz bir dönemde kimse artık kendi batışına gönüllü değil, değil mi?

Neden buradayız? Her şey ne anlama geliyor? Ben kimim? Nasıl yaşamalı? Metafizikten gündelik yaşantımıza yanıtını aradığımız onlarca sorumuz var. Ben Dilara. Bu gibi sorulara cevap aramak adına bu podcast de seninle birlikte felsefenin izinde yola koyuluyoruz.

Garanti BBVA Pardon hanımefendi, işinizi biliyorum ama sizi sahneye alabilir miyiz? Dış ses açıklayacak. Girişiminle parlamak mı? Birlikte yaparız. Garanti BBVA, KAGİDER ve Ekonomist Dergisi İşbirliği ile düzenlenen Türkiye'nin Kadın Girişimcisi yarışmasına başvurular başladı. Sesini Türkiye'ye duyurmak ve ödülleri kazanmak için son başvuru tarihi 15 Kasım. Ayrıntılı bilgi garantibbvakadingirişimci.com'da.

Nietzsche böyle buyurdu, Zerdüş'te insanı hayvan ile hüsn insan arasında gerili bir ip olarak tanımlar. Yani insan olmak, bugün artık kimseniz, bir hedef değil, bir geçiş aşamasıdır. Ve bu geçişin içerisinde tin, burada onun deyimiyle tin tam olarak Ebrahimî dinlerdeki ruha tekabül etmez. Bunu bir nevi bilinç olarak düşünebiliriz. Bir dizi dönüşüm yaşar. Bilincin yükselmesi ve dönüşerek kendini açması diyelim buna.

Tine'nin dönüşüm hareketi içerisinde önce deve, sonra aslan ve nihayetinde çocukla karşılaşırız. O yüzden bu bölümde Nietzsche'nin bu üç metaforu deve, aslan, çocuk üzerine konuşmak istiyorum. Bunları inceleyerek Tine'nin evriminden bahsedeceğiz. Tine'nin evrimini konuşmak böyle sad felsefe tarihi konusu değil. Yani maksat Nietzsche hakkında bilgi almanız olmayacak bu bölümde.

Bu üç metafor ve aralarındaki ilişkiyi konuşarak size şu an kim olduğunuz, toplumdaki kurum ve figürler hakkında bir şeyler söylemek ya da bir şeyleri düşündürmek niyetindeyim. Çünkü göreceksiniz ki bu dönüşüm sürecinin bireysel özgürlüğümüz, otorite ile ilişkimiz, yaratıcı gücümüzle bağlantısı var. Ve böylelikle kendimize en azından şu soruyu sorabiliriz. Ben şu an hangi aşamadayım? Deve mi? Aslan mı? Yoksa nihayet bir çocuk mu?

Bu konuşma nereden çıktı derseniz, benim hazırladığım ve sunduğum bir kitap kulübü var. Şubat ve Mart aylarında, 2025'den bahsediyorum. Belki gelecekte bu podcast bölümünü dinlerseniz, bu kulüp çoktan tamamlanmış olacak. Kitap kulübünde şu anda Zerdüş'te okuyoruz. Normalde her ay bir kitap okuyorduk ve 5. ayı geride bıraktık.

Ama bu kez zer düştü ve onun içerisindeki o zengin metaforların hakkını verebilmek için tam iki ay ayırdık. Şu anda daha yeni başladık sayılır. Bu kitap kulübünün diğerlerinden biraz farklı bir yapısı var. Ben üyelere her pazartesi mail atarak inceleme yazıları, öneriler atıyorum ve ayın son pazartesi günleri online buluşmalar yapıyoruz ve saatlerce metni tartışıyoruz. İlginizi çekerse, siz de böyle buyurdu zerdüştü okuma serüvenimize katılmak isterseniz, Instagram hesabımda kulübün web sitesi var ve bütün ilgili datalar, arşiv orada mevcut. O zaman zerdüştün önerileriyle şimdi deveyi konuşma vaktimiz geldi. Kim devedir? T'nin ilk aşaması deve. Yani yük sırtlanmak.

Nietzsche'ye göre tinin ilk evresi devedir. Tin dediğimde bunu kullanmak hala sizde böyle anlamsız, irite edici bir hissiyat yaratıyorsa tekrar söylemek istiyorum. Bunu öz bilinciniz ve öz bilincinizin hareketi olarak düşünmelisiniz. Burada İbrahimî dinlerde olduğu gibi aşkın maddeden, bağımsız bir ruhtan bahsetmiyorum. O halde bilinç ilk evrede deve.

Yani geleneklerin, toplumsal normların, ahlaki emirlerin yükünü taşıyan bir varlık. Deve, toplumun ona biçtiği rollerin gereğini yerine getirmekten mutlu olan bir varlık. Deve olmak bir tür itaatkârlık durumu olarak da görülebilir. Yani bize söylenenleri sorgulamadan kabullenmek, ahlakın ve dinin bize sunduğu kurallara uymak ve bu yükü sadakatle taşımak.

Tıpkı Platon'un Devlet adlı kitabındaki mağara insanları gibi, deve de zincirlerinden memnun çünkü başka bir gerçeklik tanımadığı için, o aslında sorumluluğunu yerine getirmeyi en makul davranış olarak görür. Ama burada ilginç bir yan var. Nietzsche'nin gözünde deve kötü bir şey, dışlamamız gereken bir şey değil sadece. Çünkü aslında burada öğrenmenin ve disiplinin aşamasıyla karşılaşıyoruz.

Bunu şöyle düşünün, deve öğrenmenin, disiplinin aşaması. Mesela büyük sanatçılar, filozoflar, bilim insanları önce birer deve olurlar. Nasıl ki Beethoven bahı çalışmadan, Picasso klasik resimde ustalaşmadan kendi tarzlarını bulamadılarsa, deve de bilgiyle ve kültürle yoğrulmamış bir şekilde bir üst aşamaya geçemeyeceğini anlar. Bu kısım oldukça Hegel'yen, Hegel'de diyalektik dediğimiz bir kavram var.

Sizin yükselmek, değişmek, dönüşmekten bahsetmeniz için her aşamada önce içerdikleriniz ve sonrasında da içermediklerinizi kapsayacak şekilde genişlemeniz lazım. Yani dönüşmek zaten bu anlama geliyor. Başka bir şekilde dönüşmenin herhangi bir imkanından bahsedemeyiz. Bu yüzden Nietzsche'de T'nin dönüşümünden bahsederken böyle birdenbire idealize edilmiş ve gökyüzünden bize inen bir karakterden bahsetmeyiz. Dolayısıyla erginleşmek bir süreç işidir değil mi?

Buraya başka bir parantez daha koymak istiyorum. Nietzsche genel anlamda kültürü, özellikle de otoritenin, geleneğin, toplumun dayattığı kültürel normları sert bir şekilde eleştirir. Hatta yine böyle buyurdu Zerdüç'te, kültüre tapmak ifadesiyle, bireyin kendi özgün düşüncesini oluşturmadan geleneksel bilgileri kutsamasını yerer. Burada varılması gereken son nokta kültüre tapınmak değil.

Deve aşaması, bu bilgiyi ve disipline edilme süreci kültüre boyun eğmek olarak düşünülmemeli. Burada verdiğim mesaj biraz daha şu anlama geliyor. Bir yerden çıkmanın yolu içinden geçmektir.

deve sadece isyan etmekle özgür olunamayacağını, isyan etmek için dahi önce bilgiyle, düşünceyle ve karşılaştığı fikirlerle yüzleşmesi gerektiğini anlar. Ama söylediğimiz gibi, bu kültüre boyun eğmek değil, onu aşmanın ilk adımı olarak görülmeli. Yani Nietzsche'nin gözünde deve, bir zorunluluktur ama bir son nokta değildir. O halde ikinci adımda şöyle bir yere varıyoruz.

Yük taşımının ötesinde de bir şey var mı diyerek deve yani tin dönüşmeye başlar.

Üç ay ertelemeli anında krediniz İşçep'te. İşçep'ten anında krediye başvurun. Onaylanan kredinizin ilk taksitini üç ay sonraya erteleyin. İhtiyaçlarınızı ertelemeyin. Ayrıntılı bilgi İşçep ve İşbank.com.tr'de.

Bir noktada deve yüklerinden bıkmaya başlar. Artık emir almak istemez ve kendi yolunu çizmek ister. İşte böylece aslan aşamasına geçilir. Nietzsche'ye göre aslan, sen yapmalısın diyen ejderhaya da karşı çıkar. Burada bahsettiğim üç metafora bir tanesi daha ekleniyor. Bir ara metafor olarak düşünelim bunu. Ejderha.

Böyle buyurdu Zerdüş'teki üç dönüşüm bölümünde geçen ejderha, ti'nin ikinci aşamasında yani aslan evresinde karşılaşılan büyük engeli temsil eden güçlü bir sembol. Peki neden ejderha derseniz, ejderha mitolojide genellikle büyük bir hazineyi koruyan, güçlü ve kadim bir varlık olarak resmedilir değil mi?

Nice burada ejderhayı toplumsal değerlerin ve geleneklerin hazinesi olarak kullanıyor. Onun pulları üzerinde altın harflerle şöyle yazılmıştır. ''Sen yapmalısın.'' ''Bunu kabul etmelisin.'' ''Şunu istemelisin.'' O meli malı yapmanın temsilidir ejderha. İşte bu yüzden Ti'nin ikinci evresindeki aslan, özgür olabilmek için bu ejderhayı alt etmek zorundadır. Çünkü aslan ejderhanın şunu istemelisin, yargısına karşılık ben istiyorum der. O yüzden bu aşama artık isyanın, reddedişin ve bireyselliğin aşaması olarak da görülebilir. Genç yaşta kurulu düzeni sorgulayan, dini ya da kültürel normlara başkaldıran birey Nietzsche'nin aslanıdır. Ama burada bir tehlike var ve Nietzsche'nin özgün felsefesiyle de karşılaştığımız yer burası. En çok yanlış anlaşılan yerde burası. Eğer aslan sadece yıkıcı olursa, neyi savunduğunu unutursa ya da başka bir savunu yaratmazsa, aslanın da bir ejderhaya dönüşmesi tehlikesi var.

Bununla şunudan bahsediyorum. Bir doktrine karşı gelmek, isyan etmek önemlidir ama bunun salt bir isyanla kalmaması, yani bir yıkımla kalmaması için isyan ettiğiniz şeye karşılık yeni bir şey yaratmanız, sanatçı olmanız önemlidir. Tarihte mesela bunun pek çok örneğini görürsünüz.

Sovyet devrimine bakalım. Sovyet devrimi çarlık düzenini yıkıp bir özgürlük vaadiyle başladı ama kısa sürede Stalinist bir totaliterizme dönüştü değil mi? Ya da nasyonel sosyalizmi düşünün.

Hitler de başlangıçta var olan mevcut sistemi eleştirdi, onu yıkmak istedi ama sonrasında kendi başına yarattığı şey yıkmaya çalıştığı şeyden çok daha, tırnak içinde ejderha sistemine döndü. Burada Nietzsche şunu söylüyor, T'nin ikinci evresindeki aslanın kesinlikle bir gücü var ama yaratıcı değil.

Eğer sadece yıkmakla yetinirse sonunda ya eski sistemin yerine yeni bir baskı düzeni kurar ya da kaosa sürüklenir. İşte burası Nietzsche'nin nihilizm tehlikesine de karşı çıktığı yer. Nietzsche'yi böyle sadece %30 okuyan insanlar onun nihilist olduğunu söylerler ama Nietzsche nihilizmi bir tehlike olarak kategorize ettikten sonra bu tehlikeden kaçınmanın bir yolu olarak yapmanın, sanatçılığın, kurmanın öneminden söz eder.

Bunu böyle sosyal medyada çok fazla görürsünüz. Twitter'da insanların bir şeylere karşı isyan ettiğini, sadece eleştirilerden söz ettiğini. Tamam ama bu isyana karşılık ya da bu eleştiriye karşılık sen ne öneriyorsun?

Bunu yıktıktan sonra yerine getirmemiz gereken, kurmamız, yapmamız gereken, daha iyi olan şey nedir? diye sormak. İşte bu yüzden Teen için son bir dönüşüm daha gerekli. Deve ve Aslan'dan sonra Teen'in son aşaması çocuk. Yani yaratmak. Nietzsche'nin en büyük sürprizi bana kalırsa tam da burada saklı. Oterite'yi yıkan Aslan'ın nihai amacı bir çocuk olmak. Ama neden çocuk?

Çocuk, saf yaratıcılığın, özgürlüğün, yeni başlangıçların sembolü değil mi? O geçmişin yüklerini hiç sırtlanmamış, toplumsal dayatmalara bağlı kalmayan, kendi değerini, kendi eylemini anlamlandıran biri.

Çocuk sadece yıkmaz, aynı zamanda kurar, oyun kurar. Nietzsche burada bize bir ipucu veriyor. Özgürlük, yalnızca zincirleri kırmakla ilgili değil. Asıl özgürlük, yeni anlamlar yaratabilmek. İşte bu genellikle gözden kaçırılan bir yer. O yüzden çocuk olma evresi en zorlu ama en değerli aşama. Çünkü çocuk varoluşu bir oyun olarak görür ve oyun insanın bir açıdan en özgür olduğu hali. Bunu şöyle düşünebilirsiniz. Çocuğun oyununda neyle karşılaşırsınız?

Çocuk o oyununu anlamlandırmak için dışsal herhangi bir nedene gitmez, değil mi? Yani varoluşunu bir öte dünyada, sonda ortaya çıkacak bir anlamda tesis etmeye çalışmaz. Onun oyun oynama eylemi kendi kendisini gerekçelendirir ve o sürecin kendisi kendisini anlamlandırır. Bu tam da Nietzsche'nin yeryüzüne sadık kalın söylemiyle uyumlu. Yani yeryüzündeki sürecinizi, hayatınızı onun sonunda çıkacak.

veya yeryüzünü aşkın başka bir anlatıyla kurmazsınız, eylemleriniz kendi kendisini anlamlandırmaya başlar. Bu bütünüyle süreci önceleyen bir felsefe. Yani insan olmak, ben olmak ne verilidir, ne idealize edilmiştir, ne de başka bir anlatı tarafından temellendirilir. Ben olmak bir süreçtir.

Burada oyun kavramını konuşurken Hinduizm'deki dans eden tanrı Shiva'dan bahsetmek istiyorum. Zaten hem Schopenhauer hem de Nietzsche gibi filozoflarda Doğu felsefesinin, Hinduizmin, Budizmin övgüyle karşılandığını ya da oradaki temaların farklı bir şekilde yeniden yankı bulduğunu görürsünüz. Hinduizm'de Shiva, yıkım ve yaratımın tanrısı. Bakın sadece evreni yıkmıyor, aynı zamanda tekrar tekrar yeniden yaratıyor.

Shiva bir dansçı, onun kozmik bir dansı var ve o dans ederken eskiyi yok ederek yeniyi yaratmanın döngüsünü temsil ediyor. Bakın, bu çok enteresan bir şey, bayılıyorum buna. Burada bir döngüsellik var, yakın ve yaratım birbirini takip ediyor ama kutsal öte bir amaç için değil, sadece dans ettiği için.

Zaten Nietzsche'nin de şöyle bir sözü var. ''Dans etmesini bilmeyen bir tanrıya inanamam.'' Henüz geçen hafta dans kursuna yazılırken aklıma bu cümle gelmişti. Nietzsche'nin en sevdiğim cümlelerinden bir tanesi. Çünkü dans etme edimini düşünürseniz ''Neden dans ediyorsun?'' sorusuna dansın kendisinin ötesinde bir yanıt vermezsiniz. Dans etmenizin nedeni dans sürecinin kendisidir. Ya da dans ederken birdenbire sürecin sonuna zıplamak da istemezsiniz, değil mi?

Biraz dans edeyim de sonuna varayım demezsiniz. Onun başı veya sonu önemli değildir. Önemli olan tam da o sürecin yani dansın kendisidir. Benzer bir şekilde Nietzsche'nin en sevdiği filozof Heraklitos'a da bakarsak, onun da şöyle bir fragmanı var. ''Zamanın hükümranlığı dama oynayan bir çocuktur.'' İşte buradaki Heraklitos'un çocuğu, Nietzsche'nin çocuğuyla ve Hinduizm'deki dans eden Shiva ile doğrudan örtüşüyor. Çünkü Heraklitos da değişimi ve akışı temsil eden bir filozof olarak, zamanı bir çocuk gibi sanki rastgele hareket eden ama bir açıdan da bu rastgele hareketi içerisinde kendi kurallarını yaratan bir oyuncu olarak görür. Onun bu ifadesinde kozmosdaki rastgelelik yani ötedünyacı ya da kutsal nihai bir anlam olmaksızında,

Bu sürecin düzenli bir yapı barındırdığına dair derin bir içgörü var. İşte burada çocuk metaforuyla Nietzsche'nin üst insan kavramına doğru bir geçiş görüyoruz. Çünkü üst insan, artık geleneklerin ağırlığını taşıyan bir deve ya da bu geleneklere karşı sadece isyan eden bir aslan değil. O artık kendi değerlerini yaratabilen, kendi eylemlerinin gerekçesi olan, Onları anlamlandırabilen bir varlık. Varoluşun öte dünyaca anlatılarda gerekçelendirmeyen bir varlık. Yine Zerdüşt'ün ilk bölümlerinde bayıldığım başka bir söz daha var. Şöyle diyor Nietzsche, daha doğrusu Zerdüşt, ''Benim mutluluğum varoluşumu haklı çıkarmalı.'' Şimdi bölümün sonunda dönüp kendimize şu soruyu soralım. Hangi aşamadayız?

Belki hala deve aşamasındayızdır. Yani toplumun bize sunduğu değerleri taşıyor ve onlara meydan okumuyoruzdur. Belki de bir aslanızdır. Her şeyi sorgulayıp, isyan edip ejderhalarla savaşıyoruzdur ama hala asıl özgürlüğün sadece yıkmak değil yaratmak olduğunu yeni yeni anlıyoruzdur. Öyle ya da böyle hangi evrede olursanız olun niçin tüm bu süreci bir zorunluluk olarak görüyordu?

Çünkü insan sadece biyolojik olarak değil aynı zamanda tinsel olarak da evrim geçiren bir varlık. Ve bu evrimsel dönüşüm sürecinde son aşama ise bir çocuğun farkında dahi olmadan eylemlerinde bulunan o bilgelikle hayatı kucaklayabilmek. Yine Nietzsche'nin dediği gibi, günün sonunda insan tamamlanmamış bir varlık. Dolayısıyla insan olmak aslında bir açıdan kendini aşabilme yetisi.

O yüzden Nietzsche'nin hayvanları sadece edebi metaforlar değil... ...aynı zamanda bireysel dönüşümümüzün aşamaları. İşte kitapta böyle buyurdu Zerdüşt. Dinlediğiniz için teşekkür ederim. Gelecek bölümlerde görüşene dek meraklı kalın.

Bu bölümde, 19 Mart 2025 sonrası Türkiye'deki siyasi atmosferi Michel Foucault'nun teorileri ışığında inceliyorum. Foucault'nun iktidar yapılarına ve söyleme dair analizlerinden yararlanarak iktidarın görünmez sınırlarını görünür kılmayı amaçlıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, 19 Mart 2025 sonrası Türkiye'deki siyasi atmosferi Michel Foucault'nun teorileri ışığında inceliyorum. Foucault'nun iktidar yapılarına ve söyleme dair analizlerinden yararlanarak iktidarın görünmez sınırlarını görünür kılmayı amaçlıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Foucault Felsefesi: Söylemin Düzeni

Bu bölümde, ifade özgürlüğü ile halkı kin ve düşmanlığa teşvik etme arasındaki muğlak sınırları inceliyorum. Öncelikle ifade özgürlüğüne tarihsel felsefe perspektifinden yaklaşıyorum. Ardından, günümüzden örnekler ve farklı ülkeler üzerinden çifte standartları ve bu alandaki temel sorunları ortaya koyuyorum. Son olarak, ifade özgürlüğünün sınırlarının belirlenmesinin iktidar ilişkileriyle nasıl bağlantılı olduğunu ve hangi söylemin meşru kabul edileceğine kimin karar verdiğini tartışıyorum.



Unutmayın, bu sınırları belirlemek aynı zamanda nasıl bir toplumda yaşamak istediğimize karar vermektir.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, ifade özgürlüğü ile halkı kin ve düşmanlığa teşvik etme arasındaki muğlak sınırları inceliyorum. Öncelikle ifade özgürlüğüne tarihsel felsefe perspektifinden yaklaşıyorum. Ardından, günümüzden örnekler ve farklı ülkeler üzerinden çifte standartları ve bu alandaki temel sorunları ortaya koyuyorum. Son olarak, ifade özgürlüğünün sınırlarının belirlenmesinin iktidar ilişkileriyle nasıl bağlantılı olduğunu ve hangi söylemin meşru kabul edileceğine kimin karar verdiğini tartışıyorum.

Unutmayın, bu sınırları belirlemek aynı zamanda nasıl bir toplumda yaşamak istediğimize karar vermektir.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Felsefede İfade Özgürlüğü ve Sınırları

Bu bölümde seküler kesimde spiritüel pratiklerin neden popülerlik kazandığını sosyolojik ve psikolojik açıdan inceliyorum ve bu akıma katkı sağlayan faktörleri tespit ediyorum. Ayrıca bu yönelimi nasıl bir vizyonla değerlendirmemiz gerektiğine dair bir çerçeve çizmeye çalışıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde seküler kesimde spiritüel pratiklerin neden popülerlik kazandığını sosyolojik ve psikolojik açıdan inceliyorum ve bu akıma katkı sağlayan faktörleri tespit ediyorum. Ayrıca bu yönelimi nasıl bir vizyonla değerlendirmemiz gerektiğine dair bir çerçeve çizmeye çalışıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Spiritüalizm Neden Seküler Kesimde Popülerleşti?

Bu bölümde, Londra'daki ilk ecstatic dance deneyimimden yola çıkarak bedenli varoluşumuz üzerine düşünmeye başlıyorum. Batı felsefesi geleneğinin göz ardı ettiği bedene Nietzsche eşliğinde meydan okumanın yollarını araştırırken dansı salt fiziksel bir aktivite olarak değil, yaşamı kutlayan varoluşsal bir duruş olarak ele alıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, Londra'daki ilk ecstatic dance deneyimimden yola çıkarak bedenli varoluşumuz üzerine düşünmeye başlıyorum. Batı felsefesi geleneğinin göz ardı ettiği bedene Nietzsche eşliğinde meydan okumanın yollarını araştırırken dansı salt fiziksel bir aktivite olarak değil, yaşamı kutlayan varoluşsal bir duruş olarak ele alıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Dans Etmesini Bilmeyen Bir Tanrıya İnanamam

Bu bölümde, Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle feminizm ve kadın hakları konusunda sıkça karşılaştığımız klişe ve yanlış söylemleri ele alıyorum. "Kadınlar günü kutlamak ayrımcılık" ve "kadın ve erkek biyolojik olarak eşit değil" gibi önermelerin neden geçersiz olduğunu felsefi, tarihsel ve toplumsal bağlamlarla açıklıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle feminizm ve kadın hakları konusunda sıkça karşılaştığımız klişe ve yanlış söylemleri ele alıyorum. "Kadınlar günü kutlamak ayrımcılık" ve "kadın ve erkek biyolojik olarak eşit değil" gibi önermelerin neden geçersiz olduğunu felsefi, tarihsel ve toplumsal bağlamlarla açıklıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Neden Erkekler Günü Yok?: Feminizme Dair 4 Yanlış

Bu bölümde Pascal’ın ünlü bahis argümanı üzerinden ilerliyoruz: “Tanrı'nın var olduğuna bahse girerek kazancı ve kaybı tartalım. Bu iki ihtimali değerlendirelim. Eğer kazanırsan, her şeyi kazanırsın; eğer kaybedersen, hiçbir şey kaybetmezsin". Öyle mi? Yoksa bu argüman hatalı mı? Felsefi düşünme pratiğine hoşgeldiniz!

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Tanrı Kumarı: Varsa Hapı Yuttuk mu?

Dijital platformlar sayesinde felsefe akademinin dışına taşarak ilgi gören bir etkinlik haline gelince sürekli birbirine taş atan ve birbirlerinin felsefe yapma biçimlerini eleştiren kişilere rastlamaya başladık. Kimi tarihçi, kimi mantıkçı, kimi epey spekülatif. Bu bölümde akıllardaki bazı soru işaretlerini gidermek adına bazı kategoriler koyarak felsefe ile ilgilenmenin üç haliden söz ediyorum. Hangisi daha münasiptir siz karar verin.



See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Benim Felsefem Senin Felsefeni Döver

Bu bölümde doğum günümdeki bazı kararlarımdan çıktığım yolda Alan Watts'ın eşliğinde Doğu ve Batı düşüncesindeki aydınlanma ve kurtuluş anlayışları arasındaki çarpıcı farkı inceliyorum. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Kahkahada Aydınlanmak

Bu bölümde, küçük bir zeytinden Uzak Doğu'ya uzanan bir zihinsel yolculuğa çıkıyorum ve bu yolda farkındalık ve şimdiki ana odaklanmanın önemi ele alıyorum.


See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Zeytinin İçindeki Evren

Onlarca içerik içerisinden bu seriyi dinlemeye karar verdiğine göre muhtemelen senin de fark edip anlamlandıramadığın bir gerçek var, kendimizi bu dünyaya fırlatılmış halde bulduk. Bu yüzden bu podcastte bildiğimizi sandığımız ama muhtemelen yanıldığımız ya da belki de üzerine hiç düşünmediğimiz ama düşünmemiz gereken konuları ele alacağız.

Podcast'e Soru Sor

Kaydet - Dinle - Gönder

Bildirimler

Felsefenin İzinde

Her hafta eklenen yeni bölümleri kaçırma!