Bu sene okuduğum en kafa açıcı kitaplardan biri olan Johann Hari’nin Çalınan Dikkat kitabından bahsederek, odaklanma meselesinin sadece “Ben biraz tembellik ediyorum!” Söylemine indirgenemeyeceğini ele alıyoruz. Yapısal krizler söz konusu…


See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Odaklanmakta Güçlük Çekiyor Musun?

Neden buradayız? Her şey ne anlama geliyor? Ben kimim? Nasıl yaşamalım? Metafizikten gündelik yaşantımıza yanıtını aradığımız onlarca sorumuz var. Ben Dilara. Bu gibi sorulara cevap aramak adına bu podcast'ta seninle birlikte felsefenin izinde yola koyuluyoruz. Garanti BBVA Pardon hanımefendi, işinizi biliyorum ama sizi sahneye alabilir miyiz? Dış ses açıklayacak. Girişiminle parlamak mı? Birlikte yaparız. Garanti BBVA, Kagider ve Ekonomist Dergisi İşbirliği ile düzenlenen Türkiye'nin Kadın Girişimcisi yarışmasına başvurular başladı. Sesini Türkiye'ye duyurmak ve ödülleri kazanmak için son başvuru tarihi 15 Kasım. Ayrıntılı bilgi Garanti BBVA Kadın Girişimci.com'da. Ortalama dikkat sürenizin ne kadar olduğunu hiç düşündünüz mü? Telefonumla saatlerce ilgilenebilirim bir yanıt değil. Çünkü gerçekte telefonunuzun fiziksel varlığına değil, içindeki değişen içeriklere odaklanıyorsun. İnanması zor ama bir öğrencinin ortalama dikkat süresi sadece 65 saniye, bir ofis çalışanının ise yalnızca 3 dakika kadarmış. Dahası bir işe odaklanmışken WhatsApp'tan gelen bildirime göz ucuyla bakıp işinize geri döndüğünüzü zannettiğinizde başlangıçtaki odaklanma durumuna dönmeniz ortalama 23 dakika alıyormuş. Şimdi şunu düşünün, bir yandan önünüzdeki işi bitirmeye çalışırken bir yandan telefona bakıyorsunuz, bir yandan da sürekli gelen sosyal medya bildirimlerine bakıyorsunuz ve hatta yemek yiyorsunuz arkada da müzik çalıyormuş diyelim. Zihninizin vay haline değil mi? Bu bölümde Metis yayınlarından çıkan Çalınan Dikkat Neden Odaklanamıyoruz kitabından bazı notlarımı paylaşmak istiyorum. Okuduktan sonra meseleye dair bakış açımı büyük ölçüde değiştirdim. Kitabın yazarı Johan Hari, sosyal bilimler ve siyaset bilimi eğitimi almış, dünyanın önde gelen basın medya kuruluşlarında çalışmış bir araştırmacı gazeteci. Bahsettiğim bu kitabın sonunda bir kaynakça listesi var ki, neredeyse bir master doktora tezi kadar. Yani okuyanları tatmin edeceğine emin olduğum, odaklanma üzerine yazılan muhtemelen en iyi kitaplardan bir tanesi. Kitabın en temelde bir mesajı var. Yazar şunu söylüyor. Bizler dikkate zararlı bir kültür inşa etmekte olduğumuz için derin ve odaklı bir şekilde düşünmemizin giderek güçleştiğini yani odaklanma becerimizde bazı bozulmalar var doğru ama sorun bireysel olarak bizim şöyle diyeceğim aptallaşmamızda değil ya da bilişsel kapasitemizin kendiliğinden körelmeye başlamış olması değil yaratmakta olduğumuz sistem. Çünkü bu durumda pozisyonumuz biraz akıntıya karşı kürek çekmeye benziyor. Bizler bireysel olarak odaklanma krizimizi aşmak için bir şeyler yapıyoruz değil mi? Mesela ara sıra yaptığımız dijital detokslar gibi. Yazar ise şunu söylüyor, nasıl ki hava kirliliği olan bir ortamda sadece haftada iki gün gaz maskesi takmak sizi bu kirlilikten korumayacaksa aslında bizim de o ara sıra yaptığımız detokslar tam olarak bir çözüm sunmuyor. Çünkü problem sistemik. Dolayısıyla bireysel çabalarımızla sistemsel bir sorundan kaçınmak çok zor. Siz ne yaparsanız yapın, içerisinde yaşadığınız bağlam dünya değişmedikçe o akıntıya kapılmamanız işten dahi değil. Ve dahası, yazarın yine haklı görünen başka bir iddiası ise şu, bizi sanki sorun sistemde değil de bizde bir problem varmış gibi düşünmeye itiyorlar usulca. Mesela kişisel gelişim bunu yapmakta çok başarılı değil mi? Söz konusu odaklanamamaksa ben odaklanamıyorum. Bende bir sorun olmalı. İnsanlar 8 saat çalışıyor diyoruz. Oysa kitabında vurguladığı gibi gitgide hızlanmaya dayalı bir kültür içerisinde yavaşlamak çok zor. Çoğumuz yavaşladığımızda sadece bir şeye dikkat kesildiğimizde suçluluk dahi duyuyoruz. Tam da bu noktada ortaya şöyle bir soru atmak istiyorum. Hani bazen içinde yaşadığımız çağ bize bütün çağlar arasında en pes payesi gibi gelir ama durum aslında öyle değildir. Buna içinde yaşadığın çağ yanılgısı adını da verebiliriz. Genellikle herkes yaşadığı çağın en kötüsü, suçların en yükseldiğini, en verimsiz olduğunu düşünür. Şimdi yine aynısını yapıyor olabilir miyiz? Gerçekten odaklanma becerimiz giderek kötüleşiyor mu? Yoksa bu antik çağda da bir problemdi de mesela? Hani biz bunu farklı açılardan tekrar mı ele alıyoruz? Bu konuya dair ilginç bir araştırmadan bahsetmem lazım. Güney Kaliforniya Üniversitesi'nden Dr. Martin Hilbert ve Catalonia Open Üniversitesi'nden Dr. Priscil Lopez tarafından bir araştırma yapılıyor. Bir insanın 1986 yılında maruz kaldığı bütün basın, radyo, televizyon, yayın organlarından gelen bilgi miktarı bir günde 40 gazeteye denk düşüyormuş. Yani o dönemde bir gün içerisinde karşılaştığınız bütün enformasyonu, bilgileri, verileri toplayın 40 tane gazeteye sığdırabiliyormuşsunuz. 2007 yılına geldiğimizde ise bu miktar inanılmaz bir şekilde artmış ve günde 174 gazeteye çıkmış. Bu bilgiyi bir an için durup sindirmek istiyorum. Bir günde 174 gazeteyi dolduracak kadar enformasyonla karşılaşıyoruz. Ve unutmayın, bu araştırma en son 2007'de yapılmış. Şimdi ise 2024'teyiz ve bu sayının kaç katına çıkmış olduğunu bir hayal edin. Peki neden odaklanma konusundan bu artan bilgi bombardımanına geldim? Çünkü bu artan bilgi bombardımanı beynimize bilişsel kapasitemizi dönüştürüyor. Çok fazla bilgiye maruz kalmakla beraber derinleşmek ve gerçekten anlamak için ihtiyacımız olan zamandan feragat etmek durumunda kalıyoruz. 100 sene kadar önce herhangi bir haberin yayılması da zaman alıyordu değil mi? Dünyanın öteki ucunda ne olduğunu böyle saniyeler içerisinde şak diye Twitter gündeminden öğrenemiyordunuz mesela. Hem haberlerin yayılması hem de gündemin değişmesi zaman aldığından insanların o konuya odaklanması ve onun üzerinde derin bir şekilde düşünmesi için yeterli vakitleri vardı. Bugün ise aksine sistemde çok fazla veri var. Arabayla yolculuk yaparken aynı anda radyo dinliyorsunuz, aynı anda telefonunuzdan Twitter'a bakıyorsunuz, yolda gördüğünüz o dijital LED ekranlardan sürekli olarak enformasyon alıyorsunuz. Bu adeta yangın hortumundan su içmeye benziyor. Çok fazla veri geliyor. Verinin artışına karşın esasen insanın belirli bir kapasitesi var. Şunu anlamak bence oldukça elzem. Beyin aynı anda sadece bir ya da iki düşünceye odaklanabiliyor. Bir ya da iki düşünce üretebiliyor. Multitasking yani çoklu görevi aynı anda yapabilme becerisi tamamen bir mit. O yüzden odaklanma süremizin giderek azalıyor olmasının arkasında bu kapasiteye oranla etrafımızdaki bilginin çok yüksek miktarda artmış olduğunu da söyleyebiliriz. Çünkü başka bir araştırma ise şuna bakıyor. Geçmişte bir kitap ne kadar uzun süre gündemde kalıyordu ve insanlar o kitap hakkında ne kadar uzun süre konuşuyordu? Ya da internette, Twitter'da bir hashtag, bir gündem maddesi ne kadar uzun süre sabit kalıyordu? Şimdi veri artınca kaçınılmaz olarak herhangi bir şeyin gündemde durması, onun üzerine düşünmemiz, konuşmamız gibi sürelerde giderek kısalıyor. Hakikaten odaklanma becerimiz giderek düşüyor. Ve kitap bunu anlattıktan sonra çözüm konusuna geldiğinde başlangıçta da söylediğim gibi esasen sistemik önerilere odaklanıyor. Bunun için kuruluşlar var. Kitabın arkasında bir dizi kuruluşun olduğunu, onlara üye olabileceğinizi göreceksiniz. Bu kuruluşlar dikkatimizi bizden çalmakta olan yapılara, kuruluşlara karşı birleşerek ses çıkarma ve onların üzerinde yasal bir yaptırım oluşturmayı amaçlıyor. Çünkü bu sadece bilginin artmakta olması, çünkü biz bilgi çağındayız diyerek verinin artmasıyla ilgi değil. Özellikle sosyal medyada bu kadar çok verinin dönüyor olması, hatta bu verilerin sonsuz kaydırma özelliği yüzünden hiçbir zaman bitmiyor olmasının bir nedeni var. Bizi o platformlarda daha fazla tutmaya çalışıyorlar değil mi? Instagram'da, YouTube'da, Facebook'ta, Twitter'da, bizim bu platformlarda geçirdiğimiz süre şirketlerin karlılık oranını belirliyor esasen. Bu nasıl oluyor? Reklam sayesinde. Biz bu gibi uygulamaları ücretsiz olarak kullandığımızda Karşımıza sürekli reklamlar çıkıyor ve bu reklamlar sayesinde de şirketler gelir elde ediyor. O yüzden şirketlerin gelir elde etmesi ve kar marjını arttırması için bizi orada tutmaları gerek. Ve bizi orada tutmaları için de sürekli dikkatimizi orada tutacak, ilgimizi çekecek, belki bizdeki mutluluk hormonu olan dopamini etkileyecek bir akış içerik yaratmaları gerekiyor. Yani burada bizim bireysel kapasitemiz, yeteneklerimiz, korumamız gereken şeylerle şirketlerin kar oranı arasında bir zıt ilişki var. Çünkü bugün neredeyse her birimizin saatlerce kullandığı platformların arkasında yatan ekonomik iş modeli reklama dayalı. Şimdi bu anlatımı bir podcast programında, daha doğrusu reklam alan bir podcast programında yapıyor olmam çok absürt ve ironik gelebilir. Ama yine Johan Hari'nin dediği şeye geliyorum. Mesele bir birey olarak benim içeriklerimi üretip onların içerisinde bazı reklamlar yerleştiriyor olmam değil. Bütün bilgi iletişim teknolojilerinin bu şekilde kuruluyor olması ve buna bir alternatif geliştirilmiyor olması. Eğer ki bir alternatifi olsaydım, Mesela üyeliğe dayalı sistemler olsaydı, bizler her ay belirli abonelik ücretleri ödeyerek hem içerik üreticilerini hem şirketleri bu bilgi ekosistemini destekliyor olsaydık, farklı bir gelir modeli yaratılabilirdi değil mi? Çünkü günün sonunda hem bireysel olarak ben ve benim gibi içerik üreticileri, hem bunları kolaylaştıran firmalar, hem de arkasındaki o büyük teknoloji devlerinde bir değer yaratılıyor ve bunu yapmak için çalışan orada onlarca, yüzlerce, binlerce insan var ve çok da amiyane bir tabirle birilerinin de faturaları ödemesi gerekiyor. Altı yapı kapitalizm olduğu sürece üst yapıda ortaya çıkan üretilen kültürel ürünlerin de kapitalist sistemden bağımsız özel bir şekilde kendi ekonomik modellerini yaratması çok da beklenebilir değil sanırım. O yüzden kitabın söylediği şey böyle tek tek bireyleri hedef almaktan ziyade bütün sistemin değişmesi gerektiği. Özetle konu odaklanma becerisi olduğunda bile en temelde ekonomik ilişkilerimizle alakalı. Ufak bir ara verelim, sonrasında bölüme kaldığımız yerden devam ederiz. Tarihi sıkıcı buluyorsanız henüz gerçek tarihle tanışmamışsınız demektir. Acayip ve Garayip serisi sizi gerçek tarihle tanıştırmaya hazırlanıyor. Bu yolculukta muzaffer kumandanlar, ürkütücü sınırlar, muazzam ordular yok. Yalnız insanın tarihi her türden tuhaflığın tarihi var. Pod B'yle birlikte hazırladığımız Tarihte Acayip ve Garayip bunları anlatmak için huzurlarınızda. Hazırsanız başlayalım efendim. Şimdi bunları söyledikten sonra sistem böyle gidiyor ve bu sistemi değiştirmek için bir şeyler yapmadığımız sürece işte dikkat ekonomisi üzerine düşünmediğimiz, bilgi ekosistemi içerisinde farklı gelir modelleri yaratmadığımız sürece bu böyle kalacak ve bizler saatlerimizi Twitter ve Instagram'da harcayacağız demeye getirmiyorum. O yüzden kitaptaki bu sistemi geliştiriler ve çözüm önerilerinin yanı sıra bölümü kapatmadan önce bireysel olarak benim neler yaptığımdan da söz etmek istiyorum. Benim söyleyeceklerim başlangıçtaki şu hava kirliliği örneğine benzeyecek. Yani dışarıda hava kirliliği örneği varsa iki gün maske takmak sizi kurtarmaz demiştim ya. Benim yaptığım şeyler tam olarak o iki gün maske takmaya benziyor. Bazen 5 dakika kuralı adını verdiğim bir şey yapıyorum. Hatta bunun için bir kum saatim dahi var. Bu, böyle yeni bir görevle karşılaştığınızda, bir şey yapmak istemediğinizde, odaklanısınız olmadığında veya telefonunuz tarafından çaldırıldığınız zamanlarda 5 dakikalık kum saatini açmanız ve o süre boyunca sadece odaklanmaya çalışmanızı esas alan bir durum. Çünkü bu 5 dakikalık süre zarfında genellikle görevin aslında düşündüğünüzden daha az zor olduğunu, daha fazla zaman ayırabileceğinizi fark edersiniz. O yüzden de bu benim dikkat dağıtıcılara karşı yapmış olduğum stratejilerden bir tanesi. Diğeri, hem telefonumda hem de bilgisayarımda internete erişmemi, sosyal medya platformlarına girmemi engelleyen bazı aplikasyonların olması. Mesela bilgisayarda Freedom isimli bir uzantı var ve sizin belirlediğiniz süre boyunca herhangi bir platforma girmenizi engelliyor. Hatta dahası Amazon'a giderseniz içerisine telefonunuzu, kullanmak istemediğiniz şeyleri kitleyebileceğiniz böyle plastik kutular var. Ve bu plastik kutuyu zamanlıyorsunuz. Diyelim ki 3 saat boyunca telefonunuzu almak istemiyorsunuz. Zamanladıktan sonra kutudan telefonunuzu çıkartmanızın tek yolu kutuyu böyle çekiçle parçalamak. Ve içerisinde iPhone'unuz varsa kutuyu parçalamaya çok da gönüllü olmuyorsunuz. O yüzden böylesi küçük engellerle kendi kendimizi ehlileştirmeyi sağlayan yöntemlerden bazıları bunlar. Kitabın içerisinde Nir Eyal isimli bir teknoloji uzmanı dediğimiz ya da daha doğrusu pazarlama uzmanından bahsediliyor. Johan Harris sistemik meselelere odaklanarak bireysel çözümlerle bunu aşamayacağımızı, şu an bu pozisyonda olmamızdan sorumlu olanın kapitalizm olduğunu söylemesine rağmen, Nir Eyal sorunun sistemde değil de çözümün bireyde olduğunu vurguluyor ve yazar tabii ki de bunu sert bir şekilde eleştiriyor. Ama Eyal'ın söylediği şeylerden biri, işte çalışmaya başladığınızda günün başında telefonunuzu sessize almak meselesi. Benim senelerdir yaptığım şeylerden biri. Mesela Instagram, Twitter, YouTube, Facebook hepsi her zaman tamamen bildirimleri kapalıdır. WhatsApp'ı da benzer bir pozisyona getirmeye çalışıyorum ki insanlar bana her istediğinde ulaşarak benim dikkatimi bölmesinler de ben zaten ona bakmak istediğimde, haberdar olmak istediğimde onu kontrol edebiliyor olayım. Ya da hatırlarsınız podcast bölümlerim arasında Vipassana vardı. Vipassana'yı daha Budist niyetlerle yapmıştım ama bu tarz Vipassana detox programları telefonunuzu oraya götürmenizin yasak olduğu yerler, merkezler var ve o süre boyunca hatta bazen kitap dahi okumadan sadece kendi zihninize, o ana varlığınızı odaklanmanızı sağlayan programlar var. Bunlardan bir tanesi de benim gibi kalkıp Nepali Hindistan'a gitmenize de gerek yok. Türkiye'de hem bir vip asana merkezi açıldı hem de yine Fethiye'de yer alan Darmapur diye başka bir inziva merkezi var. İlgilenenler bakabilir. Yine bireysel çözümler konusunda son olarak söylemek istediğim şeylerden bir tanesi şu, bazen bir şeye odaklanamıyor olmamın sebebinin kayıp olmam olduğunu fark ediyorum. Çünkü karşımda net bir hedef, net bir sistem olmuyor. Mesela çalışmaya karar veriyorsunuz, bir şeyler yapmaya karar veriyorsunuz. Ama nereden başlayacağınızı, hangi aşamalardan geçeceğinizi açık bir şekilde bilemediğiniz için kayboluyorsunuz ve o kaybolmuşlukta telefonunuzu elinize alıyorsunuz. Yani bir şeyi yapamamamızın sebebi yapamıyor olmamızdan ziyade ne yapacağımızı bilmememiz oluyor bazen. O yüzden pazar akşamları benim gerçekten böyle sisteme odaklanan, zamanı bölen, zamanı kutulama teknikleriyle her birini kendi saatime göre ayarladığım ve hedefler tayin ettiğim bir programım oluyor. Böylelikle pazartesi sabahı masaya oturduğumda neyi ne zaman yapacağımı, hangi aralıkta yapacağımı biliyor oluyorum. O yüzden de mesela sabah 9 ile öğlen 1 arasında herhangi bir teklif veya davet gelmişse ben biliyorum ki 9 ile 1 arasını ben kutulama tekniğiyle kapattım ve orada yapmam gereken bir şey var. Ona odaklanmam kolaylaşıyor. Çünkü böylelikle sizin için neyin önemli olduğunu biliyorsunuz, onu önceliklendiriyorsunuz ve kalan her şeye koca bir hayır diyorsunuz. Şimdi bu içeriği böyle iki farklı yerden yürütmeye çalıştım kitaptan çıkarak. Evet bir sistemik problemler var özellikle kapitalist sistemde. Bilgi iletişim teknolojilerini sürdüren şirketlerin yegane gelir kaynağının reklam olduğu bir endüstride odaklanma becerimizi bizden çalmak ve bizi daha fazla bu aplikasyonlarda tutmak üzere bize karşı çalışan bir mühendisler ordusu olacak ve O yüzden de benim bu en sonda sunduğum bireysel çözüm önerileri çok da geçerli, kalıcı çözümler olmayacak. Düşünsenize, ben bir pasana yapıyorum ama karşımda Silikon Vadisi'nde bana karşı çalışan bir mühendis ordusu var. Yani bu sizin de takdir edebileceğiniz gibi haksız bir rekabet. O yüzden de meseleyi hem gerekli önlemlerin alınması ve yasal yaptırımların uygulanması konusunda toplumsal bir çaba ile Hem de bu toplumsal çabayı gösterirken ne yapsam kârdır diyerek belki bir nebze çözmemiz mümkün hâle gelebilir. Kitapta da yazarın söylediği gibi, yüzleştiğimiz her şeyi belki değiştiremeyiz ama yüzleşmeden de hiçbir şeyi değiştiremeyiz. Dinlediğiniz için teşekkür ederim, fikirlerinizi merak ediyorum. İlk bir öneriniz olursa bir yöntem önerisi mesela bana Instagram'dan yazarsanız sevinirim. Gelecek bölümde görüşene dek meraklı kalın.

Neden buradayız? Her şey ne anlama geliyor? Ben kimim? Nasıl yaşamalım? Metafizikten gündelik yaşantımıza yanıtını aradığımız onlarca sorumuz var. Ben Dilara. Bu gibi sorulara cevap aramak adına bu podcast'ta seninle birlikte felsefenin izinde yola koyuluyoruz.

Garanti BBVA Pardon hanımefendi, işinizi biliyorum ama sizi sahneye alabilir miyiz? Dış ses açıklayacak. Girişiminle parlamak mı? Birlikte yaparız. Garanti BBVA, Kagider ve Ekonomist Dergisi İşbirliği ile düzenlenen Türkiye'nin Kadın Girişimcisi yarışmasına başvurular başladı. Sesini Türkiye'ye duyurmak ve ödülleri kazanmak için son başvuru tarihi 15 Kasım. Ayrıntılı bilgi Garanti BBVA Kadın Girişimci.com'da. Ortalama dikkat sürenizin ne kadar olduğunu hiç düşündünüz mü? Telefonumla saatlerce ilgilenebilirim bir yanıt değil. Çünkü gerçekte telefonunuzun fiziksel varlığına değil, içindeki değişen içeriklere odaklanıyorsun. İnanması zor ama bir öğrencinin ortalama dikkat süresi sadece 65 saniye, bir ofis çalışanının ise yalnızca 3 dakika kadarmış.

Dahası bir işe odaklanmışken WhatsApp'tan gelen bildirime göz ucuyla bakıp işinize geri döndüğünüzü zannettiğinizde başlangıçtaki odaklanma durumuna dönmeniz ortalama 23 dakika alıyormuş.

Şimdi şunu düşünün, bir yandan önünüzdeki işi bitirmeye çalışırken bir yandan telefona bakıyorsunuz, bir yandan da sürekli gelen sosyal medya bildirimlerine bakıyorsunuz ve hatta yemek yiyorsunuz arkada da müzik çalıyormuş diyelim. Zihninizin vay haline değil mi?

Bu bölümde Metis yayınlarından çıkan Çalınan Dikkat Neden Odaklanamıyoruz kitabından bazı notlarımı paylaşmak istiyorum. Okuduktan sonra meseleye dair bakış açımı büyük ölçüde değiştirdim. Kitabın yazarı Johan Hari, sosyal bilimler ve siyaset bilimi eğitimi almış, dünyanın önde gelen basın medya kuruluşlarında çalışmış bir araştırmacı gazeteci. Bahsettiğim bu kitabın sonunda bir kaynakça listesi var ki,

neredeyse bir master doktora tezi kadar. Yani okuyanları tatmin edeceğine emin olduğum, odaklanma üzerine yazılan muhtemelen en iyi kitaplardan bir tanesi. Kitabın en temelde bir mesajı var. Yazar şunu söylüyor. Bizler dikkate zararlı bir kültür inşa etmekte olduğumuz için derin ve odaklı bir şekilde düşünmemizin giderek güçleştiğini yani odaklanma becerimizde bazı bozulmalar var doğru

ama sorun bireysel olarak bizim şöyle diyeceğim aptallaşmamızda değil ya da bilişsel kapasitemizin kendiliğinden körelmeye başlamış olması değil yaratmakta olduğumuz sistem. Çünkü bu durumda pozisyonumuz biraz akıntıya karşı kürek çekmeye benziyor.

Bizler bireysel olarak odaklanma krizimizi aşmak için bir şeyler yapıyoruz değil mi? Mesela ara sıra yaptığımız dijital detokslar gibi. Yazar ise şunu söylüyor, nasıl ki hava kirliliği olan bir ortamda sadece haftada iki gün gaz maskesi takmak sizi bu kirlilikten korumayacaksa aslında bizim de o ara sıra yaptığımız detokslar tam olarak bir çözüm sunmuyor.

Çünkü problem sistemik. Dolayısıyla bireysel çabalarımızla sistemsel bir sorundan kaçınmak çok zor. Siz ne yaparsanız yapın, içerisinde yaşadığınız bağlam dünya değişmedikçe o akıntıya kapılmamanız işten dahi değil. Ve dahası, yazarın yine haklı görünen başka bir iddiası ise şu, bizi sanki sorun sistemde değil de bizde bir problem varmış gibi düşünmeye itiyorlar usulca. Mesela kişisel gelişim bunu yapmakta çok başarılı değil mi? Söz konusu odaklanamamaksa ben odaklanamıyorum. Bende bir sorun olmalı. İnsanlar 8 saat çalışıyor diyoruz. Oysa kitabında vurguladığı gibi gitgide hızlanmaya dayalı bir kültür içerisinde yavaşlamak çok zor. Çoğumuz yavaşladığımızda sadece bir şeye dikkat kesildiğimizde suçluluk dahi duyuyoruz.

Tam da bu noktada ortaya şöyle bir soru atmak istiyorum. Hani bazen içinde yaşadığımız çağ bize bütün çağlar arasında en pes payesi gibi gelir ama durum aslında öyle değildir. Buna içinde yaşadığın çağ yanılgısı adını da verebiliriz. Genellikle herkes yaşadığı çağın en kötüsü, suçların en yükseldiğini, en verimsiz olduğunu düşünür.

Şimdi yine aynısını yapıyor olabilir miyiz? Gerçekten odaklanma becerimiz giderek kötüleşiyor mu? Yoksa bu antik çağda da bir problemdi de mesela? Hani biz bunu farklı açılardan tekrar mı ele alıyoruz? Bu konuya dair ilginç bir araştırmadan bahsetmem lazım. Güney Kaliforniya Üniversitesi'nden Dr. Martin Hilbert ve Catalonia Open Üniversitesi'nden Dr. Priscil Lopez tarafından bir araştırma yapılıyor.

Bir insanın 1986 yılında maruz kaldığı bütün basın, radyo, televizyon, yayın organlarından gelen bilgi miktarı bir günde 40 gazeteye denk düşüyormuş. Yani o dönemde bir gün içerisinde karşılaştığınız bütün enformasyonu, bilgileri, verileri toplayın 40 tane gazeteye sığdırabiliyormuşsunuz. 2007 yılına geldiğimizde ise bu miktar inanılmaz bir şekilde artmış ve günde 174 gazeteye çıkmış.

Bu bilgiyi bir an için durup sindirmek istiyorum. Bir günde 174 gazeteyi dolduracak kadar enformasyonla karşılaşıyoruz. Ve unutmayın, bu araştırma en son 2007'de yapılmış. Şimdi ise 2024'teyiz ve bu sayının kaç katına çıkmış olduğunu bir hayal edin.

Peki neden odaklanma konusundan bu artan bilgi bombardımanına geldim? Çünkü bu artan bilgi bombardımanı beynimize bilişsel kapasitemizi dönüştürüyor. Çok fazla bilgiye maruz kalmakla beraber derinleşmek ve gerçekten anlamak için ihtiyacımız olan zamandan feragat etmek durumunda kalıyoruz.

100 sene kadar önce herhangi bir haberin yayılması da zaman alıyordu değil mi? Dünyanın öteki ucunda ne olduğunu böyle saniyeler içerisinde şak diye Twitter gündeminden öğrenemiyordunuz mesela. Hem haberlerin yayılması hem de gündemin değişmesi zaman aldığından insanların o konuya odaklanması ve onun üzerinde derin bir şekilde düşünmesi için yeterli vakitleri vardı.

Bugün ise aksine sistemde çok fazla veri var. Arabayla yolculuk yaparken aynı anda radyo dinliyorsunuz, aynı anda telefonunuzdan Twitter'a bakıyorsunuz, yolda gördüğünüz o dijital LED ekranlardan sürekli olarak enformasyon alıyorsunuz. Bu adeta yangın hortumundan su içmeye benziyor. Çok fazla veri geliyor.

Verinin artışına karşın esasen insanın belirli bir kapasitesi var. Şunu anlamak bence oldukça elzem. Beyin aynı anda sadece bir ya da iki düşünceye odaklanabiliyor. Bir ya da iki düşünce üretebiliyor. Multitasking yani çoklu görevi aynı anda yapabilme becerisi tamamen bir mit. O yüzden odaklanma süremizin giderek azalıyor olmasının arkasında bu kapasiteye oranla etrafımızdaki bilginin çok yüksek miktarda artmış olduğunu da söyleyebiliriz.

Çünkü başka bir araştırma ise şuna bakıyor. Geçmişte bir kitap ne kadar uzun süre gündemde kalıyordu ve insanlar o kitap hakkında ne kadar uzun süre konuşuyordu? Ya da internette, Twitter'da bir hashtag, bir gündem maddesi ne kadar uzun süre sabit kalıyordu? Şimdi veri artınca kaçınılmaz olarak herhangi bir şeyin gündemde durması, onun üzerine düşünmemiz, konuşmamız gibi sürelerde giderek kısalıyor. Hakikaten odaklanma becerimiz giderek düşüyor.

Ve kitap bunu anlattıktan sonra çözüm konusuna geldiğinde başlangıçta da söylediğim gibi esasen sistemik önerilere odaklanıyor. Bunun için kuruluşlar var. Kitabın arkasında bir dizi kuruluşun olduğunu, onlara üye olabileceğinizi göreceksiniz. Bu kuruluşlar dikkatimizi bizden çalmakta olan yapılara, kuruluşlara karşı birleşerek ses çıkarma ve onların üzerinde yasal bir yaptırım oluşturmayı amaçlıyor.

Çünkü bu sadece bilginin artmakta olması, çünkü biz bilgi çağındayız diyerek verinin artmasıyla ilgi değil. Özellikle sosyal medyada bu kadar çok verinin dönüyor olması, hatta bu verilerin sonsuz kaydırma özelliği yüzünden hiçbir zaman bitmiyor olmasının bir nedeni var. Bizi o platformlarda daha fazla tutmaya çalışıyorlar değil mi?

Instagram'da, YouTube'da, Facebook'ta, Twitter'da, bizim bu platformlarda geçirdiğimiz süre şirketlerin karlılık oranını belirliyor esasen. Bu nasıl oluyor? Reklam sayesinde. Biz bu gibi uygulamaları ücretsiz olarak kullandığımızda

Karşımıza sürekli reklamlar çıkıyor ve bu reklamlar sayesinde de şirketler gelir elde ediyor. O yüzden şirketlerin gelir elde etmesi ve kar marjını arttırması için bizi orada tutmaları gerek. Ve bizi orada tutmaları için de sürekli dikkatimizi orada tutacak, ilgimizi çekecek, belki bizdeki mutluluk hormonu olan dopamini etkileyecek bir akış içerik yaratmaları gerekiyor. Yani burada bizim bireysel kapasitemiz, yeteneklerimiz, korumamız gereken şeylerle

şirketlerin kar oranı arasında bir zıt ilişki var. Çünkü bugün neredeyse her birimizin saatlerce kullandığı platformların arkasında yatan ekonomik iş modeli reklama dayalı.

Şimdi bu anlatımı bir podcast programında, daha doğrusu reklam alan bir podcast programında yapıyor olmam çok absürt ve ironik gelebilir. Ama yine Johan Hari'nin dediği şeye geliyorum. Mesele bir birey olarak benim içeriklerimi üretip onların içerisinde bazı reklamlar yerleştiriyor olmam değil. Bütün bilgi iletişim teknolojilerinin bu şekilde kuruluyor olması ve buna bir alternatif geliştirilmiyor olması. Eğer ki bir alternatifi olsaydım, Mesela üyeliğe dayalı sistemler olsaydı, bizler her ay belirli abonelik ücretleri ödeyerek hem içerik üreticilerini hem şirketleri bu bilgi ekosistemini destekliyor olsaydık, farklı bir gelir modeli yaratılabilirdi değil mi? Çünkü günün sonunda hem bireysel olarak ben ve benim gibi içerik üreticileri, hem bunları kolaylaştıran firmalar, hem de arkasındaki o büyük teknoloji devlerinde bir değer yaratılıyor ve bunu yapmak için çalışan orada onlarca, yüzlerce, binlerce insan var ve çok da amiyane bir tabirle birilerinin de faturaları ödemesi gerekiyor.

Altı yapı kapitalizm olduğu sürece üst yapıda ortaya çıkan üretilen kültürel ürünlerin de kapitalist sistemden bağımsız özel bir şekilde kendi ekonomik modellerini yaratması çok da beklenebilir değil sanırım. O yüzden kitabın söylediği şey böyle tek tek bireyleri hedef almaktan ziyade bütün sistemin değişmesi gerektiği. Özetle konu odaklanma becerisi olduğunda bile en temelde ekonomik ilişkilerimizle alakalı.

Ufak bir ara verelim, sonrasında bölüme kaldığımız yerden devam ederiz.

Tarihi sıkıcı buluyorsanız henüz gerçek tarihle tanışmamışsınız demektir. Acayip ve Garayip serisi sizi gerçek tarihle tanıştırmaya hazırlanıyor. Bu yolculukta muzaffer kumandanlar, ürkütücü sınırlar, muazzam ordular yok. Yalnız insanın tarihi her türden tuhaflığın tarihi var. Pod B'yle birlikte hazırladığımız Tarihte Acayip ve Garayip bunları anlatmak için huzurlarınızda. Hazırsanız başlayalım efendim.

Şimdi bunları söyledikten sonra sistem böyle gidiyor ve bu sistemi değiştirmek için bir şeyler yapmadığımız sürece işte dikkat ekonomisi üzerine düşünmediğimiz, bilgi ekosistemi içerisinde farklı gelir modelleri yaratmadığımız sürece bu böyle kalacak ve bizler saatlerimizi Twitter ve Instagram'da harcayacağız demeye getirmiyorum. O yüzden kitaptaki bu sistemi geliştiriler ve çözüm önerilerinin yanı sıra bölümü kapatmadan önce bireysel olarak benim neler yaptığımdan da söz etmek istiyorum. Benim söyleyeceklerim başlangıçtaki şu hava kirliliği örneğine benzeyecek. Yani dışarıda hava kirliliği örneği varsa iki gün maske takmak sizi kurtarmaz demiştim ya. Benim yaptığım şeyler tam olarak o iki gün maske takmaya benziyor.

Bazen 5 dakika kuralı adını verdiğim bir şey yapıyorum. Hatta bunun için bir kum saatim dahi var. Bu, böyle yeni bir görevle karşılaştığınızda, bir şey yapmak istemediğinizde, odaklanısınız olmadığında veya telefonunuz tarafından çaldırıldığınız zamanlarda 5 dakikalık kum saatini açmanız ve o süre boyunca sadece odaklanmaya çalışmanızı esas alan bir durum.

Çünkü bu 5 dakikalık süre zarfında genellikle görevin aslında düşündüğünüzden daha az zor olduğunu, daha fazla zaman ayırabileceğinizi fark edersiniz. O yüzden de bu benim dikkat dağıtıcılara karşı yapmış olduğum stratejilerden bir tanesi.

Diğeri, hem telefonumda hem de bilgisayarımda internete erişmemi, sosyal medya platformlarına girmemi engelleyen bazı aplikasyonların olması. Mesela bilgisayarda Freedom isimli bir uzantı var ve sizin belirlediğiniz süre boyunca herhangi bir platforma girmenizi engelliyor.

Hatta dahası Amazon'a giderseniz içerisine telefonunuzu, kullanmak istemediğiniz şeyleri kitleyebileceğiniz böyle plastik kutular var. Ve bu plastik kutuyu zamanlıyorsunuz. Diyelim ki 3 saat boyunca telefonunuzu almak istemiyorsunuz. Zamanladıktan sonra kutudan telefonunuzu çıkartmanızın tek yolu kutuyu böyle çekiçle parçalamak. Ve içerisinde iPhone'unuz varsa kutuyu parçalamaya çok da gönüllü olmuyorsunuz. O yüzden böylesi küçük engellerle kendi kendimizi ehlileştirmeyi sağlayan yöntemlerden bazıları bunlar.

Kitabın içerisinde Nir Eyal isimli bir teknoloji uzmanı dediğimiz ya da daha doğrusu pazarlama uzmanından bahsediliyor. Johan Harris sistemik meselelere odaklanarak bireysel çözümlerle bunu aşamayacağımızı, şu an bu pozisyonda olmamızdan sorumlu olanın kapitalizm olduğunu söylemesine rağmen, Nir Eyal sorunun sistemde değil de çözümün bireyde olduğunu vurguluyor ve yazar tabii ki de bunu sert bir şekilde eleştiriyor. Ama Eyal'ın söylediği şeylerden biri, işte çalışmaya başladığınızda günün başında telefonunuzu sessize almak meselesi. Benim senelerdir yaptığım şeylerden biri. Mesela Instagram, Twitter, YouTube, Facebook hepsi her zaman tamamen bildirimleri kapalıdır. WhatsApp'ı da benzer bir pozisyona getirmeye çalışıyorum ki insanlar bana her istediğinde ulaşarak benim dikkatimi bölmesinler de ben zaten ona bakmak istediğimde, haberdar olmak istediğimde onu kontrol edebiliyor olayım.

Ya da hatırlarsınız podcast bölümlerim arasında Vipassana vardı. Vipassana'yı daha Budist niyetlerle yapmıştım ama bu tarz Vipassana detox programları telefonunuzu oraya götürmenizin yasak olduğu yerler, merkezler var ve o süre boyunca hatta bazen kitap dahi okumadan sadece kendi zihninize, o ana varlığınızı odaklanmanızı sağlayan programlar var. Bunlardan bir tanesi de benim gibi kalkıp Nepali Hindistan'a gitmenize de gerek yok. Türkiye'de hem bir vip asana merkezi açıldı hem de yine Fethiye'de yer alan Darmapur diye başka bir inziva merkezi var. İlgilenenler bakabilir.

Yine bireysel çözümler konusunda son olarak söylemek istediğim şeylerden bir tanesi şu, bazen bir şeye odaklanamıyor olmamın sebebinin kayıp olmam olduğunu fark ediyorum. Çünkü karşımda net bir hedef, net bir sistem olmuyor. Mesela çalışmaya karar veriyorsunuz, bir şeyler yapmaya karar veriyorsunuz. Ama nereden başlayacağınızı, hangi aşamalardan geçeceğinizi açık bir şekilde bilemediğiniz için kayboluyorsunuz ve o kaybolmuşlukta telefonunuzu elinize alıyorsunuz. Yani bir şeyi yapamamamızın sebebi yapamıyor olmamızdan ziyade ne yapacağımızı bilmememiz oluyor bazen.

O yüzden pazar akşamları benim gerçekten böyle sisteme odaklanan, zamanı bölen, zamanı kutulama teknikleriyle her birini kendi saatime göre ayarladığım ve hedefler tayin ettiğim bir programım oluyor. Böylelikle pazartesi sabahı masaya oturduğumda neyi ne zaman yapacağımı, hangi aralıkta yapacağımı biliyor oluyorum.

O yüzden de mesela sabah 9 ile öğlen 1 arasında herhangi bir teklif veya davet gelmişse ben biliyorum ki 9 ile 1 arasını ben kutulama tekniğiyle kapattım ve orada yapmam gereken bir şey var. Ona odaklanmam kolaylaşıyor. Çünkü böylelikle sizin için neyin önemli olduğunu biliyorsunuz, onu önceliklendiriyorsunuz ve kalan her şeye koca bir hayır diyorsunuz.

Şimdi bu içeriği böyle iki farklı yerden yürütmeye çalıştım kitaptan çıkarak. Evet bir sistemik problemler var özellikle kapitalist sistemde. Bilgi iletişim teknolojilerini sürdüren şirketlerin yegane gelir kaynağının reklam olduğu bir endüstride odaklanma becerimizi bizden çalmak ve bizi daha fazla bu aplikasyonlarda tutmak üzere bize karşı çalışan bir mühendisler ordusu olacak ve

O yüzden de benim bu en sonda sunduğum bireysel çözüm önerileri çok da geçerli, kalıcı çözümler olmayacak. Düşünsenize, ben bir pasana yapıyorum ama karşımda Silikon Vadisi'nde bana karşı çalışan bir mühendis ordusu var. Yani bu sizin de takdir edebileceğiniz gibi haksız bir rekabet. O yüzden de meseleyi hem gerekli önlemlerin alınması ve yasal yaptırımların uygulanması konusunda toplumsal bir çaba ile

Hem de bu toplumsal çabayı gösterirken ne yapsam kârdır diyerek belki bir nebze çözmemiz mümkün hâle gelebilir. Kitapta da yazarın söylediği gibi, yüzleştiğimiz her şeyi belki değiştiremeyiz ama yüzleşmeden de hiçbir şeyi değiştiremeyiz. Dinlediğiniz için teşekkür ederim, fikirlerinizi merak ediyorum. İlk bir öneriniz olursa bir yöntem önerisi mesela bana Instagram'dan yazarsanız sevinirim. Gelecek bölümde görüşene dek meraklı kalın.

Bu bölümde, 19 Mart 2025 sonrası Türkiye'deki siyasi atmosferi Michel Foucault'nun teorileri ışığında inceliyorum. Foucault'nun iktidar yapılarına ve söyleme dair analizlerinden yararlanarak iktidarın görünmez sınırlarını görünür kılmayı amaçlıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, 19 Mart 2025 sonrası Türkiye'deki siyasi atmosferi Michel Foucault'nun teorileri ışığında inceliyorum. Foucault'nun iktidar yapılarına ve söyleme dair analizlerinden yararlanarak iktidarın görünmez sınırlarını görünür kılmayı amaçlıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Foucault Felsefesi: Söylemin Düzeni

Bu bölümde, ifade özgürlüğü ile halkı kin ve düşmanlığa teşvik etme arasındaki muğlak sınırları inceliyorum. Öncelikle ifade özgürlüğüne tarihsel felsefe perspektifinden yaklaşıyorum. Ardından, günümüzden örnekler ve farklı ülkeler üzerinden çifte standartları ve bu alandaki temel sorunları ortaya koyuyorum. Son olarak, ifade özgürlüğünün sınırlarının belirlenmesinin iktidar ilişkileriyle nasıl bağlantılı olduğunu ve hangi söylemin meşru kabul edileceğine kimin karar verdiğini tartışıyorum.



Unutmayın, bu sınırları belirlemek aynı zamanda nasıl bir toplumda yaşamak istediğimize karar vermektir.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, ifade özgürlüğü ile halkı kin ve düşmanlığa teşvik etme arasındaki muğlak sınırları inceliyorum. Öncelikle ifade özgürlüğüne tarihsel felsefe perspektifinden yaklaşıyorum. Ardından, günümüzden örnekler ve farklı ülkeler üzerinden çifte standartları ve bu alandaki temel sorunları ortaya koyuyorum. Son olarak, ifade özgürlüğünün sınırlarının belirlenmesinin iktidar ilişkileriyle nasıl bağlantılı olduğunu ve hangi söylemin meşru kabul edileceğine kimin karar verdiğini tartışıyorum.

Unutmayın, bu sınırları belirlemek aynı zamanda nasıl bir toplumda yaşamak istediğimize karar vermektir.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Felsefede İfade Özgürlüğü ve Sınırları

Bu bölümde seküler kesimde spiritüel pratiklerin neden popülerlik kazandığını sosyolojik ve psikolojik açıdan inceliyorum ve bu akıma katkı sağlayan faktörleri tespit ediyorum. Ayrıca bu yönelimi nasıl bir vizyonla değerlendirmemiz gerektiğine dair bir çerçeve çizmeye çalışıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde seküler kesimde spiritüel pratiklerin neden popülerlik kazandığını sosyolojik ve psikolojik açıdan inceliyorum ve bu akıma katkı sağlayan faktörleri tespit ediyorum. Ayrıca bu yönelimi nasıl bir vizyonla değerlendirmemiz gerektiğine dair bir çerçeve çizmeye çalışıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Spiritüalizm Neden Seküler Kesimde Popülerleşti?

Bu bölümde, Londra'daki ilk ecstatic dance deneyimimden yola çıkarak bedenli varoluşumuz üzerine düşünmeye başlıyorum. Batı felsefesi geleneğinin göz ardı ettiği bedene Nietzsche eşliğinde meydan okumanın yollarını araştırırken dansı salt fiziksel bir aktivite olarak değil, yaşamı kutlayan varoluşsal bir duruş olarak ele alıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, Londra'daki ilk ecstatic dance deneyimimden yola çıkarak bedenli varoluşumuz üzerine düşünmeye başlıyorum. Batı felsefesi geleneğinin göz ardı ettiği bedene Nietzsche eşliğinde meydan okumanın yollarını araştırırken dansı salt fiziksel bir aktivite olarak değil, yaşamı kutlayan varoluşsal bir duruş olarak ele alıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Dans Etmesini Bilmeyen Bir Tanrıya İnanamam

Bu bölümde, Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle feminizm ve kadın hakları konusunda sıkça karşılaştığımız klişe ve yanlış söylemleri ele alıyorum. "Kadınlar günü kutlamak ayrımcılık" ve "kadın ve erkek biyolojik olarak eşit değil" gibi önermelerin neden geçersiz olduğunu felsefi, tarihsel ve toplumsal bağlamlarla açıklıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle feminizm ve kadın hakları konusunda sıkça karşılaştığımız klişe ve yanlış söylemleri ele alıyorum. "Kadınlar günü kutlamak ayrımcılık" ve "kadın ve erkek biyolojik olarak eşit değil" gibi önermelerin neden geçersiz olduğunu felsefi, tarihsel ve toplumsal bağlamlarla açıklıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Neden Erkekler Günü Yok?: Feminizme Dair 4 Yanlış

Bu bölümde Pascal’ın ünlü bahis argümanı üzerinden ilerliyoruz: “Tanrı'nın var olduğuna bahse girerek kazancı ve kaybı tartalım. Bu iki ihtimali değerlendirelim. Eğer kazanırsan, her şeyi kazanırsın; eğer kaybedersen, hiçbir şey kaybetmezsin". Öyle mi? Yoksa bu argüman hatalı mı? Felsefi düşünme pratiğine hoşgeldiniz!

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Tanrı Kumarı: Varsa Hapı Yuttuk mu?

Dijital platformlar sayesinde felsefe akademinin dışına taşarak ilgi gören bir etkinlik haline gelince sürekli birbirine taş atan ve birbirlerinin felsefe yapma biçimlerini eleştiren kişilere rastlamaya başladık. Kimi tarihçi, kimi mantıkçı, kimi epey spekülatif. Bu bölümde akıllardaki bazı soru işaretlerini gidermek adına bazı kategoriler koyarak felsefe ile ilgilenmenin üç haliden söz ediyorum. Hangisi daha münasiptir siz karar verin.



See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Benim Felsefem Senin Felsefeni Döver

Nietzsche, Böyle Buyurdu Zerdüşt adlı eserinde en aşağılanası insanın, artık kendini aşağılamayan olduğunu söyler. Yükselmek için, önce batmak gerektiğini bilmez.

Bu bölümde Nietzsche’nin deve-aslan-çocuk metaforlarını inceleyerek tininin evriminden söz edeceğim, kendimizi aşmak için.



See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Kendi Batışını İstemek

Bu bölümde doğum günümdeki bazı kararlarımdan çıktığım yolda Alan Watts'ın eşliğinde Doğu ve Batı düşüncesindeki aydınlanma ve kurtuluş anlayışları arasındaki çarpıcı farkı inceliyorum. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Kahkahada Aydınlanmak

Bu bölümde, küçük bir zeytinden Uzak Doğu'ya uzanan bir zihinsel yolculuğa çıkıyorum ve bu yolda farkındalık ve şimdiki ana odaklanmanın önemi ele alıyorum.


See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Zeytinin İçindeki Evren

Bu bölümde bilgi ve farkındalık arasındaki çetrefilli ilişki üzerine düşünüyoruz. Bilginin artışı daimi olarak farkındalığın artışı ile sonuçlanmıyor. Bazen bilgi, bilgeleşmenin önünde bariyer dahi olabiliyor. O yüzden öğrencisi olmak için görüştüğüm bir Zen Budist Usta’ya kulak veriyoruz: “Unut”.

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Farkındalık Konusunda Söylenmeyenler

Onlarca içerik içerisinden bu seriyi dinlemeye karar verdiğine göre muhtemelen senin de fark edip anlamlandıramadığın bir gerçek var, kendimizi bu dünyaya fırlatılmış halde bulduk. Bu yüzden bu podcastte bildiğimizi sandığımız ama muhtemelen yanıldığımız ya da belki de üzerine hiç düşünmediğimiz ama düşünmemiz gereken konuları ele alacağız.

Felsefenin İzinde

Sizi ürkütücü bir yere davet ediyorum, Stanford Üniversitesi’ndeki İkna Teknolojileri Laboratuarına. Davranışlarımızı şekillendirmek için çalışan mühendis ordusuyla tanışalım.


See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Podcast'e Soru Sor

Kaydet - Dinle - Gönder

Bildirimler

Felsefenin İzinde

Her hafta eklenen yeni bölümleri kaçırma!