Bu bölümde Taoculuktan öğrendiğim kutupluluk fikrine odaklanarak, yaşamın mutlak bir iyilik hali olarak sürmesinin imkansız olduğundan söz edeceğiz. Böylelilikle idealize ettiğimiz yaşamlarımızın imkansız bir çaba olduğu gerçeğiyle belki kendimizi biraz rahat bırakabiliriz. Bahsedilen kitap: Tao te Ching


See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Yanlışı Olmayan Bir Yol: Taodan Öğrendiklerim

Bugün basit ama sürekli unuttuğumuz, dolayısıyla içselleştirme konusunda başarısız olduğumuz bir konu üzerine konuşmak istiyorum. Kutupluluk. Podcast bölümlerindeki düşünümler her zaman bir yaşantıdan ortaya çıkacak demiştim. Bu kutupluluk fikrinin ne anlama geldiğinden bahsetmeden önce fikre nereden vardığımdan söz etmek istiyorum o yüzden. Bu sıralar pek iyi hissetmiyorum ve pek iyi hissetmeyeli belki de üç sene olmuştur. O yüzden sürekli içimde nostaljik bir özlem ile, ah geçen sene tam da bu hafta nasıl sağlıklı ve neşeliydim, on güne Hindistan'a gidiyordum, heyecanlıydım, karnımda kas bile vardı ve hiçbir ağrımsızım yoktu. Bulaşık yıkarken dans ediyordum diyorum. Sonra İstanbul'daki birinci ayım dolduktan sonra acaba hata mı ettim diye düşünmeye başlıyorum. İstanbul bu kez neden olmadı acaba? Galata'da hep eğlenirdim aslında diyorum ve her sabah 2023 Ocak ayındaki Dilara'ya uyanmak istiyorum. Fakat olmuyor. Bu da hayatımın neşesiz, keyifsiz, sağlıksız, ağır olduğu, cildimin bozulduğu, banka hesabımın çöktüğü bir dönemi işte deyip geçemiyorum. Çünkü dürüst olmak gerekirse kendini oldu olası çok yargılayan, mükemmeliyetçilikten müzdarip ve her şeyi en mükemmel şekilde yapacağım diye kendini hem zihinsel, hem bedensel, hem duygusal, hem ekonomik olarak zorlayanlardanım ya da dandım diyelim. Sonra 2023 oldu. Bu idealize ettiğim yaşam talebi ve benlik üzerine düşünürken aklıma bazı antik öğretiler geldi. Bunlardan biri Doğu felsefesine merak sardığım halde podcast bölümlerinde ilginç bir şekilde konuşmadığımız Tao. Ama Tao'ya nereden vardığımı bu yaşantıyla birlikte kurgulamak istiyorum. Çünkü bu akademik bilgi sıralayan bir bölüm olsun istemiyorum. Tao'yu anlama konusunda Doğu'ya meraklı bir batılı olan Alan Watts'tan çok şey öğrendim. O yüzden bu bölümde onun Suyun Yolu Tao adlı kitabından bazı alıntılar paylaşacağım. Şöyle diyor Ellen Watts, Çin düşünce ve duygu dünyasının derinliklerinde zıtlık veya karşıtlık fikriyle karıştırılmaması gereken bir kutupsallık prensibi yatar. Karşıtlık veya zıtlık olarak düşündüğünüzde birbirinden iki farklı durum vardır, değil mi? Ve birinin peşinde koşar, ötekinden kaçarsınız. Yani kötülüğe karşı sonsuz, mutlak bir iyilik halinin talebinde olmak gibi. Bu yüzden zıtlığı esas alan çoğu kültürde ışık karanlıkla, yaşam ölümle, iyi kötü ile savaş halindedir ve tam da bu yüzden ilkinin güçlü kılınıp ikincisinden kurtulma ideali dünya genelinde yaygındır. Buna karşın geleneksel Çin düşünce tarzına baktığımızda burada pozitif veya negatif kutupları bulunmayan bir sistemle karşılaşırız. Yani şöyle düşünebiliriz, pozitifi veya negatifi olmayan bir elektrik akımından bahsedebilir miyiz? Hayır, değil mi? Bir elektrik akımı zorunlu olarak pozitif ve negatifi barındırmak durumundadır ve hayatı da benzer bir şekilde ele almamız gerektiğini söyler bize Tao. Çünkü kutupsallık prensibini baz aldığınızda, pozitif ve negatif, kuzey ya da güney bir ve aynı sistemin farklı unsurlarıdır. Bu yüzden bunlardan herhangi birinin bulunmayışının sistemin yok olması anlamına geleceğini anlayabiliriz. Bu durum bizim İbrahimî dinlerde görmediğimiz bir şey. Neden? Bu aralar taktığım konulardan bir tanesinden bahsedeceğim şimdi. Biraz ağır olabilir. Zaman meselesi. Şuradan başlayalım zaman konusuna. Biz idealize edilen bir hal tanımlarız. Çünkü bu dinlerde zaman döngüsel değildir, çizgiseldir, ilerleme vardır. İlerler, ilerler, ilerler ve bir son tasavvuru vardır. Sürekli olarak gelişim ile o daha iyi olana varmaya çalışırız. Oysa Doğu inanışlarına baktığımızda zaman çizgisel değil döngüseldir. Burada ilerleyerek aşma ve aşılan şeyin tamamen hayatınızdan çıkması gibi bir şey yoktur, yani mutlak olana varış yoktur, bir son, bir bitiş yoktur. Ezeli olarak başlayan ve ebediyete kadar sürecek kutuplar arasında gidip gelen bir döngü vardır. Ezeli ve ebedi dediğimde bunu nasıl düşünüyorsunuz bilmiyorum. Sonsuz kavramını bırakın anlamayı düşünmek dahi çok zor. Geçenlerde Netflix'te bir belgesel izliyordum. Matematikçilerle sonsuz kavramı üzerine yapılan röportajları içeriyor. Belgeseli bitirdiğimde başım gerçekten ağrıyordu. Yani migrenimi tetikledi sonsuz üzerine düşünmek. Ama Tao'daki bu ezeli ve ebedi döngüselliği düşünme hareketi Gözünüzün önüne matematikteki sonsuz logosu var ya, böyle bir sonsuz sembolü. Onu getirebilir. Ve buraya baktığımızda gördüğümüz tek bir şey vardır. Başlangıcın ve sonun olmayışı. Yani her şeyin kendisi olmaktan çıkarak ötekine dönüşmesi. Çünkü ötekini potansiyel olarak kendisinde barındırması. Ve yine bir çünkü. Aslında bunların aynı şey olması. Ne diyorduk? Bizim kültürel yapımız yani İbrahimi dinleri baz alan Batı kültürel sistemi diyelim. Burada Batı ve Doğu kavramlarını kullandığımda bazı terminolojik hatalar olabilir. Şimdi İslam felsefesi de aslında Doğu felsefesinin bir parçası ama aynı zamanda İslamiyet İbrahimi dinlerden de biri. O yüzden şöyle bir Batı-Doğu ayrımı getireceğim. Belki de daha anlaşılır olur. Doğu dediğimde her defasında Hinduizm temelinde gelişen Asya dinlerinden bahsediyorum. Asya inanç sistemlerinden bahsediyorum. Bunun için Vedic kültür desem daha doğru olacak aslında. Batı dediğimde ise Hazreti İbrahim ve onu takip eden vahye dayalı bir şekilde ortaya çıkan dinler sisteminden bahsediyorum. O yüzden Batı'yı, İskandinavya, Doğu'yu da Arabistan olarak düşünmemek gerekiyor. Evet geri dönelim mevcut kültürel yapımız dediğimiz şeye. Her ne kadar İbrahimî dinlerden birine mensup olmasanız ve dindar hayatlar yaşamasanız da aslında bireysellik dediğimiz şey bir yanılsama olduğu için bizler tarihsel olarak hali hazırda bu öğretilerle yoğrulmuş bir kültürel sistem içinde yaşıyoruz. Bu yüzden istesek de istemesek de bütün kültürel yapımızı işlemiş bir ilerleme fikri var ve bir son fikri var. Dahası transhümanizm gibi yine Batı kültürünün içerisinden çıkan düşüncelere bakalım ya da ideallere bakalım. Transhümanizm nedir? İnsanın bedenselliğinden kurtulması, bedeninden dahi özgürleşmesi ve böylelikle ölümsüzlüğe kavuşması değil mi? Bu gibi özlemlerimizi düşündüğümüzde ne ile karşılaşıyoruz? Bizdeki zıtlık fikrinin kutupluluk fikrinden nasıl farklı olduğu. Çünkü biz hep bir taraf oluyoruz. Ölmeden yaşamak istiyoruz. Acı duymadan zevk almak istiyoruz. Yoksulluk çekmeden zengin olmak istiyoruz. Hastalık olmadan sağlıklı olmak istiyoruz. İyilik, esenlik, mutluluk her birimizin talep etmesi gereken şeylermiş gibi oluyor. Hani bu aralar çokça konuşulan bir konu var ya toksik pozitiflik dediğimiz şey. İyi olmalısın. İyiyim, iyi, iyi, sürekli talebinde olduğumuz bir iyilik hali var. Oysa buna karşı kutupluluk fikri bize şunu söyler. Biraz da mutsuz ol. Kötü ol, kötü hisset, kötü şartlarda ol. Neşen eksik olsun, sağlıksız da olabilirsin ve bu da bir problem değil. Çünkü mutsuz, kötü, neşesiz, sağlıksız olmak dünyanın en berbat şeyi değil. tarihte mutsuz, kötü, neşesiz ve sağlıksız olarak muazzam üretimlerde bulunan insanlar vardı. Bu noktada bölüme kısa bir ara verelim. Sonrasında devam edeceğiz. Geçenlerde bir tweet gördüm. Çok hoşuma gitti. Onu paylaşmak istiyorum. İnsanlar artık somut problemlerini bile psikolojize ediyorlar. Yalnız hissetmiyorsun, yalnızsın. Başarısız hissetmiyorsun, başarısız oldun. Sıkışmış hissetmiyorsun, sıkışmışsın. Haksızlığa uğramış hissetmiyorsun, haksızlığa uğradın. Ne demek istediğini görüyor musunuz? Her şeyi psikolojize etmeye başladığımızda, ben neden böyle hissediyorum diyerek benim hislerimden mesul olduğumu ve bu hislerin değişmesi gerektiğini düşünüyoruz. Yani iyi hissetmiyorum, sıkışmış hissediyorum, başarısız hissediyorum, sanki benim dışımda mevcut durumlar yokmuş da bütün gerçeklik benim hislerimden ibaretmiş ve bu hislerin de değişmesi gerektiğini düşünüyoruz. Oysa tweet bize el altından şunu söylüyor. Maddi, gerçek koşulların kötü olabileceğini, hatta kimi zaman kötü olduğunu ve bu durumda da bunu kabullenme ve ona göre hamle yapma becerisi geliştirmemiz gerektiği. Kötü hissetmek yerine, kimi zaman kötü bir durumda olduğumuzun farkına varmak ya da onu kabul etmek. Çünkü iyilik hali ve kederi biri diğerini alt etmesi gereken bir savaş gibi görerek daimi olarak iyiliğin peşinde olduğumuzda, toyizm kovaladıkça kaçacak bir şey olduğunu söyler. İdealistler dediğimizde böyle ahlaki dünya anlayışına bakarsak idealistlerin, evreni kendilerinden farklı, ayrı, boyun eğicilecek dış nesneler sistemi olarak görürler der Alan Watts. Buna karşı Tao Tzu ne yapar? Evreni kendisi gibi ya da kendisinden ayrılmaz görür ve bu yaşam sanatının mücadele etmek yerine aslında denizciliğe benzediğini ima eder. Ne demek istiyor? Bir denizi düşünün. Denizin sığ yerleri ve derin yerleri vardır. Denizin durgun halleri ve dalgalı olduğu haller vardır. Ve bunlardan herhangi biri bir problem değildir. Denizin dalgalı olduğu yerlerin bir sorun olduğunu düşünüp durgun olduğu yerleri talep ettiğini düşünebiliyor musunuz? Daha durgun olmak istiyorum. Bu ne kadar absürt bir düşünce ise aslında doğanın kendisinden yola çıkarak kendi hayatlarımıza yerleşik bu absürt düşüncelerle de yüzleşebiliriz. Yine bu anlattıklarım size popüler kültürde de fazlasıyla alıntılanan bir kavramı hatırlatmış olabilir. Ying Yang. Animelerde özellikle çokça kullanılır, popüler kültürde de malumunuz. Yin ve yang dediğimizde Çince'de kozmik enerjinin iki kutbu yang pozitif ve yin negatif kastedilir. Böylece yaşam sanatı yangı tutup yin'i uzaklaştırmak değildir bakın. İkisini dengede tutmaktır çünkü biri olmadan diğeri olmayacaktır. Taoçuluğun dayandığı düşünülen biri var. Az önce ismini de anmış oldum, Lao Tzu. Ve yine ona mal edilen ama ondan önce de geleneksel olarak bu kültürde konuşulan düşüncelerin daha sistematik bir hale getirildiği bir kitap var, Tao Te Ching. Türkçede de tercümesi var, ilgilenenler bakabilir. Oradan bir bölüm alıntılamak istiyorum çünkü konuştuğumuz konuyla çok ilgili. Şöyle diyor Lao Tzu, Olmak ve olmamak karşılıklı doğar. Zor ve kolay karşılıklı fark edilir. Uzun ve kısa karşılıklı kıyaslanır. Yüksek ve alçak karşılıklı yerleşmiştir. Önce ve sonra birbirini izler. Böyle bakmaya başladığınızda şunu görüyorsunuz. Birinin diğerini yenmesi gibi nihai bir olasılık yoktur. Çünkü bunlar birbiriyle savaşan düşmanlardan çok güreşen sevgililere benzerler, diyor Laotus'un. Ama bizim mantığımıza göre baktığımızda biz olmak ya da olmamanın karşılıklı olduğunu ya da birbirini doğurduğunu düşünmeyiz değil mi? Bunların birbirini destekleyen şeyler olduğunu görmek çok zordur. Bu noktada durup şu an içinde bulunduğum sağlıksız, neşesiz, üretken olmayan durumumun aslında iyilik hali olarak tanımladığım şeye destek olduğunu görmeye başlarsam durum değişir. Yani gerçeklik algım değişir. Bunu görmek oldukça zor biliyorum. Özellikle sıkıntılı zamanlarda birilerinin karşınıza gelip bunları söylediğinde söylemesi kolay yapması zor olan şeylerden biri. Ama yine de bunu hatırlamak çok değerli bence. Yine Tao Te Ching'den bir paragraf alıntılayacağım. Karşıtı yanlış olmaksızın doğruya, karşıtı kötü yönetim olmaksızın iyi yönetime sahip olabileceğini söyleyen ne evrenin büyük prensiplerini ne de tüm yaratılışın doğasını anlayamamıştır. Aynı şekilde yer olmadan cennetin varlığından, pozitif prensip olmadan negatif prensipten de bahsedebilir kişi. Ancak bu açıkça imkansızdır. Fakat insanlar hala hiç durmadan tartışıyorlar bu konuda. Bu insanlar ya aptal ya da hilekar. Şimdi bu fikirler, iyilik, kötülük, güzellik, çirkinlik, yukarı, aşığı, zıt kavramların karşılıklı dönüşen hatta güreşen sevgililer olduğunu düşünme fikri belki zerdüşlüyü anımsatmış olabilir size. Ama bu noktada Alan Watts bize tekrar bir şey hatırlatıyor. Diyor ki, Ahura Mazda ve Ahir Man gibi birbirine karşıt değil bunlar. Yani birbirlerini yok etmeye çalışan bir süreçten söz etmiyoruz. Tao'da bu karşıtlıklar birbirlerine de sevgiyle bağlıdır. Çünkü Çin kültürüne temel olan bir şey varsa, o da savaşlara, devrimlere, toplu katliamlara, açlık, sel baskını, kuraklık ve her türlü felakete rağmen doğaya ve insan doğasına karşı güven dolu yaklaşımdır. Yine Alan Watts'ın hatırlattığı bir şey. Çünkü Çin felsefesinde, dini düşünce yaşantısında ilk günah kavramı veya varlığın kendisini talihsizlik gibi görme şeklindeki bir his yoktur. O yüzden şunu söyleyerek toparlamak istiyorum. Yin ve yangın dünya görüşü döngüseldir demiştik. Şans ve şansızlık, yaşam ve ölüm ister küçük çapta olsun, ister büyük, başlangıcı ve sonu olmadan bitip tükenmez bir şekilde geri gelecektir. Ve bu dönüşümlerle birlikte aslında monotonluktan da kurtulur. Şimdi bu fikirler bizim podcast bölümlerimden de bir tanesinde konuştuğumuz Heraklitos'da var. Bana kalırsa hani böyle bir arkadaş sohbetinde en büyük filozof kimde denilse Heraklitos derdim. Neden? Heraklitos'u hem kendi çağının düşünürlerinden hem de genel batı felsefesi filozoflarından farklı görüyorum. Yani oldukça özgün bir fikri var. oluşa dikkat çekiyor ve bir yasa varsa, bir arke, bir temel, bir düzen, bir kanun varsa bu oluşun kendisidir der. Ve bu oluşta zıtlıklar birbirlerine dönüşürler. Ama bu dönüşümde varılmaya çalışılan mutlak bir son yoktur. Amaçsızca, kendisinde bir plana dayanmaksızın süren bir süreç vardır. Bu yüzden ünlü fragmanlarından birinde hükümdarlığın gücünün aslında bir çocuğun gücü olduğunu söylemişti değil mi? Ne demek bu? Nasıl ki bir çocuk saatlerce kumdan kaleler yapar ve sonrasında da sıkılıp onlara tekme atarak onları bozarsa, aslında oluşu içeren yaşamı da böyle kendiliğinde bir oğluma dönüşme hali olarak düşünmek gerekir. O yüzden Heraklitos'un fragmanlarını böyle alıp Tao Te Ching'e koysak muhtemelen sırıtmazdı. Batı kültürü dediğimde her defasında eksi Heraklitos olarak bunu kurgulamak gerekir. O benim için de bence Batı felsefesi içerisinde de özel bir düşünür. Bu bölümü bir alıntıyla bitireceğim. Chow Chow şöyle sorar, Tao nedir? Usta cevap verir, Tao senin her günkü bilincindir. Öğrenci tekrar şöyle sorar, Peki kişi onunla nasıl uyumlu hale gelir? Usta, onunla uyumlu olmaya niyetlendiğin anda ondan saparsın. Ama niyet olmadan nasıl bilinebilir Tao, der öğrenci. Tao, der usta, ne bilmeye aittir ne de bilmemeyi. Bilmek yanlış anlayıştır, bilmemek kör cehalet. Eğer tüm kuşkuların ötesinde Tao'yu anlarsan o boş gökyüzü gibidir. ''Neden doğru ve yanlışı işin içine karıştırıyorsun?'' der ustam. Bu kısım benim 2023'te öğrendiğim en önemli şeylerden bir tanesiydi. Planlamadan, bir amaç, bir son tayin etmeden sadece olma hali. Konuştuğum Hindu arkadaşlarımdan bir tanesi şey demişti, bölümlerde de var hatırlarsınız belki. Felsefenin izinde yolculuk projesini takip edenler Christian isimli karakteri hatırlayacaklardır. O bana her şeyi entelektüelize ediyorsun yani her şeyi kavramsallaştırıyorsun ve entelektüelleştirmeden anlayamayacağını düşünüyorsun ama sorun şu ki zaten bu anlamanın nesnesi değil. Entelektüelleştirdiğinde ondan uzaklaşıyorsun demiştim. Dans etme metaforu aklıma gelmişti. Yani dans ederken belirli bir planla, belirli bir son için dans etmezsiniz değil mi? Sadece dans edersiniz. Orada akıp giden sürecin kendisi vardır ve müzik bazen yükselir, bazen düşer, bazen kederlenir, bazen neşe saçar. Sadece tam bir olma halidir bu. Tao da işte tam bu olma hali. Çünkü zaten tam olarak olduğunuz zaman yolundan sapabildiğiniz şey Tao değildir. O yüzden ben de bu bölümle birlikte tekrar kendimi hatırlatıyorum. Belki de düzelemiyor değilim. Çünkü düzelemiyorum dediğinizde aslında idealize etmiş olduğunuz bir düz var... ...ve onun olması gereken pozitiflik hali olduğunu söylemiş oluyorsunuz. Ve bütün amacınız da o mutlak iyilik haline varmak oluyor. Bu noktada düzelemiyor değilim ama düz kavramını yeniden daha döngüsel bir şekilde, negatifi de içeren bir biçimde tanımlayabilir miyim diye düşünüyorum. Çünkü Tao bize şunu söylemişti, hatırlayın. Bunlar aslında güreşen sevgililer ve birbirlerini destekleyen durumlar. Bu bölümde söyleyeceklerim bu kadar. Dinlediğiniz için teşekkür ederim. Meraklı kalın.

Bugün basit ama sürekli unuttuğumuz, dolayısıyla içselleştirme konusunda başarısız olduğumuz bir konu üzerine konuşmak istiyorum. Kutupluluk. Podcast bölümlerindeki düşünümler her zaman bir yaşantıdan ortaya çıkacak demiştim. Bu kutupluluk fikrinin ne anlama geldiğinden bahsetmeden önce fikre nereden vardığımdan söz etmek istiyorum o yüzden. Bu sıralar pek iyi hissetmiyorum ve pek iyi hissetmeyeli belki de üç sene olmuştur.

O yüzden sürekli içimde nostaljik bir özlem ile, ah geçen sene tam da bu hafta nasıl sağlıklı ve neşeliydim, on güne Hindistan'a gidiyordum, heyecanlıydım, karnımda kas bile vardı ve hiçbir ağrımsızım yoktu. Bulaşık yıkarken dans ediyordum diyorum. Sonra İstanbul'daki birinci ayım dolduktan sonra acaba hata mı ettim diye düşünmeye başlıyorum.

İstanbul bu kez neden olmadı acaba? Galata'da hep eğlenirdim aslında diyorum ve her sabah 2023 Ocak ayındaki Dilara'ya uyanmak istiyorum. Fakat olmuyor. Bu da hayatımın neşesiz, keyifsiz, sağlıksız, ağır olduğu, cildimin bozulduğu, banka hesabımın çöktüğü bir dönemi işte deyip geçemiyorum.

Çünkü dürüst olmak gerekirse kendini oldu olası çok yargılayan, mükemmeliyetçilikten müzdarip ve her şeyi en mükemmel şekilde yapacağım diye kendini hem zihinsel, hem bedensel, hem duygusal, hem ekonomik olarak zorlayanlardanım ya da dandım diyelim. Sonra 2023 oldu. Bu idealize ettiğim yaşam talebi ve benlik üzerine düşünürken aklıma bazı antik öğretiler geldi.

Bunlardan biri Doğu felsefesine merak sardığım halde podcast bölümlerinde ilginç bir şekilde konuşmadığımız Tao. Ama Tao'ya nereden vardığımı bu yaşantıyla birlikte kurgulamak istiyorum. Çünkü bu akademik bilgi sıralayan bir bölüm olsun istemiyorum. Tao'yu anlama konusunda Doğu'ya meraklı bir batılı olan Alan Watts'tan çok şey öğrendim. O yüzden bu bölümde onun Suyun Yolu Tao adlı kitabından bazı alıntılar paylaşacağım.

Şöyle diyor Ellen Watts, Çin düşünce ve duygu dünyasının derinliklerinde zıtlık veya karşıtlık fikriyle karıştırılmaması gereken bir kutupsallık prensibi yatar. Karşıtlık veya zıtlık olarak düşündüğünüzde birbirinden iki farklı durum vardır, değil mi? Ve birinin peşinde koşar, ötekinden kaçarsınız. Yani kötülüğe karşı sonsuz, mutlak bir iyilik halinin talebinde olmak gibi.

Bu yüzden zıtlığı esas alan çoğu kültürde ışık karanlıkla, yaşam ölümle, iyi kötü ile savaş halindedir ve tam da bu yüzden ilkinin güçlü kılınıp ikincisinden kurtulma ideali dünya genelinde yaygındır. Buna karşın geleneksel Çin düşünce tarzına baktığımızda burada pozitif veya negatif kutupları bulunmayan bir sistemle karşılaşırız.

Yani şöyle düşünebiliriz, pozitifi veya negatifi olmayan bir elektrik akımından bahsedebilir miyiz? Hayır, değil mi? Bir elektrik akımı zorunlu olarak pozitif ve negatifi barındırmak durumundadır ve hayatı da benzer bir şekilde ele almamız gerektiğini söyler bize Tao. Çünkü kutupsallık prensibini baz aldığınızda, pozitif ve negatif, kuzey ya da güney bir ve aynı sistemin farklı unsurlarıdır.

Bu yüzden bunlardan herhangi birinin bulunmayışının sistemin yok olması anlamına geleceğini anlayabiliriz. Bu durum bizim İbrahimî dinlerde görmediğimiz bir şey. Neden? Bu aralar taktığım konulardan bir tanesinden bahsedeceğim şimdi. Biraz ağır olabilir. Zaman meselesi.

Şuradan başlayalım zaman konusuna. Biz idealize edilen bir hal tanımlarız. Çünkü bu dinlerde zaman döngüsel değildir, çizgiseldir, ilerleme vardır. İlerler, ilerler, ilerler ve bir son tasavvuru vardır. Sürekli olarak gelişim ile o daha iyi olana varmaya çalışırız.

Oysa Doğu inanışlarına baktığımızda zaman çizgisel değil döngüseldir. Burada ilerleyerek aşma ve aşılan şeyin tamamen hayatınızdan çıkması gibi bir şey yoktur, yani mutlak olana varış yoktur, bir son, bir bitiş yoktur. Ezeli olarak başlayan ve ebediyete kadar sürecek kutuplar arasında gidip gelen bir döngü vardır.

Ezeli ve ebedi dediğimde bunu nasıl düşünüyorsunuz bilmiyorum. Sonsuz kavramını bırakın anlamayı düşünmek dahi çok zor. Geçenlerde Netflix'te bir belgesel izliyordum. Matematikçilerle sonsuz kavramı üzerine yapılan röportajları içeriyor. Belgeseli bitirdiğimde başım gerçekten ağrıyordu. Yani migrenimi tetikledi sonsuz üzerine düşünmek. Ama Tao'daki bu ezeli ve ebedi döngüselliği düşünme hareketi

Gözünüzün önüne matematikteki sonsuz logosu var ya, böyle bir sonsuz sembolü. Onu getirebilir. Ve buraya baktığımızda gördüğümüz tek bir şey vardır. Başlangıcın ve sonun olmayışı. Yani her şeyin kendisi olmaktan çıkarak ötekine dönüşmesi. Çünkü ötekini potansiyel olarak kendisinde barındırması. Ve yine bir çünkü. Aslında bunların aynı şey olması.

Ne diyorduk? Bizim kültürel yapımız yani İbrahimi dinleri baz alan Batı kültürel sistemi diyelim. Burada Batı ve Doğu kavramlarını kullandığımda bazı terminolojik hatalar olabilir. Şimdi İslam felsefesi de aslında Doğu felsefesinin bir parçası ama aynı zamanda İslamiyet İbrahimi dinlerden de biri.

O yüzden şöyle bir Batı-Doğu ayrımı getireceğim. Belki de daha anlaşılır olur. Doğu dediğimde her defasında Hinduizm temelinde gelişen Asya dinlerinden bahsediyorum. Asya inanç sistemlerinden bahsediyorum. Bunun için Vedic kültür desem daha doğru olacak aslında.

Batı dediğimde ise Hazreti İbrahim ve onu takip eden vahye dayalı bir şekilde ortaya çıkan dinler sisteminden bahsediyorum. O yüzden Batı'yı, İskandinavya, Doğu'yu da Arabistan olarak düşünmemek gerekiyor. Evet geri dönelim mevcut kültürel yapımız dediğimiz şeye.

Her ne kadar İbrahimî dinlerden birine mensup olmasanız ve dindar hayatlar yaşamasanız da aslında bireysellik dediğimiz şey bir yanılsama olduğu için bizler tarihsel olarak hali hazırda bu öğretilerle yoğrulmuş bir kültürel sistem içinde yaşıyoruz.

Bu yüzden istesek de istemesek de bütün kültürel yapımızı işlemiş bir ilerleme fikri var ve bir son fikri var. Dahası transhümanizm gibi yine Batı kültürünün içerisinden çıkan düşüncelere bakalım ya da ideallere bakalım. Transhümanizm nedir? İnsanın bedenselliğinden kurtulması, bedeninden dahi özgürleşmesi ve böylelikle ölümsüzlüğe kavuşması değil mi?

Bu gibi özlemlerimizi düşündüğümüzde ne ile karşılaşıyoruz? Bizdeki zıtlık fikrinin kutupluluk fikrinden nasıl farklı olduğu. Çünkü biz hep bir taraf oluyoruz. Ölmeden yaşamak istiyoruz. Acı duymadan zevk almak istiyoruz. Yoksulluk çekmeden zengin olmak istiyoruz. Hastalık olmadan sağlıklı olmak istiyoruz. İyilik, esenlik, mutluluk her birimizin talep etmesi gereken şeylermiş gibi oluyor.

Hani bu aralar çokça konuşulan bir konu var ya toksik pozitiflik dediğimiz şey. İyi olmalısın.

İyiyim, iyi, iyi, sürekli talebinde olduğumuz bir iyilik hali var. Oysa buna karşı kutupluluk fikri bize şunu söyler. Biraz da mutsuz ol. Kötü ol, kötü hisset, kötü şartlarda ol. Neşen eksik olsun, sağlıksız da olabilirsin ve bu da bir problem değil. Çünkü mutsuz, kötü, neşesiz, sağlıksız olmak dünyanın en berbat şeyi değil.

tarihte mutsuz, kötü, neşesiz ve sağlıksız olarak muazzam üretimlerde bulunan insanlar vardı. Bu noktada bölüme kısa bir ara verelim. Sonrasında devam edeceğiz.

Geçenlerde bir tweet gördüm. Çok hoşuma gitti. Onu paylaşmak istiyorum.

İnsanlar artık somut problemlerini bile psikolojize ediyorlar. Yalnız hissetmiyorsun, yalnızsın. Başarısız hissetmiyorsun, başarısız oldun. Sıkışmış hissetmiyorsun, sıkışmışsın. Haksızlığa uğramış hissetmiyorsun, haksızlığa uğradın. Ne demek istediğini görüyor musunuz? Her şeyi psikolojize etmeye başladığımızda, ben neden böyle hissediyorum diyerek benim hislerimden mesul olduğumu ve bu hislerin değişmesi gerektiğini düşünüyoruz. Yani iyi hissetmiyorum, sıkışmış hissediyorum, başarısız hissediyorum, sanki benim dışımda mevcut durumlar yokmuş da bütün gerçeklik benim hislerimden ibaretmiş ve bu hislerin de değişmesi gerektiğini düşünüyoruz.

Oysa tweet bize el altından şunu söylüyor. Maddi, gerçek koşulların kötü olabileceğini, hatta kimi zaman kötü olduğunu ve bu durumda da bunu kabullenme ve ona göre hamle yapma becerisi geliştirmemiz gerektiği. Kötü hissetmek yerine, kimi zaman kötü bir durumda olduğumuzun farkına varmak ya da onu kabul etmek.

Çünkü iyilik hali ve kederi biri diğerini alt etmesi gereken bir savaş gibi görerek daimi olarak iyiliğin peşinde olduğumuzda, toyizm kovaladıkça kaçacak bir şey olduğunu söyler. İdealistler dediğimizde böyle ahlaki dünya anlayışına bakarsak idealistlerin, evreni kendilerinden farklı, ayrı, boyun eğicilecek dış nesneler sistemi olarak görürler der Alan Watts.

Buna karşı Tao Tzu ne yapar? Evreni kendisi gibi ya da kendisinden ayrılmaz görür ve bu yaşam sanatının mücadele etmek yerine aslında denizciliğe benzediğini ima eder.

Ne demek istiyor? Bir denizi düşünün. Denizin sığ yerleri ve derin yerleri vardır. Denizin durgun halleri ve dalgalı olduğu haller vardır. Ve bunlardan herhangi biri bir problem değildir. Denizin dalgalı olduğu yerlerin bir sorun olduğunu düşünüp durgun olduğu yerleri talep ettiğini düşünebiliyor musunuz? Daha durgun olmak istiyorum.

Bu ne kadar absürt bir düşünce ise aslında doğanın kendisinden yola çıkarak kendi hayatlarımıza yerleşik bu absürt düşüncelerle de yüzleşebiliriz. Yine bu anlattıklarım size popüler kültürde de fazlasıyla alıntılanan bir kavramı hatırlatmış olabilir. Ying Yang.

Animelerde özellikle çokça kullanılır, popüler kültürde de malumunuz. Yin ve yang dediğimizde Çince'de kozmik enerjinin iki kutbu yang pozitif ve yin negatif kastedilir. Böylece yaşam sanatı yangı tutup yin'i uzaklaştırmak değildir bakın. İkisini dengede tutmaktır çünkü biri olmadan diğeri olmayacaktır.

Taoçuluğun dayandığı düşünülen biri var. Az önce ismini de anmış oldum, Lao Tzu. Ve yine ona mal edilen ama ondan önce de geleneksel olarak bu kültürde konuşulan düşüncelerin daha sistematik bir hale getirildiği bir kitap var, Tao Te Ching. Türkçede de tercümesi var, ilgilenenler bakabilir. Oradan bir bölüm alıntılamak istiyorum çünkü konuştuğumuz konuyla çok ilgili. Şöyle diyor Lao Tzu,

Olmak ve olmamak karşılıklı doğar. Zor ve kolay karşılıklı fark edilir. Uzun ve kısa karşılıklı kıyaslanır. Yüksek ve alçak karşılıklı yerleşmiştir. Önce ve sonra birbirini izler. Böyle bakmaya başladığınızda şunu görüyorsunuz. Birinin diğerini yenmesi gibi nihai bir olasılık yoktur. Çünkü bunlar birbiriyle savaşan düşmanlardan çok güreşen sevgililere benzerler, diyor Laotus'un.

Ama bizim mantığımıza göre baktığımızda biz olmak ya da olmamanın karşılıklı olduğunu ya da birbirini doğurduğunu düşünmeyiz değil mi? Bunların birbirini destekleyen şeyler olduğunu görmek çok zordur. Bu noktada durup şu an içinde bulunduğum sağlıksız, neşesiz, üretken olmayan durumumun aslında iyilik hali olarak tanımladığım şeye destek olduğunu görmeye başlarsam durum değişir. Yani gerçeklik algım değişir.

Bunu görmek oldukça zor biliyorum. Özellikle sıkıntılı zamanlarda birilerinin karşınıza gelip bunları söylediğinde söylemesi kolay yapması zor olan şeylerden biri. Ama yine de bunu hatırlamak çok değerli bence.

Yine Tao Te Ching'den bir paragraf alıntılayacağım. Karşıtı yanlış olmaksızın doğruya, karşıtı kötü yönetim olmaksızın iyi yönetime sahip olabileceğini söyleyen ne evrenin büyük prensiplerini ne de tüm yaratılışın doğasını anlayamamıştır. Aynı şekilde yer olmadan cennetin varlığından, pozitif prensip olmadan negatif prensipten de bahsedebilir kişi. Ancak bu açıkça imkansızdır.

Fakat insanlar hala hiç durmadan tartışıyorlar bu konuda. Bu insanlar ya aptal ya da hilekar. Şimdi bu fikirler, iyilik, kötülük, güzellik, çirkinlik, yukarı, aşığı, zıt kavramların karşılıklı dönüşen hatta güreşen sevgililer olduğunu düşünme fikri belki zerdüşlüyü anımsatmış olabilir size.

Ama bu noktada Alan Watts bize tekrar bir şey hatırlatıyor. Diyor ki, Ahura Mazda ve Ahir Man gibi birbirine karşıt değil bunlar. Yani birbirlerini yok etmeye çalışan bir süreçten söz etmiyoruz. Tao'da bu karşıtlıklar birbirlerine de sevgiyle bağlıdır.

Çünkü Çin kültürüne temel olan bir şey varsa, o da savaşlara, devrimlere, toplu katliamlara, açlık, sel baskını, kuraklık ve her türlü felakete rağmen doğaya ve insan doğasına karşı güven dolu yaklaşımdır.

Yine Alan Watts'ın hatırlattığı bir şey. Çünkü Çin felsefesinde, dini düşünce yaşantısında ilk günah kavramı veya varlığın kendisini talihsizlik gibi görme şeklindeki bir his yoktur. O yüzden şunu söyleyerek toparlamak istiyorum. Yin ve yangın dünya görüşü döngüseldir demiştik. Şans ve şansızlık, yaşam ve ölüm ister küçük çapta olsun, ister büyük, başlangıcı ve sonu olmadan bitip tükenmez bir şekilde geri gelecektir. Ve bu dönüşümlerle birlikte aslında monotonluktan da kurtulur.

Şimdi bu fikirler bizim podcast bölümlerimden de bir tanesinde konuştuğumuz Heraklitos'da var. Bana kalırsa hani böyle bir arkadaş sohbetinde en büyük filozof kimde denilse Heraklitos derdim. Neden? Heraklitos'u hem kendi çağının düşünürlerinden hem de genel batı felsefesi filozoflarından farklı görüyorum. Yani oldukça özgün bir fikri var.

oluşa dikkat çekiyor ve bir yasa varsa, bir arke, bir temel, bir düzen, bir kanun varsa bu oluşun kendisidir der. Ve bu oluşta zıtlıklar birbirlerine dönüşürler. Ama bu dönüşümde varılmaya çalışılan mutlak bir son yoktur. Amaçsızca, kendisinde bir plana dayanmaksızın süren bir süreç vardır. Bu yüzden ünlü fragmanlarından birinde hükümdarlığın gücünün aslında bir çocuğun gücü olduğunu söylemişti değil mi?

Ne demek bu? Nasıl ki bir çocuk saatlerce kumdan kaleler yapar ve sonrasında da sıkılıp onlara tekme atarak onları bozarsa, aslında oluşu içeren yaşamı da böyle kendiliğinde bir oğluma dönüşme hali olarak düşünmek gerekir.

O yüzden Heraklitos'un fragmanlarını böyle alıp Tao Te Ching'e koysak muhtemelen sırıtmazdı. Batı kültürü dediğimde her defasında eksi Heraklitos olarak bunu kurgulamak gerekir. O benim için de bence Batı felsefesi içerisinde de özel bir düşünür. Bu bölümü bir alıntıyla bitireceğim. Chow Chow şöyle sorar, Tao nedir? Usta cevap verir, Tao senin her günkü bilincindir. Öğrenci tekrar şöyle sorar,

Peki kişi onunla nasıl uyumlu hale gelir? Usta, onunla uyumlu olmaya niyetlendiğin anda ondan saparsın. Ama niyet olmadan nasıl bilinebilir Tao, der öğrenci. Tao, der usta, ne bilmeye aittir ne de bilmemeyi. Bilmek yanlış anlayıştır, bilmemek kör cehalet. Eğer tüm kuşkuların ötesinde Tao'yu anlarsan o boş gökyüzü gibidir.

''Neden doğru ve yanlışı işin içine karıştırıyorsun?'' der ustam. Bu kısım benim 2023'te öğrendiğim en önemli şeylerden bir tanesiydi. Planlamadan, bir amaç, bir son tayin etmeden sadece olma hali. Konuştuğum Hindu arkadaşlarımdan bir tanesi şey demişti, bölümlerde de var hatırlarsınız belki. Felsefenin izinde yolculuk projesini takip edenler Christian isimli karakteri hatırlayacaklardır.

O bana her şeyi entelektüelize ediyorsun yani her şeyi kavramsallaştırıyorsun ve entelektüelleştirmeden anlayamayacağını düşünüyorsun ama sorun şu ki zaten bu anlamanın nesnesi değil. Entelektüelleştirdiğinde ondan uzaklaşıyorsun demiştim. Dans etme metaforu aklıma gelmişti. Yani dans ederken belirli bir planla, belirli bir son için dans etmezsiniz değil mi? Sadece dans edersiniz. Orada akıp giden sürecin kendisi vardır ve müzik bazen yükselir, bazen düşer, bazen kederlenir, bazen neşe saçar. Sadece tam bir olma halidir bu. Tao da işte tam bu olma hali. Çünkü zaten tam olarak olduğunuz zaman yolundan sapabildiğiniz şey Tao değildir. O yüzden ben de bu bölümle birlikte tekrar kendimi hatırlatıyorum.

Belki de düzelemiyor değilim. Çünkü düzelemiyorum dediğinizde aslında idealize etmiş olduğunuz bir düz var... ...ve onun olması gereken pozitiflik hali olduğunu söylemiş oluyorsunuz. Ve bütün amacınız da o mutlak iyilik haline varmak oluyor.

Bu noktada düzelemiyor değilim ama düz kavramını yeniden daha döngüsel bir şekilde, negatifi de içeren bir biçimde tanımlayabilir miyim diye düşünüyorum. Çünkü Tao bize şunu söylemişti, hatırlayın. Bunlar aslında güreşen sevgililer ve birbirlerini destekleyen durumlar. Bu bölümde söyleyeceklerim bu kadar. Dinlediğiniz için teşekkür ederim. Meraklı kalın.

Bu bölümde, 19 Mart 2025 sonrası Türkiye'deki siyasi atmosferi Michel Foucault'nun teorileri ışığında inceliyorum. Foucault'nun iktidar yapılarına ve söyleme dair analizlerinden yararlanarak iktidarın görünmez sınırlarını görünür kılmayı amaçlıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, 19 Mart 2025 sonrası Türkiye'deki siyasi atmosferi Michel Foucault'nun teorileri ışığında inceliyorum. Foucault'nun iktidar yapılarına ve söyleme dair analizlerinden yararlanarak iktidarın görünmez sınırlarını görünür kılmayı amaçlıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Foucault Felsefesi: Söylemin Düzeni

Bu bölümde, ifade özgürlüğü ile halkı kin ve düşmanlığa teşvik etme arasındaki muğlak sınırları inceliyorum. Öncelikle ifade özgürlüğüne tarihsel felsefe perspektifinden yaklaşıyorum. Ardından, günümüzden örnekler ve farklı ülkeler üzerinden çifte standartları ve bu alandaki temel sorunları ortaya koyuyorum. Son olarak, ifade özgürlüğünün sınırlarının belirlenmesinin iktidar ilişkileriyle nasıl bağlantılı olduğunu ve hangi söylemin meşru kabul edileceğine kimin karar verdiğini tartışıyorum.



Unutmayın, bu sınırları belirlemek aynı zamanda nasıl bir toplumda yaşamak istediğimize karar vermektir.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, ifade özgürlüğü ile halkı kin ve düşmanlığa teşvik etme arasındaki muğlak sınırları inceliyorum. Öncelikle ifade özgürlüğüne tarihsel felsefe perspektifinden yaklaşıyorum. Ardından, günümüzden örnekler ve farklı ülkeler üzerinden çifte standartları ve bu alandaki temel sorunları ortaya koyuyorum. Son olarak, ifade özgürlüğünün sınırlarının belirlenmesinin iktidar ilişkileriyle nasıl bağlantılı olduğunu ve hangi söylemin meşru kabul edileceğine kimin karar verdiğini tartışıyorum.

Unutmayın, bu sınırları belirlemek aynı zamanda nasıl bir toplumda yaşamak istediğimize karar vermektir.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Felsefede İfade Özgürlüğü ve Sınırları

Bu bölümde seküler kesimde spiritüel pratiklerin neden popülerlik kazandığını sosyolojik ve psikolojik açıdan inceliyorum ve bu akıma katkı sağlayan faktörleri tespit ediyorum. Ayrıca bu yönelimi nasıl bir vizyonla değerlendirmemiz gerektiğine dair bir çerçeve çizmeye çalışıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde seküler kesimde spiritüel pratiklerin neden popülerlik kazandığını sosyolojik ve psikolojik açıdan inceliyorum ve bu akıma katkı sağlayan faktörleri tespit ediyorum. Ayrıca bu yönelimi nasıl bir vizyonla değerlendirmemiz gerektiğine dair bir çerçeve çizmeye çalışıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Spiritüalizm Neden Seküler Kesimde Popülerleşti?

Bu bölümde, Londra'daki ilk ecstatic dance deneyimimden yola çıkarak bedenli varoluşumuz üzerine düşünmeye başlıyorum. Batı felsefesi geleneğinin göz ardı ettiği bedene Nietzsche eşliğinde meydan okumanın yollarını araştırırken dansı salt fiziksel bir aktivite olarak değil, yaşamı kutlayan varoluşsal bir duruş olarak ele alıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, Londra'daki ilk ecstatic dance deneyimimden yola çıkarak bedenli varoluşumuz üzerine düşünmeye başlıyorum. Batı felsefesi geleneğinin göz ardı ettiği bedene Nietzsche eşliğinde meydan okumanın yollarını araştırırken dansı salt fiziksel bir aktivite olarak değil, yaşamı kutlayan varoluşsal bir duruş olarak ele alıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Dans Etmesini Bilmeyen Bir Tanrıya İnanamam

Bu bölümde, Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle feminizm ve kadın hakları konusunda sıkça karşılaştığımız klişe ve yanlış söylemleri ele alıyorum. "Kadınlar günü kutlamak ayrımcılık" ve "kadın ve erkek biyolojik olarak eşit değil" gibi önermelerin neden geçersiz olduğunu felsefi, tarihsel ve toplumsal bağlamlarla açıklıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle feminizm ve kadın hakları konusunda sıkça karşılaştığımız klişe ve yanlış söylemleri ele alıyorum. "Kadınlar günü kutlamak ayrımcılık" ve "kadın ve erkek biyolojik olarak eşit değil" gibi önermelerin neden geçersiz olduğunu felsefi, tarihsel ve toplumsal bağlamlarla açıklıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Neden Erkekler Günü Yok?: Feminizme Dair 4 Yanlış

Bu bölümde Pascal’ın ünlü bahis argümanı üzerinden ilerliyoruz: “Tanrı'nın var olduğuna bahse girerek kazancı ve kaybı tartalım. Bu iki ihtimali değerlendirelim. Eğer kazanırsan, her şeyi kazanırsın; eğer kaybedersen, hiçbir şey kaybetmezsin". Öyle mi? Yoksa bu argüman hatalı mı? Felsefi düşünme pratiğine hoşgeldiniz!

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Tanrı Kumarı: Varsa Hapı Yuttuk mu?

Dijital platformlar sayesinde felsefe akademinin dışına taşarak ilgi gören bir etkinlik haline gelince sürekli birbirine taş atan ve birbirlerinin felsefe yapma biçimlerini eleştiren kişilere rastlamaya başladık. Kimi tarihçi, kimi mantıkçı, kimi epey spekülatif. Bu bölümde akıllardaki bazı soru işaretlerini gidermek adına bazı kategoriler koyarak felsefe ile ilgilenmenin üç haliden söz ediyorum. Hangisi daha münasiptir siz karar verin.



See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Benim Felsefem Senin Felsefeni Döver

Nietzsche, Böyle Buyurdu Zerdüşt adlı eserinde en aşağılanası insanın, artık kendini aşağılamayan olduğunu söyler. Yükselmek için, önce batmak gerektiğini bilmez.

Bu bölümde Nietzsche’nin deve-aslan-çocuk metaforlarını inceleyerek tininin evriminden söz edeceğim, kendimizi aşmak için.



See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Kendi Batışını İstemek

Bu bölümde doğum günümdeki bazı kararlarımdan çıktığım yolda Alan Watts'ın eşliğinde Doğu ve Batı düşüncesindeki aydınlanma ve kurtuluş anlayışları arasındaki çarpıcı farkı inceliyorum. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Kahkahada Aydınlanmak

Bu bölümde, küçük bir zeytinden Uzak Doğu'ya uzanan bir zihinsel yolculuğa çıkıyorum ve bu yolda farkındalık ve şimdiki ana odaklanmanın önemi ele alıyorum.


See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Zeytinin İçindeki Evren

Felsefe ölüm üzerine mi yoksa yaşam üzerine mi bir meditasyondur? Farklı düşünürlerin görüşleri ile ölüme doğru yaşamanın anlamı ve varoluşa katkısı üzerine konuşuyoruz.


See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Ölüme Doğru Yaşamanın İronisi

Onlarca içerik içerisinden bu seriyi dinlemeye karar verdiğine göre muhtemelen senin de fark edip anlamlandıramadığın bir gerçek var, kendimizi bu dünyaya fırlatılmış halde bulduk. Bu yüzden bu podcastte bildiğimizi sandığımız ama muhtemelen yanıldığımız ya da belki de üzerine hiç düşünmediğimiz ama düşünmemiz gereken konuları ele alacağız.

Felsefenin İzinde

Podcast bölümlerime bu sıralar yaşantılarım ilham veriyor. Bu bölümde bir sohbette açılan kıskançlık ile mücadele konusu üzerine düşünüyorum ve bir bakış açısı öneriyorum.


See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Podcast'e Soru Sor

Kaydet - Dinle - Gönder

Bildirimler

Felsefenin İzinde

Her hafta eklenen yeni bölümleri kaçırma!