Dünya üzerindeki tüm kültürlerin farklı sebeplerle kutladıkları özel günleri, bayramları var. Ancak bunlardan bazıları çok ilginç. Örneğin yeni doğmuş çocuklarla ve şeytanların, bir bayram kutlamakla ne işi olabiir? Ya da kimsenin konuşmadığı bir bayram, nasıl kutlanılabilir?



Sunan: Barış Özcan

Hazırlayan: Berkant Gültekin & Oğulcan Ayan

Ses Tasarım ve Kurgu: Metin Bozkurt

Müzik Seçimleri: Cemre Dalyan

Yapımcı: Podbee Media






Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

35 - Dünyanın En Garip Bayramları

Herkese merhaba. Ben Barış Özcan. 111. frekansa hoş geldiniz. Önümüz bayram. Kurban bayramı. Bir planınız olması pek muhtemel. Ailenizi mi ziyaret edeceksiniz? Annenizi, babanızı, belki biraz da akraba, konu komşu ziyaretleri filan? Hani baklavaların böyle geldiği, böreklerin gittiği, ayranların höpürdetilip kuru yemiş tabaklarındaki leblebilerden fellik fellik kaçılan ziyaretler. Biliyorsunuz onları. Kolonyalı eller öpülür, yaşlar küçükse cepler dolar, eğer büyükse birazcık boşalır veya belki de hazır havalarda ısınmış bu birkaç günlük arada bunca işin gücün ortasında şöyle biraz soluk almak çekiyor sizi. Valla şöyle bir sahil kenarında. kumsala uzanıp, biraz güneşlenip, sonra Akdeniz veya Ege'nin sularında serinlemeyi düşününce, benim bile sizinle gelesim geldi şimdi ne yalan söyleyeyim, hepimizin biraz tatile ihtiyacı var. Değişim hızı gün geçtikçe artan, her geçen gün yeni ihtiyaçlar doğuran bir çağda yaşıyoruz. Bu yüzden de nerede denilen o eski bayramların eskide kalmasını bir bakıma doğal karşılayanlardan biriyim ben. Dedim ya, benim bile tatili hayal edince sizinle gelesim geliyor. Ama bugün ben sizinle değil, siz benimle geleceksiniz. Sizi iki yere götüreceğim. Yüzyıllardan beri hala eskiden olduğu şekilde aynı ritüellerle kutlanan iki bayramı ziyaret edeceğiz birlikte. Üstelik bunlar BBC'nin dünyanın en sıra dışı bayramları listesinde zirvelerde olan iki bayram. O halde hadi bakalım atlayın trene çünkü kalkmak üzere. İlk durağımız... İspanya. Ta ortaçağdan kalmış yapılarıyla Castrillo de Murci adlı küçük bir kasaba. Sizi saran dar sokakları ve sapasağlam duran o taş binalarıyla gerçekten de ortaçağda yaşıyormuşsunuz gibi hissettiren bir kasaba bu. Avrupa'da böyle eski hali korunmuş çok kasaba var aslında. Ama Castrillo de Murcia'yı diğerlerinden ayıran, onu özel kılan bir şey var. Ta 1620'lerden beri her yıl Haziran ayının ortasında tam Katolik yortusu döneminde kutlanan bir festival. Adı El Colacho. Başrolünde ise bebekler ve şeytanlar var. Evet, bebekler ve şeytanlar. Ne alaka dedirten bir ikili değil mi? Anlatmaya şeytanlardan başlayalım ama önce gözünüzde bu atmosferi biraz canlandırmanız gerekli. Sokaklarda siyah takım elbiselerini giymiş, siyah pelerinlerini ve fötür şapkalarını takmış, ciddi mi ciddi, onlarca adam dizili. Sanki Godfather filminden bir sahnenin içinde gibiyiz. Bunlar, festivali düzenleyen gizemli tarikatın üyeleri. Kendilerine, Minevra'nın kutsanmış Sakramenti kardeşliği diyorlar. Gizemli bir atmosfer var etrafta. Ve bu gizemli atmosferin üzerine... ŞEYTANLAR ÇIKIYOR ORTAYA! EVET, ŞEYTANLAR! Bazı tarikat üyeleri sarı-kırmızı renkli kostümleri, sarı-kırmızı renkte maskeleri ve ellerindeki ucuna at kuyruğu bağlanmış sopalarıyla şeytan kılığına girmişler. Kasabanın sokaklarında yavaş yavaş yürümeye başlıyorlar. Ardından halkın kalabalıklaştığı sokaklara gelindiğinde bu şeytanlar hakaretler yağdırarak insanların üzerine doğru koşturmaya başlıyorlar ve bir kovalamaca başlıyorlar. Halk dört bir yana kaçışıyor. Eğer kaçamazlarsa şeytanın elinde tuttuğu kırbacın gazabına uğrayabilirler. Ama El Colacho Festivali'nin en ilginç tarafı bu değil. Çünkü diğer başrol henüz işin içine dahil olmadı. Bebekler. Davullar çalınıyor ve önceki yıl doğan tüm bebekler kasabanın en geniş sokağında yerlere serilen şiltelerin üzerine yan yana yatırılıyor. Ve nihayet kırmızı-sarı renkli şeytanlar sokağın başında belirmeye başlıyorlar. Yavaş yavaş yerde yatan o masum bebeklere doğru adım adım yaklaşıyorlar. Ve yaklaştıkça adımlarının sıklığını da arttırıyorlar. Hızlı adımlar giderek koşar adımlara dönmeye başlıyor. Şeytanlar yerde yatan bebeklerin üzerine doğru son hızla koşmaya başlıyor. Koşuyor, koşuyor, koşuyor! Ve en sonunda bebeklerin üzerinden zıplıyorlar. Zıplamak? Yoksa siz daha gergin bir sahne mi bekliyordunuz? Aslında bu biraz da Hıhrellez'e benziyor. Ateşin üzerinden atlamak yerine bebeklerin üzerinden atlamak gibi düşünün. Bu sahne kulağa biraz komik geliyor olabilir belki ama bu festivalin adı tam da bu yüzden uluslararası alanda Baby Jumping Festival diye biliniyor. Bangi Jumping gibi ama değil, Baby Jumping. İnanışa göre şeytan bebeklerin üzerinden atladığında onların günahlarını bir mıknatıs gibi kendi üzerine çekiyormuş. Şeytan uçup gidiyor, günahlarından arınmış bebekler ise sağlıklı bir hayata kavuşmuş kabul ediliyor. Bir nevi vaftiz işlemi gibi Ama biraz da pagan ayinleriyle harmanlanmış, onlarla karıştırılmış bir çeşit vaftiz diyelim biz. Hatta Hristiyan inanışıyla pagan ritüellerini bir araya getirdiği için Papa XVI. Benedikt, Katolik din adamlarının bu festivale katılmamasını bile tembihlemiş. İspanyollardan da bu festivale bir son vermelerini rica etmiş. Ama ritüel bu. Kasabaya işlemiş bir kere. Kültürel bir miras haline gelmiş. Öyle son vermek kolay mı? Haliyle de gelenek ağır basan tarafı olmuş. Hatta İspanyollar her geçen yıl daha yüksek bir katılımla bu festivale gitmeye hala devam ediyorlar. Gelin şimdilik bırakalım şeytanlar o bebeklerin üzerinden atlasınlar. Biz de trenimize atlayalım ve bir sonraki durağımıza gidelim. Elbette kısa bir aradan sonra. İkinci durağımız Bali. Endonezya'ya bağlı bir ada. Buraların ilginç bir sözlü tarihi var. Çok eski zamanlarda Bali adasına Dvata Cankar adında zalim bir dev kral hükmedermiş. Bu kral öylesine acımasızmış ki insanların acı çekmesinden keyif aldığı için insan eti yermiş. Derken Milattan sonra 78 yılında Java Adası'na bir gemi yanaşmış. Gemiden bugün Bali halkının efsanevi kralı olarak bilinen Ajisaka inmiş. Adaya hükmeden Medan Kralı ile savaşmış ve gaddar hükümdarı bozguna uğratmış. Ajisaka savaşı kazandıktan sonra Java adasının yeni kralı olmuş ve o Yam Yam kralın vahşetine son vererek medeniyeti ve Hinduizmi Endonezya'ya getirmiş. medeniyetle beraber de Sakayılı adı verilen yeni bir takvim icat etmiş. Milattan sonra 78 yılını sıfır noktası olarak kabul eden bu takvime göre yeni yıl bahar ekinoksu döneminde ayın ilk yeni ay evresinde olduğu güne denk düşüyor. Ve bu özel gün günümüzde yalnızca Endonezya'ya bağlı olan komşu ada Bali'de garip bir şekilde kutlanıyor. Niyepi. Bayramın adı bu. Bali dilinde sessizlik, durgunluk demek. Genelde haftalar hatta aylar öncesinden bu Niyepi için hazırlık yapmaya başlamak gerekiyor. Yapılacak çok iş var. Önce gençler toplanıyor ve el birliğiyle Ogoh Ogoh denilen her boyda görülebilen ahşap heykeller yapıyorlar. Bali halkı bu heykellerin kötü ruhları ve şeytanı simgelediğine inanıyor. Ama kimse kötü ruhların etrafında dolanmasını istemez öyle değil mi? Bu yüzden Niepi'den bir gün önce gün batımında gençler bu yaptıkları heykelleri şehirde yaşadıkları bölgeye en yakın olan ana yol kavşaklarına taşıyorlar. Ve kötü ruhları kaçırması için burada ateşe veriyorlar. İnanışa göre bu kavşaklar kötü ruhların buluşma noktası. Bu ritüel sırasında yüksek sesle müzik çalınıyor, şarkılar söyleniyor. Önemli olan gürültü çıkarmak. Bu yüzden gerekirse tencerelere, tavalara falan da vuruluyor. Fazlasıyla kaotik bir ortam. Siz de kapın şuradan bir tokmak, hadi bakalım. Ama bayramın en ilginç kısmı henüz başlamadı. Saat tam sabah 6'da bütün bu gürültüler... Birden kesiliveriyor ve Bali Adası'nı kusursuz bir sessizlik kaplıyor. Kimse çıt çıkarmıyor. Kimse tek kelime dahi etmiyor. Niépi'de Bali halkı tamamen kendi içine dönüyor. Zaten sessizliğin amacı da bu içe dönüşü mümkün kılabilmek. Bu Bali halkı için o kadar önemli ki sabah 6'dan itibaren Pekalang adı verilen güvenlik güçleri herkesin sessiz olduğundan emin olmak için şehirde devriye geziyor. Kimsenin ikamet ettiği binayı terk etmesine izin verilmiyor. O sırada Bali'yi ziyaret eden bir turist olsanız bile. Öyle ki olur da bir gün bu tarihlerde hani bizim sıcak Akdeniz ya da Ege sahillerine değil de Bali'ye giderseniz bu festivale bizzat şahit olma planı yapıp önceden varacağınıza emin olun. Çünkü kusursuz bir sessizliği sağlayabilmek için uçuşlar dahi iptal ediliyor ve ülkeye giriş çıkışlar kapatılıyor. Televizyon, radyo yayınları kesiliyor. Hatta elektrik ve su bile böyle azar azar veriliyor o gün. iç yolculuğu engelleyebilecek her türlü ayrıntının detayın önüne geçiliyor anlayacağınız. İsteyen bazı inançlı insanlar da bu süreci aynı zamanda oruç tutarak geçiriyor. Tüm ada ertesi sabah saat 6'ya kadar 24 saat süren bir sessizliğe bürünüyor. Tam bir içe dönüş. Bu sürecin ardındansa yeniden hayat eski haline dönüyor. Nigenbak Geni yani temizlenme ve arınma günü. Hem içsel dünyamızı hem de yaşadığımız çevreyi pırıl pırıl yapacağımız gün. Nigenbak Geni'de insanlar geçmişlerinde kırdıkları, üzdükleri insanlara gidip onlardan af diliyorlar. Ve bütün günü tıpkı bizde olduğu gibi akraba ve arkadaş ziyaretlerine ayırıyorlar. Ama henüz bitmedi. Geriye son bir ritüel kaldı. Omed Omedan. Eğer genç ve bekarsanız tam size göre bir eğlence. Çünkü bu bir eşleştirme ve öpüşme yarışması. İki tarafa yani aslında iki bilgenin gözetimi altında bulunan iki gruba ayrılan bekarlar sıralarını beklemeye başlıyorlar. Ve yaşlı bilge sizi seçtiğinde karşı tarafa haber verdiğinde koşup bilgenin sırtına çıkmanız gerekiyor. Karşıdan size doğru gelen biri var. O da tıpkı sizin gibi bilgenin sırtında. deve güreşi gibi düşünün. Ama birazdan öpüşeceksiniz. Ortada birleştiğinizde konuşmaya fırsatınız yok. Bilgeler sizin için en uygun partneri çoktan seçti bile. Büzün bakalım dudaklarınızı. Şimdi de ayrılın bakalım. Yeni çiftimizi ayırmak için biraz sulu bir yöntem ama ne yapalım? Gelenek gelenektir. Omedan aslına bakarsanız Bali için epeyce önemli bir ritüel. Birçok ailenin bu ritüel sayesinde kurulduğu ve kendini toplumdan dışlanmış olarak gören insan sayısının az olduğu düşünüldüğünde buna hak vermemek imkansız. Ama bizim için bir havlu bulup gidip kurulanma vakti şimdi. Malum vaktimiz sınırlı bu yüzden size şimdilik yalnızca bu iki ilginç bayramı anlatmakla yetineceğim ama emin olun bu tür festivallerden tahmin edemeyeceğiniz kadar çok var bu dünyada. İspanya'da Pamplona kentinde düzenlenen, insanların sokağa salınan boğalardan kaçtığı San Fermin Festivali, yine İspanya'da binlerce insanın birbirine tonlarca domates fırlatarak bir domates meydan savaşı gerçekleştirdiği La Tomatina Festivali, gibi benzerini İtalyanlar bu kez portakal fırlatarak gerçekleştiriyor ya da Tayland'da maymunların yemesi için tonlarca meyve ve sebze dolu açık büfeler hazırlanan Maymun Büfesi Festivali bunlardan yalnızca benim sayabildiklerimden bazıları. Bu bayramların kimisinin dini referansları var, kimileri ise tamamen seküler festivaller. Ama neticede sıra dışı kutlamalar listesi öyle saymakla bitecek gibi değil. Bunların bir kısmını saçma ya da tehlikeli bulabiliriz. Ama daha az yargılayıcı bir perspektifle baktığınızda daha farklı şeyler görme imkanımız da var. Bunca farklı festivalin, bunca çeşitli bayramın, ritüelin varlığı insanlığın ne denli yaratıcı, ne denli çeşitli ve ne denli çok sesli olabildiğinin de bir göstergesi. Ha bir de tüm bunların gösterdiği bir başka şey daha var. O da insanların birlikte olma duygusunu, bir kominite, bir topluluk olma hissini dünyanın her neresinde olursa olsun çeşitli ritüeller ve özel günlerle pekiştiriyor olması. Zaten bayramların en önemli özelliklerinden biri de bu değil mi? Sevdiklerinizle bir araya gelmek. Bu yüzden siz de dünyanın her neresinde olursanız olun, ister ailenizin yanında, ister sevgilinizin ya da arkadaşlarınızın fark etmez, tatilde bu bayramı sevdiklerinizle geçirin. Hepinize şimdiden iyi bayramlar.

Herkese merhaba. Ben Barış Özcan. 111. frekansa hoş geldiniz. Önümüz

bayram. Kurban bayramı. Bir planınız olması pek muhtemel. Ailenizi mi ziyaret edeceksiniz? Annenizi, babanızı, belki biraz da akraba, konu komşu ziyaretleri filan?

Hani baklavaların böyle geldiği, böreklerin gittiği, ayranların höpürdetilip kuru yemiş tabaklarındaki leblebilerden fellik fellik kaçılan ziyaretler.

Biliyorsunuz onları. Kolonyalı eller öpülür, yaşlar küçükse cepler dolar, eğer büyükse birazcık boşalır veya belki de hazır havalarda ısınmış bu birkaç günlük arada bunca işin gücün ortasında şöyle biraz soluk almak çekiyor sizi. Valla şöyle bir sahil kenarında.

kumsala uzanıp, biraz güneşlenip, sonra Akdeniz veya Ege'nin sularında serinlemeyi düşününce, benim bile sizinle gelesim geldi şimdi ne yalan söyleyeyim, hepimizin biraz tatile ihtiyacı var. Değişim hızı gün geçtikçe artan, her geçen gün yeni ihtiyaçlar doğuran bir çağda yaşıyoruz. Bu yüzden de nerede denilen o eski bayramların eskide kalmasını bir bakıma doğal karşılayanlardan biriyim ben.

Dedim ya, benim bile tatili hayal edince sizinle gelesim geliyor. Ama bugün ben sizinle değil, siz benimle geleceksiniz. Sizi iki yere götüreceğim. Yüzyıllardan beri hala eskiden olduğu şekilde aynı ritüellerle kutlanan iki bayramı ziyaret edeceğiz birlikte. Üstelik bunlar BBC'nin dünyanın en sıra dışı bayramları listesinde zirvelerde olan iki bayram.

O halde hadi bakalım atlayın trene çünkü kalkmak üzere. İlk durağımız... İspanya. Ta ortaçağdan kalmış yapılarıyla Castrillo de Murci adlı küçük bir kasaba.

Sizi saran dar sokakları ve sapasağlam duran o taş binalarıyla gerçekten de ortaçağda yaşıyormuşsunuz gibi hissettiren bir kasaba bu. Avrupa'da böyle eski hali korunmuş çok kasaba var aslında. Ama Castrillo de Murcia'yı diğerlerinden ayıran, onu özel kılan bir şey var.

Ta 1620'lerden beri her yıl Haziran ayının ortasında tam Katolik yortusu döneminde kutlanan bir festival. Adı El Colacho. Başrolünde ise bebekler ve şeytanlar var. Evet, bebekler ve şeytanlar. Ne alaka dedirten bir ikili değil mi?

Anlatmaya şeytanlardan başlayalım ama önce gözünüzde bu atmosferi biraz canlandırmanız gerekli.

Sokaklarda siyah takım elbiselerini giymiş, siyah pelerinlerini ve fötür şapkalarını takmış, ciddi mi ciddi, onlarca adam dizili. Sanki Godfather filminden bir sahnenin içinde gibiyiz. Bunlar, festivali düzenleyen gizemli tarikatın üyeleri. Kendilerine, Minevra'nın kutsanmış Sakramenti kardeşliği diyorlar. Gizemli bir atmosfer var etrafta. Ve bu gizemli atmosferin üzerine...

ŞEYTANLAR ÇIKIYOR ORTAYA! EVET, ŞEYTANLAR!

Bazı tarikat üyeleri sarı-kırmızı renkli kostümleri, sarı-kırmızı renkte maskeleri ve ellerindeki ucuna at kuyruğu bağlanmış sopalarıyla şeytan kılığına girmişler. Kasabanın sokaklarında yavaş yavaş yürümeye başlıyorlar. Ardından halkın kalabalıklaştığı sokaklara gelindiğinde bu şeytanlar hakaretler yağdırarak insanların üzerine doğru koşturmaya başlıyorlar ve bir kovalamaca başlıyorlar.

Halk dört bir yana kaçışıyor. Eğer kaçamazlarsa şeytanın elinde tuttuğu kırbacın gazabına uğrayabilirler. Ama El Colacho Festivali'nin en ilginç tarafı bu değil. Çünkü diğer başrol henüz işin içine dahil olmadı. Bebekler. Davullar çalınıyor ve önceki yıl doğan tüm bebekler kasabanın en geniş sokağında yerlere serilen şiltelerin üzerine yan yana yatırılıyor.

Ve nihayet kırmızı-sarı renkli şeytanlar sokağın başında belirmeye başlıyorlar. Yavaş yavaş yerde yatan o masum bebeklere doğru adım adım yaklaşıyorlar. Ve yaklaştıkça adımlarının sıklığını da arttırıyorlar. Hızlı adımlar giderek koşar adımlara dönmeye başlıyor. Şeytanlar yerde yatan bebeklerin üzerine doğru son hızla koşmaya başlıyor. Koşuyor, koşuyor, koşuyor!

Ve en sonunda bebeklerin üzerinden zıplıyorlar. Zıplamak? Yoksa siz daha gergin bir sahne mi bekliyordunuz? Aslında bu biraz da Hıhrellez'e benziyor. Ateşin üzerinden atlamak yerine bebeklerin üzerinden atlamak gibi düşünün. Bu sahne kulağa biraz komik geliyor olabilir belki ama bu festivalin adı tam da bu yüzden uluslararası alanda Baby Jumping Festival diye biliniyor.

Bangi Jumping gibi ama değil, Baby Jumping. İnanışa göre şeytan bebeklerin üzerinden atladığında onların günahlarını bir mıknatıs gibi kendi üzerine çekiyormuş. Şeytan uçup gidiyor, günahlarından arınmış bebekler ise sağlıklı bir hayata kavuşmuş kabul ediliyor. Bir nevi vaftiz işlemi gibi

Ama biraz da pagan ayinleriyle harmanlanmış, onlarla karıştırılmış bir çeşit vaftiz diyelim biz. Hatta Hristiyan inanışıyla pagan ritüellerini bir araya getirdiği için Papa XVI. Benedikt, Katolik din adamlarının bu festivale katılmamasını bile tembihlemiş. İspanyollardan da bu festivale bir son vermelerini rica etmiş.

Ama ritüel bu. Kasabaya işlemiş bir kere. Kültürel bir miras haline gelmiş. Öyle son vermek kolay mı? Haliyle de gelenek ağır basan tarafı olmuş. Hatta İspanyollar her geçen yıl daha yüksek bir katılımla bu festivale gitmeye hala devam ediyorlar. Gelin şimdilik bırakalım şeytanlar o bebeklerin üzerinden atlasınlar. Biz de trenimize atlayalım ve bir sonraki durağımıza gidelim. Elbette kısa bir aradan sonra.

İkinci durağımız Bali. Endonezya'ya bağlı bir ada. Buraların ilginç bir sözlü tarihi var. Çok eski zamanlarda Bali adasına Dvata Cankar adında zalim bir dev kral hükmedermiş. Bu

kral öylesine acımasızmış ki insanların acı çekmesinden keyif aldığı için insan eti yermiş.

Derken Milattan sonra 78 yılında Java Adası'na bir gemi yanaşmış. Gemiden bugün Bali halkının efsanevi kralı olarak bilinen Ajisaka inmiş. Adaya hükmeden Medan Kralı ile savaşmış ve gaddar hükümdarı bozguna uğratmış.

Ajisaka savaşı kazandıktan sonra Java adasının yeni kralı olmuş ve o Yam Yam kralın vahşetine son vererek medeniyeti ve Hinduizmi Endonezya'ya getirmiş.

medeniyetle beraber de Sakayılı adı verilen yeni bir takvim icat etmiş. Milattan sonra 78 yılını sıfır noktası olarak kabul eden bu takvime göre yeni yıl bahar ekinoksu döneminde ayın ilk yeni ay evresinde olduğu güne denk düşüyor. Ve bu özel gün günümüzde yalnızca Endonezya'ya bağlı olan komşu ada Bali'de garip bir şekilde kutlanıyor.

Niyepi. Bayramın adı bu. Bali dilinde sessizlik, durgunluk demek. Genelde haftalar hatta aylar öncesinden bu Niyepi için hazırlık yapmaya başlamak gerekiyor. Yapılacak çok iş var. Önce gençler toplanıyor ve el birliğiyle Ogoh Ogoh denilen her boyda görülebilen ahşap heykeller yapıyorlar.

Bali halkı bu heykellerin kötü ruhları ve şeytanı simgelediğine inanıyor. Ama kimse kötü ruhların etrafında dolanmasını istemez öyle değil mi? Bu yüzden Niepi'den bir gün önce gün batımında gençler bu yaptıkları heykelleri şehirde yaşadıkları bölgeye en yakın olan ana yol kavşaklarına taşıyorlar. Ve kötü ruhları kaçırması için burada ateşe veriyorlar.

İnanışa göre bu kavşaklar kötü ruhların buluşma noktası. Bu ritüel sırasında yüksek sesle müzik çalınıyor, şarkılar söyleniyor. Önemli olan gürültü çıkarmak. Bu yüzden gerekirse tencerelere, tavalara falan da vuruluyor. Fazlasıyla kaotik bir ortam. Siz de kapın şuradan bir tokmak, hadi bakalım. Ama bayramın en ilginç kısmı henüz başlamadı. Saat tam sabah 6'da bütün bu gürültüler...

Birden kesiliveriyor ve Bali Adası'nı kusursuz bir sessizlik kaplıyor. Kimse çıt çıkarmıyor. Kimse tek kelime dahi etmiyor.

Niépi'de Bali halkı tamamen kendi içine dönüyor. Zaten sessizliğin amacı da bu içe dönüşü mümkün kılabilmek. Bu Bali halkı için o kadar önemli ki sabah 6'dan itibaren Pekalang adı verilen güvenlik güçleri herkesin sessiz olduğundan emin olmak için şehirde devriye geziyor. Kimsenin ikamet ettiği binayı terk etmesine izin verilmiyor. O sırada Bali'yi ziyaret eden bir turist olsanız bile.

Öyle ki olur da bir gün bu tarihlerde hani bizim sıcak Akdeniz ya da Ege sahillerine değil de Bali'ye giderseniz bu festivale bizzat şahit olma planı yapıp önceden varacağınıza emin olun. Çünkü kusursuz bir sessizliği sağlayabilmek için uçuşlar dahi iptal ediliyor ve ülkeye giriş çıkışlar kapatılıyor. Televizyon, radyo yayınları kesiliyor. Hatta elektrik ve su bile böyle azar azar veriliyor o gün.

iç yolculuğu engelleyebilecek her türlü ayrıntının detayın önüne geçiliyor anlayacağınız. İsteyen bazı inançlı insanlar da bu süreci aynı zamanda oruç tutarak geçiriyor. Tüm ada ertesi sabah saat 6'ya kadar 24 saat süren bir sessizliğe bürünüyor. Tam bir içe dönüş. Bu sürecin ardındansa yeniden hayat eski haline dönüyor.

Nigenbak Geni yani temizlenme ve arınma günü. Hem içsel dünyamızı hem de yaşadığımız çevreyi pırıl pırıl yapacağımız gün. Nigenbak Geni'de insanlar geçmişlerinde kırdıkları, üzdükleri insanlara gidip onlardan af diliyorlar. Ve bütün günü tıpkı bizde olduğu gibi akraba ve arkadaş ziyaretlerine ayırıyorlar. Ama henüz bitmedi. Geriye son bir ritüel kaldı. Omed Omedan.

Eğer genç ve bekarsanız tam size göre bir eğlence. Çünkü bu bir eşleştirme ve öpüşme yarışması. İki tarafa yani aslında iki bilgenin gözetimi altında bulunan iki gruba ayrılan bekarlar sıralarını beklemeye başlıyorlar. Ve yaşlı bilge sizi seçtiğinde karşı tarafa haber verdiğinde koşup bilgenin sırtına çıkmanız gerekiyor. Karşıdan size doğru gelen biri var. O da tıpkı sizin gibi bilgenin sırtında.

deve güreşi gibi düşünün. Ama birazdan öpüşeceksiniz. Ortada birleştiğinizde konuşmaya fırsatınız yok. Bilgeler sizin için en uygun partneri çoktan seçti bile. Büzün bakalım dudaklarınızı. Şimdi de ayrılın bakalım.

Yeni çiftimizi ayırmak için biraz sulu bir yöntem ama ne yapalım? Gelenek gelenektir. Omedan aslına bakarsanız Bali için epeyce önemli bir ritüel. Birçok ailenin bu ritüel sayesinde kurulduğu ve kendini toplumdan dışlanmış olarak gören insan sayısının az olduğu düşünüldüğünde buna hak vermemek imkansız. Ama bizim için bir havlu bulup gidip kurulanma vakti şimdi.

Malum vaktimiz sınırlı bu yüzden size şimdilik yalnızca bu iki ilginç bayramı anlatmakla yetineceğim ama emin olun bu tür festivallerden tahmin edemeyeceğiniz kadar çok var bu dünyada. İspanya'da Pamplona kentinde düzenlenen, insanların sokağa salınan boğalardan kaçtığı San Fermin Festivali, yine İspanya'da binlerce insanın birbirine tonlarca domates fırlatarak bir domates meydan savaşı gerçekleştirdiği La Tomatina Festivali,

gibi benzerini İtalyanlar bu kez portakal fırlatarak gerçekleştiriyor ya da Tayland'da maymunların yemesi için tonlarca meyve ve sebze dolu açık büfeler hazırlanan Maymun Büfesi Festivali bunlardan yalnızca benim sayabildiklerimden bazıları.

Bu bayramların kimisinin dini referansları var, kimileri ise tamamen seküler festivaller. Ama neticede sıra dışı kutlamalar listesi öyle saymakla bitecek gibi değil. Bunların bir kısmını saçma ya da tehlikeli bulabiliriz. Ama daha az yargılayıcı bir perspektifle baktığınızda daha farklı şeyler görme imkanımız da var.

Bunca farklı festivalin, bunca çeşitli bayramın, ritüelin varlığı insanlığın ne denli yaratıcı, ne denli çeşitli ve ne denli çok sesli olabildiğinin de bir göstergesi.

Ha bir de tüm bunların gösterdiği bir başka şey daha var. O da insanların birlikte olma duygusunu, bir kominite, bir topluluk olma hissini dünyanın her neresinde olursa olsun çeşitli ritüeller ve özel günlerle pekiştiriyor olması. Zaten bayramların en önemli özelliklerinden biri de bu değil mi? Sevdiklerinizle bir araya gelmek.

Bu yüzden siz de dünyanın her neresinde olursanız olun, ister ailenizin yanında, ister sevgilinizin ya da arkadaşlarınızın fark etmez, tatilde bu bayramı sevdiklerinizle geçirin. Hepinize şimdiden iyi bayramlar.

Hepimiz bireysel olarak iyi ve yeterli olmak istiyoruz. İleriye gitmek, insan olmanın önemli bir parçası sonuçta. Fakat bu özelliğimiz derin bir kaygı hissine de sürükleyebiliyor bizi. 111 Hz'in bu bölümünde kişisel gelişim ve gelecek kaygısı konularına farklı bir perspektiften bakıyoruz. Böylesi süreçlerde küçük adımların nasıl büyük etkiler yaratabileceği üzerinde duruyoruz.


Sunan: Barış Özcan

Hazırlayan: Özgür Yılgür

Ses Tasarım ve Kurgu: Metin Bozkurt

Yapımcı: Podbee Media



Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------

Bu bölüm Garanti BBVA Emeklilik hakkında reklam içermektedir.

214 - Kendine Yatırım Yapmanın Formülü

Walter White, Tony Soprano, June Osborne gibi ekran başında izlerken desteklediğimiz, hatta bağ kurduğumuz anti kahramanlarla gerçek hayatta karşılaşsak ne olurdu? Muhtemelen arkamıza bakmadan kaçardık. Peki ama ahlaki açıdan kusurlu, hatta suç işleyen bu "anti kahramanları" neden bu kadar seviyoruz? 111 Hz’in bu bölümünde mitolojik hikayelerden modern psikoloji deneylerine, Carl Jung’un "gölge benlik" kavramından neoliberalizmin etkilerine uzanan bir yolculuğa çıkıyor; içimizdeki karanlık yanla yüzleşmemizi sağlayan bu karakterlerin cazibesinin ardındaki sırları keşfediyoruz.


Sunan: Barış Özcan

Hazırlayan: Kevser Yağcı Biçici

Ses Tasarım ve Kurgu: Metin Bozkurt

Yapımcı: Podbee Media



Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

213- Anti Kahramanları Neden Severiz?

Breaking Bad ve Better Call Saul gibi yapımlardan tanıdığımız Vince Gilligan, son günlerde yeni dizisi Pluribus ile gündemde. Bir mutluluk salgınında, yaşananlara tek itiraz eden Carol'ın hikâyesini izlediğimiz bu dizi, bize insan ve topluluk olmaya dair çok önemli sorular soruyor. 111 Hz'in bu bölümünde Pluribus'un tartışmamızı istediği bazı kavramlara odaklanıyoruz. Tüm dünyaya karşı gelebilmenin yollarını arıyoruz.


Sunan: Barış Özcan

Hazırlayan: Özgür Yılgür

Ses Tasarım ve Kurgu: Metin Bozkurt

Yapımcı: Podbee Media



Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

212 - Tüm Dünyaya Karşı Gelebilir misin: Pluribus

111 Hz'in bu bölümünde, hepimizin zaman zaman içine düştüğü o tanıdık hissi inceliyoruz: Bir yere, bir topluluğa ve hatta kendimize bile ait hissedememe hali. Antik kabilelerden modern şehirlere, dijital kalabalıklardan kendi iç dünyamıza uzanan bu yolculukta, aidiyet duygusunun nasıl değiştiğine ve kendine ait olmanın ne demek olduğuna bakıyoruz. 



Sunan: Barış Özcan

Hazırlayan: Aslı Candaş

Ses Tasarım ve Kurgu: Metin Bozkurt

Yapımcı: Podbee Media



Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

211- Kendine Ait Olmak

111 Hz'in bu bölümünde, Ursula K. Le Guin'in kült bilimkurgu romanı Rüyanın Öte Yakası dünyasına gidiyor; gerçekliği rüyalarıyla değiştirebilen George Orr ve onun idealist terapisti Dr. Haber'la tanışıyoruz. Acaba iyileştirme arzusu, tehlikeli şekilde tanrıcılık oynamaya dönebilir mi? Güç zehirlenmesi ve narsisizm arasındaki farklar üzerinden; kusursuzluk istemine karşı karanlıkta dahi akışta kalabilmek mümkün mü, sorusuna cevap arıyoruz. 



Sunan: Barış Özcan

Hazırlayan: Maya Gedik, Gülşah Dim

Ses Tasarım ve Kurgu: Metin Bozkurt

Yapımcı: Podbee Media



Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

210 - Gerçekliği Değiştirme İdeali: Rüyanın Öte Yakası

Bir parça beden ve bir parça ruh... Dr. Victor Frankenstein'ın esas gayesi bu ikisini birleştirip, yaşamı yeniden var etmekti. Onun hikayesi korku ve bilim kurgu dünyasının yarattığı en derin sorgulamayı da beraberinde getirmişti. 111 Hz'in bu bölümünde Frankenstein'ın hikayesinden yola çıkarak insanın komplekslerine, kibrine ve tanrısal mükemmeliyeti arayışını anlamaya çalışıyoruz. Bu gizemli yolculukta insan benliğine dair cevapları arıyoruz.



Sunan: Barış Özcan

Hazırlayan: Özgür Yılgür

Ses Tasarım ve Kurgu: Metin Bozkurt

Yapımcı: Podbee Media



Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

209 - İçimizdeki Canavar ve Mesih Kompleksi: Frankenstein

19 Ekim 2025 Pazar günü sabahın erken saatlerinde Louvre Müzesi'nde yaşanan soygun tüm dünyada büyük bir yankı uyandırdı ve şu soruyu da beraberinde getirdi: Sanat hırsızları, ünlü tabloları, eşsiz eserleri çalan kişiler onları neden çalıyor? Herkesin tanıdığı, dünyaca ünlü tabloları öylece satmaları mümkün olmadığına göre motivasyonları ne olabilir? 111 Hz'in bölümünde sanat hırsızlığının ardındaki psikolojiyi, tarihin en şaşırtıcı soygunlarını ve kaybolan eserlerle birlikte silinen hikayeleri anlatıyoruz.



Sunan: Barış Özcan

Hazırlayan: Kevser Yağcı Biçici

Ses Tasarım ve Kurgu: Metin Bozkurt

Yapımcı: Podbee Media



Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

208 - Sanat Hırsızlığı ve Ünlü Soygunlar

Artık hayatı sürekli ekranlar üzerinden takip ediyoruz. Dijitalleşen dünya yaşantımızı epey kolaylaştırdı hiç şüphesiz. Ancak derinlerde bir yerde bizi diğer türlerden ayıran sosyal bir varlık olma özelliğimizi de etkilemeye başladı. 111 Hz'in bu bölümünde dijitalleşmenin sosyal ilişkilerimize olan etkisine odaklanıyor, bu sürece alternatif olarak doğan Unplugged Akımı'nın doğuşunu inceliyoruz.


Sunan: Barış Özcan

Hazırlayan: Özgür Yılgür

Ses Tasarım ve Kurgu: Metin Bozkurt

Yapımcı: Podbee Media



Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

207 - Ekranı Kapat: Unplugged Akımı

Ülkemizin çok değerli sporcular yetiştirdiği aşikar, son yıllarda ise takım sporlarında en çok ses getirenlerden biri A Milli Kadın Voleybol Takımımız. Kazandıkları kupalar kadar, kendilerinden emin duruşlarıyla birlik hissini ve kadın olmanın gücünü yeniden tanımlıyorlar. Peki bu dönüşüm nasıl oldu? Yani nasıl oldu da voleybol, diğer takım sporlarından kendini sıyırıp hepimizin ortak kalp atışına dönüştü? 111 Hz'in bu bölümünde voleybolun geçmişini, tarihe damga vuran maçları ve voleybolu yaygınlaştıran faktörleri inceliyoruz.









Sunan: Barış Özcan

Hazırlayan: Aslı Candaş

Ses Tasarım ve Kurgu: Metin Bozkurt

Yapımcı: Podbee Media



Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

206- Biz Neden Voleybol Ülkesiyiz? 

Şehrin dışında kalan tekinsiz plajda verdiğimiz mola, bizi hiçbir kategoriye uymayan "Kayıp Şey" ile karşılaştırıyor. Rutinin, kuralların ve betonarmenin hüküm sürdüğü gri bir dünyada, tanıştığımız ilginç yaratığı yuvasına götürmek için Shaun Tan'in etkileyici eseri içerisinde bir maceraya çıkıyoruz. 111 Hz'in bu bölümünde;  yapacak daha önemli işleri olanların arasında, kayıp şeyin aslında ne olduğunu keşfedeceğiz. 



Sunan: Barış Özcan

Hazırlayan: Gülşah Dim

Ses Tasarım ve Kurgu: Metin Bozkurt

Yapımcı: Podbee Media



Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

205 - Yapacak Daha Önemli İşleri Olanlara: Kaybolmanın Hikayesi

Basit şeyler dünyayı değiştirebilir. WWF Market desteğiyle sunduğumuz bu bölümde, dünyanın en basit ve en yaygın giysisi olan tişörtün doğadan üzerimize kadar hikâyesini işliyoruz. Ne giydiğinizi gerçekten tanıyor musunuz? Alışkanlıklarınızın ekolojik etkilerinin farkında mısınız? Ve elbette, daha iyi bir gelecek için neler yapabilirsiniz?



Bu podcast, Reflect Studio ve WWF-Türkiye'nin işbirliği olan WWF Market hakkında reklam içerir.



Bilinçli tüketicilerin üreticisi WWF Market’i ve ürünlerini daha yakından tanımak, size özel BARIŞÖZCAN20 kodu ile %20 indirimden faydalanmak için tıklayın.



Sunan: Barış Özcan

Hazırlayan: Berkant Gültekin

Ses Tasarım ve Kurgu: Metin Bozkurt

Müzik Seçimleri: Cemre Dalyan

Yapımcı: Podbee Media




Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠'u ziyaret et!

36 - WWF Market Sunar: Ne Giydiğini İyi Bil!

Öyle hikayeler vardır ki onları sadece dinleyerek anlayabilirsiniz. Barış Özcan, sanat, tasarım ve teknoloji dünyasından en sıradışı hikayeleri paylaştığı "111 Hz" ile sizleri eşsiz bir işitsel yolculuğa davet ediyor. Kulaklıklarınızı takın ve yepyeni bir deneyime hazır olun.

Barış Özcan ile 111 Hz

Tarih boyunca, bilimsel gelişmeler edebiyatı, edebiyat da bilimsel gelişmeleri besledi. Yani gerçekler hayalleri, hayaller de gerçekleri. Ama gerçekleri etkileyen hayaller, gerçekçi olmak zorunda değiller. Bu bölümde, böyle çılgınca hayallerin peşine düşüyoruz. Geçmişte kurulan hayallerin, bugünü nasıl şekillendirdiğinin izini sürüyoruz.



Sunan: Barış Özcan

Hazırlayan: Oğulcan Ayan

Ses Tasarım ve Kurgu: Metin Bozkurt

Müzik Seçimleri: Cemre Dalyan

Yapımcı: Podbee Media






Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

Podcast'e Soru Sor

Kaydet - Dinle - Gönder

Bildirimler

Barış Özcan ile 111 Hz

Her hafta eklenen yeni bölümleri kaçırma!