Son birkaç sene içerisinde birbiri ardına gelen gelişmeler öyle bir hale geldi ki, kimi sektörlerin ölmeye mahkum olduğundan, insanlığın işsizlikle mücadele edeceğinden, kontrol edemeyeceğimiz bir canavarı yarattığımızdan sıkça söz edilir oldu. O yüzden bu bölümde tekno kötümserlik ve İyimserlik arasında geleceğe dair makul pozisyonun ne olacağını konuşuyoruz.


See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Yapay Zekadan Korkmaya Başlamalı Mıyız?

Garanti BBVA Pardon hanımefendi, işinizi biliyorum ama sizi sahneye alabilir miyiz? Dış ses açıklayacak. Girişiminle parlamak mı? Birlikte yaparız. Garanti BBVA, Kagider ve Ekonomist Dergisi İşbirliği ile düzenlenen Türkiye'nin Kadın Girişimcisi yarışmasına başvurular başladı. Sesini Türkiye'ye duyurmak ve ödülleri kazanmak için son başvuru tarihi 15 Kasım. Ayrıntılı bilgi Garanti BBVA Kadın Girişimci.com'da. Allah Geçtiğimiz günlerde ABD'nin merkezli yapay zeka araştırma şirketi OpenAI, Sora isimli yeni modelini tanıttı. OpenAI'yı ChatGPT'den hatırlıyor olabilirsiniz. Ben de daha önce ChatGPT bu dil modeli hakkında YouTube kanalımda videolar yapmıştım. Bir nevi gelişmiş Google arama motoru gibi düşünebiliriz. Burada sorumuzu yazıyoruz ve o soruya saniyeler içerisinde anlamlı Allah! bir yanıt veriyor. Google'a gittiğinizde İstanbul hava durumu tarzı bir şey yazdığınızda tabii ki sonuca ulaşabiliyordunuz. Veya Nietzsche, Tanrı Öldü Sözü dediğinizde de Nietzsche'nin Tanrı Öldü Sözü bağlamında daha önce hazırlanan bütün içerikleri karşınıza getiriyordu. Ama Chat GPT'nin şöyle bir farkı var. Nietzsche, Tanrı Öldü Sözü ile ne kastetti? 1500 kelimelik felsefi bir makale yaz, alt çeptirler halinde derle ve kaynakça sun dediğinizde bile, özetle bir akademik makale yazabiliyor saniyeler içerisinde, size sonuç sunuyorum. O yüzden karşınızda gerçekten aklı başında bütün sorulara yanıt verebilecek bir kişi varmış gibi hissediyordunuz. Sonra ise ChatGPT'den şöyle farklı. Burada artık görsel tasarım dünyasının ne şekilde değişmeye başladığını, hangi sektörlerde sıçrama yaşanacağını ve hangi sektörlerin silinip gideceğini düşünmeye başlıyorsunuz. Çünkü Sora, yazmış olduğunuz prompt yani kelimelerle vermiş olduğunuz komutu saniyeler içerisinde bir filme 60 saniyelik bir videoya dönüştürebiliyor. Düşünün, akşam Tokyo'da yürüyen genç bir kadın biraz su birikintisi olsun yerde ve bu su birikintisinin üzerinde yansıyan cyberpunk renkler olsun dediğinizde Sora ona yazmış olduğunuz komutları anında estetik açıdan oldukça güçlü bir videoya dönüştürüyor. Bunu duyurdukları zaman Twitter'da insanların böylesi komutlar, yaratıcı komutlar hayal etmesi istendi ve şirket her defasında Soran'ın yapmış olduğu bu videoyu paylaştı. Hepimiz gerçekten şoka uğradık çünkü hem estetik açıdan çok güzel, Hem de daha önce yapay zeka tasarım programlarında gördüğümüz bazı hatalar vardı. Onların iyileştirilmiş olduğunu görmeye başladık. Mesela insanın el hareketlerinin tamamen birebir gerçeğine uygun olmadığını görmüştük. Bazen altı parmak vardı veya el sallarken parmaklar anlamsız hareketler ediyordu. Ama sonra böylesi basit şeyleri de çözebilmişe benziyor. Şimdi hal böyle olunca insanlar şunu konuşmaya başladılar. Bir, sinema sektörü bitti diyen bir grup vardı. İki, böylesi bir teknik imkanın sinema sektörü açısından daha da avantajlı olabileceğini düşündüler. Yani düşünsenize, mesela yüzüklerin efendisini çekiyorsunuz, normal şartlarda... Yüzüklerin Efendisi'ndeki bir savaş sahnesini çekmek için hem gerçekçi bir set kurmanız gerekiyor. Orada gerçekten insanların savaştığı, belki 50 kişinin 100 kişinin savaştığı bir sahne çekiyorsunuz ve arkasındaki yeşil perdeyle animasyonla onu tamamlıyorsunuz. Şimdi böylesi sahnelerde sonra muazzam derecede bir özgürlük sağlayabileceği için bu daha önce aşamadığımız teknik imkansızlıkları ortadan kaldırarak hayal gücüne yer açabilir diyenler var ve bir açıdan artık hepimiz istersek hayal gücümüzü genişleten veya umduğumuz hayal ettiğimiz şekilde videolar yapabileceğimiz için ...sinema, film yapmak dediğimiz şey çok basitleşecek, çok demokratikleşecek... ...ve bu durumda biraz ondaki büyüyü ortadan kaldıracak diyenler de var. Şimdi bunlar tabii sanat açısından yorumları ama asıl konu şu sanırım... ...Sora'nın örneklerinden bir tanesi, yaşlı bir kadının sanırım Toskana civarında... ...İtalyan bir anneannenin akşam yemeği yaptığı bir sahneyi betimlemesi istenmişti. O kadar gerçekçi bir şekilde bu sahneyi yaptı ki biz oradaki kadının gerçek bir insan olmadığını ayırt edemez durumdaydık. Bu yüzden asıl tartışma o noktada başladı. Şimdi Sora ile birlikte sinema sektörü ölecek mi, ölmeyecek mi? Bu bir konu ama şunu düşünmenizi istiyorum. Gerçekte olmayan sahneler, gerçekte hiçbir zaman yaşanmamış olaylar, kadınlar, erkekler üzerinden çekilen videoların bize gerçekmiş gibi sunulduğu durumda yaşanacak dezenformasyonu düşünün. Hatta mesela Türkiye'de birbiriyle gergin olan iki politik grubu düşünün. Aslında aralarında böylesi bir tartışma yaşanmadığı halde biri diğerinin kutsalına küfrediyormuş veya saygısızlık yapıyormuş gibi üretilen sahnelerin birdenbire Twitter'da, Instagram'da dolaşmaya başladığını düşünün. Şimdi yapılan videonun altına bu gerçek değildir, bu bir pipo değildir yazmayacaklarına göre büyük bir tehlike olabilecekmiş gibi düşünülüyor. OpenAI bununla ilgili nasıl dezenformasyona karşı önlem aldıklarından bahsetmiş ama bu henüz yolun çok başı. Yani 3-5 sene sonra 5 yaşındaki çocuk bile bu programları kullanmaya başladığında bazı tehlikeler yaşanacak. O yüzden Sora ve OpenAI'ın bu gelişmeleri akabinde hemen başlayan tartışmalar geleceğin giderek kötüleşmeye başladığıydı. Yani yapay zekadaki gelişmeleri izleyen bazı insanlar sadece geleceğin dünyasının gebe olduğu krizlere odaklanıyorlar. Etik problemler, siyasi problemler, haber kirliliği ki zaten hani günümüz dünyasında yaşanan krizleri düşünürseniz bilgi konusunda bunun katlanarak artacağını söyleyebiliriz. Ve böylesi gelişmeleri kaygıyla izlemek bu gelişmelerin bizi ileriye taşımaktan ziyade olduğumuzdan daha kötü bir pozisyona sürükleyeceğini düşünen kişilere tekno Kötümserler deniliyor. Karşı tarafta ise Tekno İyimserler var tabii ki de. Bu ikisinin ortasında da benim gibi her iki pozisyona da mesafeyle bakan ve ortada bir yerde durulabileceğini düşünen ortacılar var diyeceğim. Şimdi ben bu konuyu şöyle yorumlamak istiyorum, işin felsefesini yapmaya başlarsak. Bana kalırsa sadece yapay zeka değil, aslında her gelişme hem zehir hem de devaya dönüşebilir aslında. Suyu bile çok fazla içerseniz ne olur? Zehirlenerek ölürsünüz. Bu yüzden mesela Antik Yunanca'da farmakon diye bir kavram var. Jacques Derrida da bu kavramdan yola çıkarak bir eleştirel okuma yapmıştı ve demişti ki teknoloji kavramına baktığımızda da tıpkı farmakon kavramında olduğu gibi biz orada hem devayı hem de zehri bulabiliriz. Demek ki araçlar kendisinde bir şey olmaktan ziyade aslında o araçları ne şekilde kullandığımıza bağlı olarak yeniden anlam kazanıyorlar değil mi? Su örneğini hatırlayın. Su beni yaşatan bir şey ama aynı zamanda beni zehirleyerek öldür edebilir. O yüzden ben teknolojinin getireceği krizlerin de esasen gelişim kavramına içkin olduğunu düşünüyorum. Çünkü bunun aksi hali düşünülemezdi. O yüzden yapay zeka teknolojilerindeki bu gelişmeleri izlerken milyonlarca kötü olasılık görebilirsiniz orada ve muhtemelen birkaçında haklı çıkacaksınız. Fakat yine bana kalırsam, iyimserlik ve kötümserlik Bence mizaj meselesi. Yani durum o kadar yanlı ki, durumun çok yanlılığından dolayı orada krizler de bulabilirsiniz, olanaklar da bulabilirsiniz. Bu soru örneğine dönersek, işte sinema sektörü bitti mid cörle gibi uygulamalar yüzünden... grafik tasarım, reklamcılık, iletişim sektörleri tamamen bitti diyebilirsiniz ya da bu aracın getirdiği devrimsel gelişmeyi fotoğraf makinesinin icadına benzeterek buradan yepyeni bir sanatsal yaratım çıkacağını da düşünebilirsiniz. Bir açıdan böylesi gelişmeler sonrasında yaşanacak politik krizlere dikkat çekebilirsiniz. Fakat bu gelişmelerin hem eğitim sektöründe hem de kişilerin kendilerini ifade etme becerilerinde yaratıcılık bağlamında muazzam bir katkı sağlayacağını da düşünebilirsiniz. O yüzden hani şey deriz ya bardağın dolu tarafını görmek diye. Bu gibi durumlarda iyimser veya kötümser bir pozisyon almanın durumun kendisinden ziyade genellikle kişilerin mizacına bağlı olduğunu düşünüyorum. Ve sevdiğim bir söz var. Filozof umutlu olmak zorundadır. Çünkü zaten karamsar olmak için vaziyet yeterlidir. Yani filozofçı olan şey, felsefi olan şey, o kriz anında bile umut edecek bir şey bulmaktır. Bu bir olanak arayışı olduğu için. Ben de mizacım gereğim genellikle böylesi gelişmeler karşısında hep ondaki olasılıkları, imkanları görme eğilimi içerisindeyim. Tabii ki bu saf bir polyanacılıkla oradaki sorunlara sırtımızı dönelim demek değil ama dediğim gibi yani ben en azından bu gelişmeleri izlerken başlangıçta kaygılanmak yerine heyecanlanıyorum. İkinci kısım bu bence daha da derin felsefi bir tartışma. Aslında iyi ve kötü dediğimiz şeyler nedir? İnsani değer yargıları değil mi? Bu gibi teknolojik gelişmeler sonucunda geleceğin dünyasının gerçekten neden kötü olacağını temellendirmek bana kalırsa çok zorlu bir tartışma. Çünkü gelecekte siborglaşacağız dediğinizde dahi tamam ama bu neden ve hangi ölçüde göre kötü diye sorabilirim mesela. Yani siborglaşacak olmamız neden gerçekten kötüdür? Ufak bir ara verelim, sonrasında bölüme kaldığımız yerden devam ederiz. Tarihi sıkıcı buluyorsanız henüz gerçek tarihle tanışmamışsınız demektir. Acayip ve Garayip serisi sizi gerçek tarihle tanıştırmaya hazırlanıyor. Bu yolculukta muzaffer kumandanlar, ürkütücü sınırlar, muazzam ordular yok. Yalnız insanın tarihi, her türden tuhaflığın tarihi var. Pod B'yle birlikte hazırladığımız Tarihte Acayip ve Garayip bunları anlatmak için huzurlarınızda. Hazırsanız başlayalım efendim. İyi ve kötü kavramlarını tanımlama kısmı biraz sorunlu. Hatta bunun teolojiyle de bir bağlantısı var. Çünkü Tanrı'nın olmadığı bir dünyada aslında bizim iyi ve kötü kavramlarına nesnel bir ölçüt getiremeyeceğimizim... ...bu yüzden onların pratik kullanımlarına göre göreli olacağını söyleyen filozoflar da var. Tabii bunlar bambaşka tartışmalar. Oraya girmek istemiyorum ama şunun altını çizmek lazım. Geleceğin dünyası bana kalırsa ne iyi olacak ne de kötü. Gelecek ne ise o olacak. Çünkü tarih kendi kendini zaten anbean inşa ediyor. O yüzden bugün ne ise yarın da kuvvetle muhtemel o. Bu noktada şeyi de hatırlamak lazım. Yani antik Yunan düşünürlerinin bazılarında dahi görüyorsunuz veya aydınlanma çağı düşünürlerinin metinlerinde... ...kendi yaşadıkları dönemi insanlık tarihinin en pespaya dönemi olarak görüyorlar. Oysa biz geriye dönüp baktığımızda o günleri işte büyük bilgelik dönemleri, büyük eleştirel düşüncenin kurulduğu zamanlar olarak anıyoruz. Sanki içinde yaşadığımız dönemin insanlık tarihindeki en kötü dönem olduğunu düşünme konusunda bir eğilimimiz var ama insan hakları ve gelişimi bakımından durumu ele aldığımızda içinde bulunduğumuz dönem sanırım insanlık tarihinin en pes paye dönemi değil. Ve gelecekte de iyi ve kötü yargılarımızın ne şekilde değişeceğini de bilmediğimiz için ona dair böyle kötümser bir senaryoda kalmak ve kötümser kahinlik yapmak bana çok anlamlı gelmiyor. O yüzden geleceği düşünürken, teknolojiyle bağlamında geleceği düşünürken özellikle iyi veya kötü değer yargılarıyla bakmamaya çalışıyorum. Elbette yapay zeka etiği dediğimiz bir alan var. Bu konuda akademik araştırmalar yapılıyor. Çünkü insansız hava araçlarının kullanımı ne olacak? Diyelim ki bir AI, yapay zeka doktorun girmiş olduğu ameliyatta hasta öldü. Buradaki sorumluluk kime ait olacak? Yani fail, öznek kim gibi tartışmalar var. Ya da hukuki bir duruşmada hakimin yapay zeka olmasını tercih eder miydiniz mesela? Etmezseniz neden etmezdiniz gibi yapay zeka etiği konusunda tartışmalar yürütebiliriz. Bu demek değil ki burada iyi ve kötü yargılarından bahsedemeyiz. Benim kastetmeye çalıştığım şey bu değil. Elbette durumları kendi tekil bağlamlarında yorumlayabiliriz ve ilişkilendirebiliriz ama henüz gelmemiş bir geleceğe bakarak onun bir felaket olacağını düşünmek ve sadece kötümserlikle ilerlemenin doğru olmadığını düşünüyorum. Ve Alan Badion'un da dediği gibi bunun felsefi bir tavır olmadığını düşünüyorum daha doğrusu. Peki ben hangi perspektiften yorumluyorum meseleyi derseniz? Ben biraz daha gerçeklik kurgusu, bizdeki gerçeklik temsilinin değişimi bağlamında yapay zekayı düşünmek istiyorum. Çünkü bizim dünyayla kurmuş olduğumuz ilişki biçimi değişiyor değil mi? Sonra bir örnek sadece. Soranın yaratmaya başlamış olduğu dünya simülasyonunu düşünsenize. Bizler böylesi dünya simülasyonları içerisinde yaşayabilir hale geleceğiz. İşte Black Mirror bölümlerinde gördüğümüz gibi değil mi? Böylesi bir durumda benim kullanmaya başlamış olduğum teknolojik araçlarla birlikte dünyadaki bedenli deneyimim ve şeylerle, insanlarla girmiş olduğum ilişki biçimim tamamen dönüşmekte demektir. Haliyle Buradaki en önemli problem benim gerçeklik ve gerçekliğin temsilinin kurulumu olarak yani varlığımda yaşanan dönüşüm meselesi. İnsan olmanın anlamında radikal derecede bir değişiklik var. Bu bence daha konuşulmaya değer bir konu. Yani etiği de konuşulmaya değer bir konu ama o kadar kaygan ki neresinden tutsak bilemiyorum. Gerçeklikle olan ilişkimiz meselesi ve onun yeniden kullandığımız araçlar bağlamında dönüşmekte olduğu meselesi bana çok enteresan geliyor. Bu, sonra gelişmesinden sonra veya o haftaydı sanırım, hem Her isimli filmi hem de Ex Machina isimli filmi izledim. Her'de baş karakterimiz, baş roldeki oyuncu bir işletim sistemine aşık oluyordum ve onunla sevgili oluyordum. Şimdi bilgisayarlarımızdaki işletim sistemine aşık olmak, onunla sevgili olmak, hatta onunla cinsel ilişkiye girmek bizim için komik olsa da hiç yaşanmayacak bir şey değil. Çünkü chat GPT'nin bile nasıl performans sergilediğini görünce insan bundan 5, 10, 15 sene sonra işletim sistemlerimizin sanki kendi benlikleri varmış gibi, bir özneymiş gibi davrandığı noktada yalnızlıktan bunalan, İletişim kurmaya aç, belki de gerçek dünyada insanlarla kurmuş olduğu ilişkilerde aradığını bulamayan pek çok insanın... ...böylesi ilişkilenme biçimlerine geçeceğini görmek hiç de zor değil. Ve o noktada bunu iyi veya kötü olarak değerlendirmekten ziyade... ...bunun benim var olma biçimimdeki dönüştürücü etkisine odaklanmak çok daha enteresan geliyor bana. Çünkü yine bu gelişmelerden sonra Twitter'da çok iyi bir soru görmüştüm. Bir yazar şey diye soruyor. İki tane insan arasında sahte bir ilişki olabilir değil mi? Birbirini gerçekten sevmeyen, fake bir ilişkiden bahsedebiliriz. Peki, bir gerçek insan, bir sahte benlik ya da yapay benlik arasında gerçek bir ilişki olabilir mi diye sormuştum. Biz ilişkiyi nasıl tanımlıyoruz? Duyguların oluşması için ne gibi koşullar gerekiyor? Aşk dediğimiz şey gerçekten sadece karbonbazlı canlılarda yaşanan biyolojik organik sistemlere özgü bir dürtümü. Bunlardan bahsetmek gerekiyor sanırım. Ve böyle şeyleri düşünmeye başladığımızda 2500 senedir felsefede biriktirdiğimiz, verdiğimiz yanıtların neredeyse bütününü tekrar gözden geçirmemiz gerekeceği anlamına geliyor. Gördüğünüz gibi, daha doğrusu duyduğunuz gibi ses tonumdan muhtemelen, ben çok heyecanlanıyorum bu gibi gelişmeler karşısında. Ve bu tarz gelişmeleri de her seferinde Twitter'dan takip ediyorum. Sizin de bazı hashtagleri takibe almanızı öneririm. Çünkü 24 saat içerisinde öylesine şeyler oluyor ki insanlık tarihi çok kısa bir ölçekte. Şey deriz ya, 1994'den sonraki 30 senede yaşanan gelişmeler... Aslında 1994'e kadar, o 60 bin senelik insanlık tarihinde yaşanan gelişmelerin birkaç katı kadar orada artık asimetrik bir etki oluşmaya başladı ve sadece 20 sene içerisinde hem varlığımızın hem de dünyanın, dünya tasarımımızın nasıl değişeceğini öngörmek hiç de kolay değil. Dinlediğiniz için teşekkür ederim. Gelecek bölümde görüşmek üzere. Meraklı kalın.

Garanti BBVA Pardon hanımefendi, işinizi biliyorum ama sizi sahneye alabilir miyiz? Dış ses açıklayacak. Girişiminle parlamak mı? Birlikte yaparız. Garanti BBVA, Kagider ve Ekonomist Dergisi İşbirliği ile düzenlenen Türkiye'nin Kadın Girişimcisi yarışmasına başvurular başladı. Sesini Türkiye'ye duyurmak ve ödülleri kazanmak için son başvuru tarihi 15 Kasım. Ayrıntılı bilgi Garanti BBVA Kadın Girişimci.com'da.

Geçtiğimiz günlerde ABD'nin merkezli yapay zeka araştırma şirketi OpenAI, Sora isimli yeni modelini tanıttı. OpenAI'yı ChatGPT'den hatırlıyor olabilirsiniz. Ben de daha önce ChatGPT bu dil modeli hakkında YouTube kanalımda videolar yapmıştım. Bir nevi gelişmiş Google arama motoru gibi düşünebiliriz. Burada sorumuzu yazıyoruz ve o soruya saniyeler içerisinde anlamlı Allah! bir yanıt veriyor.

Google'a gittiğinizde İstanbul hava durumu tarzı bir şey yazdığınızda tabii ki sonuca ulaşabiliyordunuz. Veya Nietzsche, Tanrı Öldü Sözü dediğinizde de Nietzsche'nin Tanrı Öldü Sözü bağlamında daha önce hazırlanan bütün içerikleri karşınıza getiriyordu. Ama Chat GPT'nin şöyle bir farkı var. Nietzsche, Tanrı Öldü Sözü ile ne kastetti? 1500 kelimelik felsefi bir makale yaz, alt çeptirler halinde derle ve kaynakça sun dediğinizde bile, özetle bir akademik makale yazabiliyor saniyeler içerisinde,

size sonuç sunuyorum. O yüzden karşınızda gerçekten aklı başında bütün sorulara yanıt verebilecek bir kişi varmış gibi hissediyordunuz. Sonra ise ChatGPT'den şöyle farklı. Burada artık görsel tasarım dünyasının ne şekilde değişmeye başladığını, hangi sektörlerde sıçrama yaşanacağını ve hangi sektörlerin silinip gideceğini düşünmeye başlıyorsunuz.

Çünkü Sora, yazmış olduğunuz prompt yani kelimelerle vermiş olduğunuz komutu saniyeler içerisinde bir filme 60 saniyelik bir videoya dönüştürebiliyor. Düşünün, akşam Tokyo'da yürüyen genç bir kadın biraz su birikintisi olsun yerde ve bu su birikintisinin üzerinde yansıyan cyberpunk renkler olsun dediğinizde Sora ona yazmış olduğunuz komutları anında estetik açıdan oldukça güçlü bir videoya dönüştürüyor.

Bunu duyurdukları zaman Twitter'da insanların böylesi komutlar, yaratıcı komutlar hayal etmesi istendi ve şirket her defasında Soran'ın yapmış olduğu bu videoyu paylaştı. Hepimiz gerçekten şoka uğradık çünkü hem estetik açıdan çok güzel, Hem de daha önce yapay zeka tasarım programlarında gördüğümüz bazı hatalar vardı. Onların iyileştirilmiş olduğunu görmeye başladık. Mesela insanın el hareketlerinin tamamen birebir gerçeğine uygun olmadığını görmüştük. Bazen altı parmak vardı veya el sallarken parmaklar anlamsız hareketler ediyordu. Ama sonra böylesi basit şeyleri de çözebilmişe benziyor.

Şimdi hal böyle olunca insanlar şunu konuşmaya başladılar. Bir, sinema sektörü bitti diyen bir grup vardı. İki, böylesi bir teknik imkanın sinema sektörü açısından daha da avantajlı olabileceğini düşündüler. Yani düşünsenize, mesela yüzüklerin efendisini çekiyorsunuz, normal şartlarda... Yüzüklerin Efendisi'ndeki bir savaş sahnesini çekmek için hem gerçekçi bir set kurmanız gerekiyor. Orada gerçekten insanların savaştığı, belki 50 kişinin 100 kişinin savaştığı bir sahne çekiyorsunuz ve arkasındaki yeşil perdeyle animasyonla onu tamamlıyorsunuz.

Şimdi böylesi sahnelerde sonra muazzam derecede bir özgürlük sağlayabileceği için bu daha önce aşamadığımız teknik imkansızlıkları ortadan kaldırarak hayal gücüne yer açabilir diyenler var ve bir açıdan artık hepimiz istersek hayal gücümüzü genişleten veya umduğumuz hayal ettiğimiz şekilde videolar yapabileceğimiz için

...sinema, film yapmak dediğimiz şey çok basitleşecek, çok demokratikleşecek... ...ve bu durumda biraz ondaki büyüyü ortadan kaldıracak diyenler de var. Şimdi bunlar tabii sanat açısından yorumları ama asıl konu şu sanırım... ...Sora'nın örneklerinden bir tanesi, yaşlı bir kadının sanırım Toskana civarında... ...İtalyan bir anneannenin akşam yemeği yaptığı bir sahneyi betimlemesi istenmişti.

O kadar gerçekçi bir şekilde bu sahneyi yaptı ki biz oradaki kadının gerçek bir insan olmadığını ayırt edemez durumdaydık.

Bu yüzden asıl tartışma o noktada başladı. Şimdi Sora ile birlikte sinema sektörü ölecek mi, ölmeyecek mi? Bu bir konu ama şunu düşünmenizi istiyorum. Gerçekte olmayan sahneler, gerçekte hiçbir zaman yaşanmamış olaylar, kadınlar, erkekler üzerinden çekilen videoların bize gerçekmiş gibi sunulduğu durumda yaşanacak dezenformasyonu düşünün.

Hatta mesela Türkiye'de birbiriyle gergin olan iki politik grubu düşünün. Aslında aralarında böylesi bir tartışma yaşanmadığı halde biri diğerinin kutsalına küfrediyormuş veya saygısızlık yapıyormuş gibi üretilen sahnelerin birdenbire Twitter'da, Instagram'da dolaşmaya başladığını düşünün. Şimdi yapılan videonun altına bu gerçek değildir, bu bir pipo değildir yazmayacaklarına göre büyük bir tehlike olabilecekmiş gibi düşünülüyor.

OpenAI bununla ilgili nasıl dezenformasyona karşı önlem aldıklarından bahsetmiş ama bu henüz yolun çok başı. Yani 3-5 sene sonra 5 yaşındaki çocuk bile bu programları kullanmaya başladığında bazı tehlikeler yaşanacak. O yüzden Sora ve OpenAI'ın bu gelişmeleri akabinde hemen başlayan tartışmalar geleceğin giderek kötüleşmeye başladığıydı.

Yani yapay zekadaki gelişmeleri izleyen bazı insanlar sadece geleceğin dünyasının gebe olduğu krizlere odaklanıyorlar. Etik problemler, siyasi problemler, haber kirliliği ki zaten hani günümüz dünyasında yaşanan krizleri düşünürseniz bilgi konusunda bunun katlanarak artacağını söyleyebiliriz. Ve böylesi gelişmeleri kaygıyla izlemek bu gelişmelerin bizi ileriye taşımaktan ziyade olduğumuzdan daha kötü bir pozisyona sürükleyeceğini düşünen kişilere tekno

Kötümserler deniliyor. Karşı tarafta ise Tekno İyimserler var tabii ki de. Bu ikisinin ortasında da benim gibi her iki pozisyona da mesafeyle bakan ve ortada bir yerde durulabileceğini düşünen ortacılar var diyeceğim.

Şimdi ben bu konuyu şöyle yorumlamak istiyorum, işin felsefesini yapmaya başlarsak. Bana kalırsa sadece yapay zeka değil, aslında her gelişme hem zehir hem de devaya dönüşebilir aslında. Suyu bile çok fazla içerseniz ne olur? Zehirlenerek ölürsünüz.

Bu yüzden mesela Antik Yunanca'da farmakon diye bir kavram var. Jacques Derrida da bu kavramdan yola çıkarak bir eleştirel okuma yapmıştı ve demişti ki teknoloji kavramına baktığımızda da tıpkı farmakon kavramında olduğu gibi biz orada hem devayı hem de zehri bulabiliriz. Demek ki araçlar kendisinde bir şey olmaktan ziyade aslında o araçları ne şekilde kullandığımıza bağlı olarak yeniden anlam kazanıyorlar değil mi? Su örneğini hatırlayın.

Su beni yaşatan bir şey ama aynı zamanda beni zehirleyerek öldür edebilir. O yüzden ben teknolojinin getireceği krizlerin de esasen gelişim kavramına içkin olduğunu düşünüyorum. Çünkü bunun aksi hali düşünülemezdi. O yüzden yapay zeka teknolojilerindeki bu gelişmeleri izlerken milyonlarca kötü olasılık görebilirsiniz orada ve muhtemelen birkaçında haklı çıkacaksınız. Fakat yine bana kalırsam, iyimserlik ve kötümserlik

Bence mizaj meselesi. Yani durum o kadar yanlı ki, durumun çok yanlılığından dolayı orada krizler de bulabilirsiniz, olanaklar da bulabilirsiniz. Bu soru örneğine dönersek, işte sinema sektörü bitti mid cörle gibi uygulamalar yüzünden... grafik tasarım, reklamcılık, iletişim sektörleri tamamen bitti diyebilirsiniz ya da bu aracın getirdiği devrimsel gelişmeyi fotoğraf makinesinin icadına benzeterek buradan yepyeni bir sanatsal yaratım çıkacağını da düşünebilirsiniz.

Bir açıdan böylesi gelişmeler sonrasında yaşanacak politik krizlere dikkat çekebilirsiniz. Fakat bu gelişmelerin hem eğitim sektöründe hem de kişilerin kendilerini ifade etme becerilerinde yaratıcılık bağlamında muazzam bir katkı sağlayacağını da düşünebilirsiniz. O yüzden hani şey deriz ya bardağın dolu tarafını görmek diye. Bu gibi durumlarda iyimser veya kötümser bir pozisyon almanın durumun kendisinden ziyade genellikle kişilerin mizacına bağlı olduğunu düşünüyorum. Ve sevdiğim bir söz var. Filozof umutlu olmak zorundadır. Çünkü zaten karamsar olmak için vaziyet yeterlidir. Yani filozofçı olan şey, felsefi olan şey, o kriz anında bile umut edecek bir şey bulmaktır. Bu bir olanak arayışı olduğu için.

Ben de mizacım gereğim genellikle böylesi gelişmeler karşısında hep ondaki olasılıkları, imkanları görme eğilimi içerisindeyim. Tabii ki bu saf bir polyanacılıkla oradaki sorunlara sırtımızı dönelim demek değil ama dediğim gibi yani ben en azından bu gelişmeleri izlerken başlangıçta kaygılanmak yerine heyecanlanıyorum. İkinci kısım bu bence daha da derin felsefi bir tartışma. Aslında iyi ve kötü dediğimiz şeyler nedir? İnsani değer yargıları değil mi? Bu gibi teknolojik gelişmeler sonucunda geleceğin dünyasının gerçekten neden kötü olacağını temellendirmek bana kalırsa çok zorlu bir tartışma. Çünkü gelecekte siborglaşacağız dediğinizde dahi tamam ama bu neden ve hangi ölçüde göre kötü diye sorabilirim mesela. Yani siborglaşacak olmamız neden gerçekten kötüdür?

Ufak bir ara verelim, sonrasında bölüme kaldığımız yerden devam ederiz.

Tarihi sıkıcı buluyorsanız henüz gerçek tarihle tanışmamışsınız demektir. Acayip ve Garayip serisi sizi gerçek tarihle tanıştırmaya hazırlanıyor. Bu yolculukta muzaffer kumandanlar, ürkütücü sınırlar, muazzam ordular yok. Yalnız insanın tarihi, her türden tuhaflığın tarihi var. Pod B'yle birlikte hazırladığımız Tarihte Acayip ve Garayip bunları anlatmak için huzurlarınızda. Hazırsanız başlayalım efendim.

İyi ve kötü kavramlarını tanımlama kısmı biraz sorunlu. Hatta bunun teolojiyle de bir bağlantısı var. Çünkü Tanrı'nın olmadığı bir dünyada aslında bizim iyi ve kötü kavramlarına nesnel bir ölçüt getiremeyeceğimizim... ...bu yüzden onların pratik kullanımlarına göre göreli olacağını söyleyen filozoflar da var. Tabii bunlar bambaşka tartışmalar. Oraya girmek istemiyorum ama şunun altını çizmek lazım. Geleceğin dünyası bana kalırsa ne iyi olacak ne de kötü. Gelecek ne ise o olacak. Çünkü tarih kendi kendini zaten anbean inşa ediyor. O yüzden bugün ne ise yarın da kuvvetle muhtemel o.

Bu noktada şeyi de hatırlamak lazım. Yani antik Yunan düşünürlerinin bazılarında dahi görüyorsunuz veya aydınlanma çağı düşünürlerinin metinlerinde... ...kendi yaşadıkları dönemi insanlık tarihinin en pespaya dönemi olarak görüyorlar. Oysa biz geriye dönüp baktığımızda o günleri işte büyük bilgelik dönemleri, büyük eleştirel düşüncenin kurulduğu zamanlar olarak anıyoruz.

Sanki içinde yaşadığımız dönemin insanlık tarihindeki en kötü dönem olduğunu düşünme konusunda bir eğilimimiz var ama insan hakları ve gelişimi bakımından durumu ele aldığımızda içinde bulunduğumuz dönem sanırım insanlık tarihinin en pes paye dönemi değil. Ve gelecekte de iyi ve kötü yargılarımızın ne şekilde değişeceğini de bilmediğimiz için ona dair böyle kötümser bir senaryoda kalmak ve kötümser kahinlik yapmak bana çok anlamlı gelmiyor.

O yüzden geleceği düşünürken, teknolojiyle bağlamında geleceği düşünürken özellikle iyi veya kötü değer yargılarıyla bakmamaya çalışıyorum. Elbette yapay zeka etiği dediğimiz bir alan var. Bu konuda akademik araştırmalar yapılıyor. Çünkü insansız hava araçlarının kullanımı ne olacak? Diyelim ki bir AI, yapay zeka doktorun girmiş olduğu ameliyatta hasta öldü.

Buradaki sorumluluk kime ait olacak? Yani fail, öznek kim gibi tartışmalar var. Ya da hukuki bir duruşmada hakimin yapay zeka olmasını tercih eder miydiniz mesela? Etmezseniz neden etmezdiniz gibi yapay zeka etiği konusunda tartışmalar yürütebiliriz.

Bu demek değil ki burada iyi ve kötü yargılarından bahsedemeyiz. Benim kastetmeye çalıştığım şey bu değil. Elbette durumları kendi tekil bağlamlarında yorumlayabiliriz ve ilişkilendirebiliriz ama henüz gelmemiş bir geleceğe bakarak onun bir felaket olacağını düşünmek ve sadece kötümserlikle ilerlemenin doğru olmadığını düşünüyorum. Ve Alan Badion'un da dediği gibi bunun felsefi bir tavır olmadığını düşünüyorum daha doğrusu.

Peki ben hangi perspektiften yorumluyorum meseleyi derseniz? Ben biraz daha gerçeklik kurgusu, bizdeki gerçeklik temsilinin değişimi bağlamında yapay zekayı düşünmek istiyorum. Çünkü bizim dünyayla kurmuş olduğumuz ilişki biçimi değişiyor değil mi?

Sonra bir örnek sadece. Soranın yaratmaya başlamış olduğu dünya simülasyonunu düşünsenize. Bizler böylesi dünya simülasyonları içerisinde yaşayabilir hale geleceğiz. İşte Black Mirror bölümlerinde gördüğümüz gibi değil mi? Böylesi bir durumda benim kullanmaya başlamış olduğum teknolojik araçlarla birlikte dünyadaki bedenli deneyimim ve şeylerle, insanlarla girmiş olduğum ilişki biçimim tamamen dönüşmekte demektir. Haliyle

Buradaki en önemli problem benim gerçeklik ve gerçekliğin temsilinin kurulumu olarak yani varlığımda yaşanan dönüşüm meselesi. İnsan olmanın anlamında radikal derecede bir değişiklik var. Bu bence daha konuşulmaya değer bir konu.

Yani etiği de konuşulmaya değer bir konu ama o kadar kaygan ki neresinden tutsak bilemiyorum. Gerçeklikle olan ilişkimiz meselesi ve onun yeniden kullandığımız araçlar bağlamında dönüşmekte olduğu meselesi bana çok enteresan geliyor.

Bu, sonra gelişmesinden sonra veya o haftaydı sanırım, hem Her isimli filmi hem de Ex Machina isimli filmi izledim. Her'de baş karakterimiz, baş roldeki oyuncu bir işletim sistemine aşık oluyordum ve onunla sevgili oluyordum.

Şimdi bilgisayarlarımızdaki işletim sistemine aşık olmak, onunla sevgili olmak, hatta onunla cinsel ilişkiye girmek bizim için komik olsa da hiç yaşanmayacak bir şey değil. Çünkü chat GPT'nin bile nasıl performans sergilediğini görünce insan bundan 5, 10, 15 sene sonra işletim sistemlerimizin sanki kendi benlikleri varmış gibi, bir özneymiş gibi davrandığı noktada yalnızlıktan bunalan, İletişim kurmaya aç, belki de gerçek dünyada insanlarla kurmuş olduğu ilişkilerde aradığını bulamayan pek çok insanın... ...böylesi ilişkilenme biçimlerine geçeceğini görmek hiç de zor değil. Ve o noktada bunu iyi veya kötü olarak değerlendirmekten ziyade... ...bunun benim var olma biçimimdeki dönüştürücü etkisine odaklanmak çok daha enteresan geliyor bana.

Çünkü yine bu gelişmelerden sonra Twitter'da çok iyi bir soru görmüştüm. Bir yazar şey diye soruyor. İki tane insan arasında sahte bir ilişki olabilir değil mi? Birbirini gerçekten sevmeyen, fake bir ilişkiden bahsedebiliriz. Peki, bir gerçek insan, bir sahte benlik ya da yapay benlik arasında gerçek bir ilişki olabilir mi diye sormuştum.

Biz ilişkiyi nasıl tanımlıyoruz? Duyguların oluşması için ne gibi koşullar gerekiyor? Aşk dediğimiz şey gerçekten sadece karbonbazlı canlılarda yaşanan biyolojik organik sistemlere özgü bir dürtümü. Bunlardan bahsetmek gerekiyor sanırım. Ve böyle şeyleri düşünmeye başladığımızda 2500 senedir felsefede biriktirdiğimiz, verdiğimiz yanıtların neredeyse bütününü tekrar gözden geçirmemiz gerekeceği anlamına geliyor.

Gördüğünüz gibi, daha doğrusu duyduğunuz gibi ses tonumdan muhtemelen, ben çok heyecanlanıyorum bu gibi gelişmeler karşısında. Ve bu tarz gelişmeleri de her seferinde Twitter'dan takip ediyorum. Sizin de bazı hashtagleri takibe almanızı öneririm. Çünkü 24 saat içerisinde öylesine şeyler oluyor ki insanlık tarihi çok kısa bir ölçekte. Şey deriz ya, 1994'den sonraki 30 senede yaşanan gelişmeler... Aslında 1994'e kadar, o 60 bin senelik insanlık tarihinde yaşanan gelişmelerin birkaç katı kadar orada artık asimetrik bir etki oluşmaya başladı ve sadece 20 sene içerisinde hem varlığımızın hem de dünyanın, dünya tasarımımızın nasıl değişeceğini öngörmek hiç de kolay değil. Dinlediğiniz için teşekkür ederim. Gelecek bölümde görüşmek üzere. Meraklı kalın.

Bu bölümde, 19 Mart 2025 sonrası Türkiye'deki siyasi atmosferi Michel Foucault'nun teorileri ışığında inceliyorum. Foucault'nun iktidar yapılarına ve söyleme dair analizlerinden yararlanarak iktidarın görünmez sınırlarını görünür kılmayı amaçlıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, 19 Mart 2025 sonrası Türkiye'deki siyasi atmosferi Michel Foucault'nun teorileri ışığında inceliyorum. Foucault'nun iktidar yapılarına ve söyleme dair analizlerinden yararlanarak iktidarın görünmez sınırlarını görünür kılmayı amaçlıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Foucault Felsefesi: Söylemin Düzeni

Bu bölümde, ifade özgürlüğü ile halkı kin ve düşmanlığa teşvik etme arasındaki muğlak sınırları inceliyorum. Öncelikle ifade özgürlüğüne tarihsel felsefe perspektifinden yaklaşıyorum. Ardından, günümüzden örnekler ve farklı ülkeler üzerinden çifte standartları ve bu alandaki temel sorunları ortaya koyuyorum. Son olarak, ifade özgürlüğünün sınırlarının belirlenmesinin iktidar ilişkileriyle nasıl bağlantılı olduğunu ve hangi söylemin meşru kabul edileceğine kimin karar verdiğini tartışıyorum.



Unutmayın, bu sınırları belirlemek aynı zamanda nasıl bir toplumda yaşamak istediğimize karar vermektir.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, ifade özgürlüğü ile halkı kin ve düşmanlığa teşvik etme arasındaki muğlak sınırları inceliyorum. Öncelikle ifade özgürlüğüne tarihsel felsefe perspektifinden yaklaşıyorum. Ardından, günümüzden örnekler ve farklı ülkeler üzerinden çifte standartları ve bu alandaki temel sorunları ortaya koyuyorum. Son olarak, ifade özgürlüğünün sınırlarının belirlenmesinin iktidar ilişkileriyle nasıl bağlantılı olduğunu ve hangi söylemin meşru kabul edileceğine kimin karar verdiğini tartışıyorum.

Unutmayın, bu sınırları belirlemek aynı zamanda nasıl bir toplumda yaşamak istediğimize karar vermektir.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Felsefede İfade Özgürlüğü ve Sınırları

Bu bölümde seküler kesimde spiritüel pratiklerin neden popülerlik kazandığını sosyolojik ve psikolojik açıdan inceliyorum ve bu akıma katkı sağlayan faktörleri tespit ediyorum. Ayrıca bu yönelimi nasıl bir vizyonla değerlendirmemiz gerektiğine dair bir çerçeve çizmeye çalışıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde seküler kesimde spiritüel pratiklerin neden popülerlik kazandığını sosyolojik ve psikolojik açıdan inceliyorum ve bu akıma katkı sağlayan faktörleri tespit ediyorum. Ayrıca bu yönelimi nasıl bir vizyonla değerlendirmemiz gerektiğine dair bir çerçeve çizmeye çalışıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Spiritüalizm Neden Seküler Kesimde Popülerleşti?

Bu bölümde, Londra'daki ilk ecstatic dance deneyimimden yola çıkarak bedenli varoluşumuz üzerine düşünmeye başlıyorum. Batı felsefesi geleneğinin göz ardı ettiği bedene Nietzsche eşliğinde meydan okumanın yollarını araştırırken dansı salt fiziksel bir aktivite olarak değil, yaşamı kutlayan varoluşsal bir duruş olarak ele alıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, Londra'daki ilk ecstatic dance deneyimimden yola çıkarak bedenli varoluşumuz üzerine düşünmeye başlıyorum. Batı felsefesi geleneğinin göz ardı ettiği bedene Nietzsche eşliğinde meydan okumanın yollarını araştırırken dansı salt fiziksel bir aktivite olarak değil, yaşamı kutlayan varoluşsal bir duruş olarak ele alıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Dans Etmesini Bilmeyen Bir Tanrıya İnanamam

Bu bölümde, Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle feminizm ve kadın hakları konusunda sıkça karşılaştığımız klişe ve yanlış söylemleri ele alıyorum. "Kadınlar günü kutlamak ayrımcılık" ve "kadın ve erkek biyolojik olarak eşit değil" gibi önermelerin neden geçersiz olduğunu felsefi, tarihsel ve toplumsal bağlamlarla açıklıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle feminizm ve kadın hakları konusunda sıkça karşılaştığımız klişe ve yanlış söylemleri ele alıyorum. "Kadınlar günü kutlamak ayrımcılık" ve "kadın ve erkek biyolojik olarak eşit değil" gibi önermelerin neden geçersiz olduğunu felsefi, tarihsel ve toplumsal bağlamlarla açıklıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Neden Erkekler Günü Yok?: Feminizme Dair 4 Yanlış

Bu bölümde Pascal’ın ünlü bahis argümanı üzerinden ilerliyoruz: “Tanrı'nın var olduğuna bahse girerek kazancı ve kaybı tartalım. Bu iki ihtimali değerlendirelim. Eğer kazanırsan, her şeyi kazanırsın; eğer kaybedersen, hiçbir şey kaybetmezsin". Öyle mi? Yoksa bu argüman hatalı mı? Felsefi düşünme pratiğine hoşgeldiniz!

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Tanrı Kumarı: Varsa Hapı Yuttuk mu?

Dijital platformlar sayesinde felsefe akademinin dışına taşarak ilgi gören bir etkinlik haline gelince sürekli birbirine taş atan ve birbirlerinin felsefe yapma biçimlerini eleştiren kişilere rastlamaya başladık. Kimi tarihçi, kimi mantıkçı, kimi epey spekülatif. Bu bölümde akıllardaki bazı soru işaretlerini gidermek adına bazı kategoriler koyarak felsefe ile ilgilenmenin üç haliden söz ediyorum. Hangisi daha münasiptir siz karar verin.



See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Benim Felsefem Senin Felsefeni Döver

Nietzsche, Böyle Buyurdu Zerdüşt adlı eserinde en aşağılanası insanın, artık kendini aşağılamayan olduğunu söyler. Yükselmek için, önce batmak gerektiğini bilmez.

Bu bölümde Nietzsche’nin deve-aslan-çocuk metaforlarını inceleyerek tininin evriminden söz edeceğim, kendimizi aşmak için.



See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Kendi Batışını İstemek

Bu bölümde doğum günümdeki bazı kararlarımdan çıktığım yolda Alan Watts'ın eşliğinde Doğu ve Batı düşüncesindeki aydınlanma ve kurtuluş anlayışları arasındaki çarpıcı farkı inceliyorum. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Kahkahada Aydınlanmak

Bu bölümde, küçük bir zeytinden Uzak Doğu'ya uzanan bir zihinsel yolculuğa çıkıyorum ve bu yolda farkındalık ve şimdiki ana odaklanmanın önemi ele alıyorum.


See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Zeytinin İçindeki Evren

Felsefe Tarihi serimizin bugünkü konuğu Varoluşçu felsefenin babası olarak kabul edilen Danimarkalı Filozof Soren Kierkegaard, nesnel bilgi ortaya koyma çabasındaki felsefi etkinliğe karşı çıkarak hakikatin öznel olduğunu ve bu yüzden varlığın anlamının bireysel yaşamın kendisinden ortaya çıkartılması gerektiğini düşündü.



See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Tanrı Benimle Ne Kastetmiş Olabilir?

Onlarca içerik içerisinden bu seriyi dinlemeye karar verdiğine göre muhtemelen senin de fark edip anlamlandıramadığın bir gerçek var, kendimizi bu dünyaya fırlatılmış halde bulduk. Bu yüzden bu podcastte bildiğimizi sandığımız ama muhtemelen yanıldığımız ya da belki de üzerine hiç düşünmediğimiz ama düşünmemiz gereken konuları ele alacağız.

Felsefenin İzinde

Bugün konuğumuz çok popüler olmasına rağmen hakkında bilinen çoğu şeyin yanlış olduğu düşünürlerden bir başkasını, Friedrich Nietzsche'yi konuşacağız.

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Podcast'e Soru Sor

Kaydet - Dinle - Gönder

Bildirimler

Felsefenin İzinde

Her hafta eklenen yeni bölümleri kaçırma!