1788 - 1860 yılları arasında yaşayan Arthur Schopenhauer kötümser bir filozof olmasıyla ünlüdür. Schopenhauer’a göre kozmik irade kötüdür, tüm ıstırapların kaynağıdır. Ama ıstırap yaşam için elzemdir, bilgi arttıkça artar. İradenin ulaşılınca memnuniyet getirecek sabit bir amacı yoktur.
E peki ne yapacağız?! Bu bölümde Schopenhauer’un mutluluk felsefesini aktarıyorum çünkü oldukça gerçekçi!


See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Schopenhauer’dan Mutlu Bir Hayatın 25 Kuralı

Garanti BBVA Pardon hanımefendi, işinizi biliyorum ama sizi sahneye alabilir miyiz? Dış ses açıklayacak. Girişiminle parlamak mı? Birlikte yaparız. Garanti BBVA, Kagider ve Ekonomist Dergisi İşbirliği ile düzenlenen Türkiye'nin Kadın Girişimcisi yarışmasına başvurular başladı. Sesini Türkiye'ye duyurmak ve ödülleri kazanmak için son başvuru tarihi 15 Kasım. Ayrıntılı bilgi garantibbva.kadingirişimci.com'da.

1788-1860 yılları arasında yaşayan Arthur Schopenhauer, kötümser bir filozof olmasıyla ünlüdür. Hristiyanlığı sevmez. Hinduizm ve Budizm gibi Hindistan dinlerini tercih eder. Çalışma odasında kantın bir büstü ve Buda'nın bronz bir heykeli vardır. Sükunete değer verir. Kültürlü, sanatla ilgilenen bir kişidir. M.K. İş dünyasından nefret etmiştir.

edebi bir yaşam arzusundadır. En önemli çalışması ise 1818 yılında yayınlanan İsteme ve Tasarım olarak Dünyadır.

Nedir onun felsefesi derseniz çok ama çok özetle. Genellikle batılı filozoflar arasında varlığın ortaya çıkmasının iyi bir şey, dünyanın ise mümkün dünyaların en iyisi olduğuna dair bir fikir vardır. Yani hayatı bir hediye gibi görürüz ve ona sahip olduğumuz için aslında mutlu olmalıyız. Oysa bilimsel olarak bakıldığında evrenin bizimle ilgilendiğini gösteren hiçbir kanıt yoktur.

Bu yüzden iyimserliğe veya kötümserliğe inanç bir akıl meselesi değil de mizac meselesidir. Schopenhauer'a göre kozmik irade kötüdür. Tüm ızdıraplarımızın kaynağıdır ama ızdırap yaşam için elzemdir. Bilgi arttıkça ızdırap da artar.

İrade dediğimiz şeyi düşündüğümüzde ulaşılınca memnuniyet getirecek sabit bir amacı da yoktur aslında. O yüzden patlayacağını bile bile bir sabun köpüğünün peşinden olabildiğince uzun süre gitmemiz gibi bizler de hayat boyu beyhude amaçlarımızın peşinden gideriz. Ve bu bir kısır döngüdür.

Peki ne yapacağız? Şopun Ağra göre. O şöyle düşünüyor. Bütün hayat acılarla doludur. Ama ben diye bir şey olmadığını fark ederek, işte bu kısım çok Budist bir vurgu, yoksul ve iffetli bir hayat sürebiliriz. Dilara olmaklıktan çıkmak, benlik yanılsamasını paranteze almak. Ne demişti? Sükut altındır. Dedikodu yapmak gibi olmasın ama size bir sır vereyim. Kendisi pek de öyle yapmadı.

Yine de bu kadar karamsar bir filozofun, etik açıdan da tartışmalı olan bu filozofumuzun mutlu olma sanatı üzerine söylediği bazı sözler var. Türkçede de yayınlanmış bir kitap bu, Schopenhauer'dan Mutluluk Sanatı. Burada bize bazı hayat kuralları sunuyor. Bunlardan bazılarını alıp hayatımızı entegre edebileceğimizi ve hayatımızı değiştirebileceğimizi düşünüyorum. O yüzden dünyanın en kötümser filozoflarından biri olan Schopenhauer'dan Mutluluk Sanatı.

Hayat kuralı No.1 Dünyaya mutluluk ve zevk beklentisiyle adım atarız. Buna karşın mutluluk ve zevk hep uzaklarda görünen bir ilizyon, ızdırap ve acı ise gerçektir, der Schopenhauer. Bu yüzden mutluluk beklentisiyle yaşamak yerine yalnızca daha az acı çekilen bir durum beklenmelidir.

Aristoteles'in bir sözü var. Aklı başında olan kişi, hoş olanın değil, acı vermeyenin peşindedir. Böylece onun değeri bilinir ve hayali zevklerin huzursuz özlemiyle tamamen belirsiz olan bir gelecek için ürkek endişelerle hayatımızı mahvetmekten kaçınırız. Hayat Kuralı No.2

İkinci kural ise kıskançlık üzerine. Çok kısa bir cümleyi alıntılıyor Schopenhauer ama bütün meseleyi özetler nitelikte. Başkasının mutlu olması seni rahatsız ediyorsa asla mutlu olamazsın. Bu söz aslında Schopenhauer'a değil Seneca'ya ait. Onun öfke üzerine başlığıyla tercüme edilen kitabına bakabilirsiniz. Hayat Kuralı No. 3

Burada Schopenhauer birbirinden farklı karakter tiplerinden bahsediyor. Birincisi salt doğal dürtülerinin peşinden devam eden bir ampirik karakter ve onun tezahürü. Mesela ergenliğinizdeki halinizi düşünün. Ne yapardınız? Salt doğal dürtülerinizi, hislerinizi dışa vurursunuz değil mi? Öfke, kıskançlık, yalan söylemek hepsi. Ama bir diğer karakter ise aslında artık hayatın içinde dünyadaki uğraşlarla kazanılır. Özetle edinilmiş karakterdir. Ve bu edinilmiş karaktere varmak için bir öz farkındalık hali gerekir. O yüzden kişinin yapması gereken şey, kendinden neyi bekleyebileceğini bilmek aslında. Kendinden neyi bekleyebileceğini bilen kişi asla hayal kırıklığına da uğramaz.

Karakter tip 1'den karakter tip 2'ye doğru bir yolculuktan söz ediyorum. Hayat Kuralı No. 4 Zenginlik deniz suyuna benzer. Ne kadar içilirse o kadar su satır. İstediklerimizi elde ettikten sonra sahip olduklarımıza karşı kayıtsızlaşırız.

Hayat kuralı no 5. Zor zamanlarda itidalini korumayı, güzel anlarda da aşırı sevincini dizginlemeyi hatırla. Bu ifade beni biraz düşündürüyor. Yine cümle Chopin Aura'ya ait değil, aslında Horatios'a ait. Burada zor zamanlarda itidalimizi korumanın öneminden bahsettiği kısım çok anlaşılır ama güzel anlarda da aşırı sevincini dizginlemeyi hatırla dediği bir kısım var. Bu benim çok da başarılı olmadığım bir şey.

Çünkü altında şöyle bir mesaj var. Acı hayat için össel nitelikte, dışarıdan akın eden bir şey değil. Çünkü ben acının kaynağını kendi içimde taşıyorum. O yüzden benden aslında hiçbir zaman eksik olmayan bir acı zaten var ve ben bu acının kaynağını dışarıda arıyorum. Sanki dışarıda olan bir şeyden dolayı acı yaşadığımı düşünüyorum.

Güzel anlar yaşayarak çok sevinçli olduğum anlarda da bunun sadece anlık bir sevinç olduğunu, yaşam için össel olan şeyin o acı olduğunu farkına varmak. Dedik ya hani kozmik irade en temelde kötü. O acının tamamen yok edilmesi mümkün olmadığı için yaşadığınız sevinçli anın anlık bir parlama olduğunun farkına varmak dediğimiz şey.

Çünkü aksi takdirde şöyle bir şey yapmaya başlayacağız. Acı össel olmasına karşın ben her defasında o sevinç verici, o peak noktasına ulaşmaya çalışacağım ama bu ne olacak? Varlığın kendi doğasına, varoluşumun kendi özüne aykırı bir hareket olacak. O yüzden bir kere elde ettiğimizde tutkumuz bambaşka bir şeye yönülecek. Ve biz burada başka bir metafor daha görüyoruz. Danoğuz kızları. Danoğuz kızları delikli bir fıçıya su doldurmaya çalışıyorlar. Onlar her ne kadar yukarıdan su koysa da fıçının altında delikler olduğu için o su aşağıdan dökülüyor. Bizim arzularımızın peşinden koşmamız ve sürekli olarak daha iyi olanı yakalama çabamız da Danoğuz kızlarının bu su doldurma meselesine benzetiliyor. Özetle boşa çaba.

Hayat kuralı NO6, bu da yine tek cümlede özetlenebilecek şeylerden biri. İnsan yapabileceklerini isteyerek yapmalı ve çekmesi gereken acıyı çekmelidir.

Hayat Kuralı No.7 Bir işe girmeden önce enine boyuna düşünmeli ama sonuç beklenmeye başladığında kendini bu işten bütünüyle kurtarmalı. Zamanında her şeyi enine boyuna tartmış olduğuna inanıp, kendini yatıştırıp düşünme faslını kapatmalıdır. Bu o kadar güzel bir madde ki yani işle ilgili yapabileceğiniz şeyler bittikten sonra hala onunla ilgili kaygılanmaya devam etmekten vazgeç. Yani o noktada geçmişteki Dilara zaten elinden geleni yapmıştır diyerek o keyizi kapat diyor. Bunu sürekli kendime hatırlatmaya çalışıyorum. Birçoğumuzun bunu duymaya bence ihtiyacı vardır. Kural No.8

Çemberini daraltarak mutsuzluğa daha az prim verilir. Az olan daha az mutsuz eder. Bu yine benim çok başarısız olduğum şeylerden biri. Benim genişleyen halkalar halinde yaşamalıyız diye mottolarım var. Yani en sevdiğim şiirlerden bir tanesi bu. Çemberimi daralttığım noktada daha az mutsuz olacağımı söylüyor ya da beni daha az mutsuzluğa sevk edecek olayla karşılaşacağımı söylüyor. Bu da tabii Budizm esintileriyle yorumlamamız gereken şeylerden biri.

Çünkü Budizm'de temel bir soru vardır. Acı çekiyor musun? Acı gerçek değil mi? O acı deneyimim gerçek. Peki neden dolayı acı çekiyorum? Arzularımdan dolayı çekiyorum. Arzu bir şeyin peşinde, bir şeyi arzuluyorsun ve o senin olmadığı için, ona sahip olmadığı için acı çekiyorsun. Ama çemberimi daraltırsam, arzumu olabildiğince daraltırsam ne olur? Beni mutsuz eden daha az şey olacak. Söylemesi kolay yapması zor olan şeylerden biri.

Kural No.9 Her şeye boyun eğdirmek istiyorsan akla boyun eğ, demiş Seneka. Schopenhauer'da bize bu noktada onu hatırlatıyor. Kural No.10

Bir talihsizlik gerçekleştiğinde... ...ve elimizden artık başka bir şey gelmediğinde... ...her şeyin başka türlü olabileceği fikriyle... ...kendi kendine işkence etme. Evet, burası çok Stoğacı. Stoğacılarda ne demişti? Kontrol dikotomisi. Gücümüz dahilinde olana odaklanmalıyız. Yani benim kontrolüm dahilinde olan şeylerde... ...ben yapabileceğim her şeyi yaptım mı? Evet. Ve artık kontrolüm dahilinde olmayan alanda... ...bazı felaketler oluyorsa... Bu noktada ben bir şeyler yapabilirdim, neden benim başıma geldi diyerek kendi kendine işkence etmenin hiç anlamı yok. Gücün dahilinde olana odaklanmalısın dedim. Kural No.11'e geliyorum. Hiç kimse duyduğu şeyi kendisine saklamaz ve hiç kimse duyduğu kadarını söylemez. İnsanlara karşı epey güvensiz bir tavır. Schopenhauer'dan böyle bir şey bekliyordum gerçi.

Kural No.12 Kişinin ızdırabı da, esenliği de dışarıdan değil, bireysel olarak belirlenir. Zenginler kadar yoksullar arasında da neşeli insanlar vardır.

Şöyle düşünün, büyük ızdırapların yokluğunda en küçük dertler bile canımızı aşırı sıkar değil mi? Ya da büyük bir mutsuzluk yaşadıktan sonra bunu atlattığınızda ruh haliniz aşağı yukarı bu olaydan önceki haline döner. Burada olay bazlı bir değişikliğin yaşanmadığı bir mizaçtan bahsetmiş oldu.

Dedi ki, neşeli olmak bir mizac meselesidir. Yani bazı insanlar çok kötü durumlar içerisinde de neşeliyken kimilerine ne verirseniz verin mutlu olamazlar. O da sevincin de acının da ruhun neşesine bağlı olduğuna işaret etmiş oldu. Ki şöyle bir sözle toparlıyor sonrasında, neşeli insanın neşeli olmak için her zaman bir nedeni vardır. O da neşeli olmasıdır.

Kur'an No.13 Hayat bilgeliğinin büyük bir kısmı biri diğerini mahvetmesin diye şimdi, geçmiş ve gelecek arasındaki dengeyi tutturmak oluşturur. Gamsızlar fazlasıyla mevcut anda, korkakları ise fazlasıyla gelecekte yaşarlar. Muhteşem! Kural NO 14. Yaşadığı aksaklıklarda sakin kalabilmeyi başaran kişi, hayatın olasa sıkıntıları çok çeşitli olduğunu bilen bilge kişidir. Diğer kurala geçmeden önce ufak bir ara verelim, sonrasında bölüme kaldığımız yerden devam ederiz.

3 ay ertelemeli anında krediniz İşçep'te. İşçep'ten anında krediye başvurun. Onaylanan kredinizin ilk taksitini 3 ay sonraya erteleyin. İhtiyaçlarınızı ertelemeyin. Ayrıntılı bilgi İşçep ve İşbank.com.tr'de.

Kural No.15 Mutluluk ve zevkler negatif, acı ise pozitif niteliktedir. Mutluluk ve zevk gerçekten var değildir. Arzu arzuyu kovalar, yani bir ilüzyondan bahsediyoruz. Bu açıdan pozitif mutluluğun olmadığını, pozitif acının olduğundan bahsediyor Schopenhauer. Ve acının yokluğu da mutluluğun ölçütü.

Bu kısım çok enteresan. Tek olan, gerçekten var olan şey, emin olabileceğimiz şey acı diyor. Bu da çok Budistçe bir bakış acısı. Ve acının olmadığı şey, görece az olduğu şey mutluluk hali. Yani gerçekte var olan şey mutluluk değil de acı ve onun değerleridir demiş oldu. Sonrasında da Voltaire'in bir cümlesini alıntılayarak bitiriyor. Mutluluk bir rüyadır, acı ise gerçek.

Kural No. 16 O halde mutlu yaşama denilen şey, kısaca katlanılabilir bir hayat anlamına geliyor. Çoğu talihsizlik, iyimserlikle desteklenen cehaletten kaynaklanır. O yüzden pozitif mutluluk ve zevke yöneldiğinizde talihsizlik tehlikesini de üstlenmelisiniz. Var olmayan bir yaban avına çıktığınız gerçeğini kabul etmelisiniz.

Çok mutsuz olmamanın en güvenli yolu çok mutlu olmayı istememek, yani zevk, mülk, paye, onur taleplerini ölçülü bir düzeye indirgemektir. Bu da yine çemberimizi daraltmak dediğimiz şey değil mi? Yani mutlu bir hayat istiyorsak yapabileceğimiz tek şey arzumun çemberini olabildiğince daraltmak.

Çünkü tam olarak şunu söyledi, şu kısım çok güzeldi. Mutsuz olmamanın en güvenli yolu çok mutlu olmayı istememektir. Bunu biraz düşüneceğim. Chopin'a olarak eleştiri bölümü çekmek istiyorum şu an. Eğer sizin de eleştirmek istediğiniz notlar varsa mutlaka bana Instagram'dan iletin, üzerine konuşalım.

Kural No.17 Hayatın bizi ilgilendiren meseleleri dağınık, bölük pörçük, birbiriyle ilintisiz, karmaşık olduklarından onlarla ilgili düşüncemiz de bölük pörçük olmalı. Ne demek istiyorum?

Burada şundan bahsediyorum. Hani çığ gibi büyüyen endişeler vardır ya. Önce ödevimizi düşünürsünüz. Oradan geleceğiniz hakkında kaygılanırsınız. Sonra ailem ne der dersiniz. Sonra memleket meselelerine geçersiniz. Aslında sorun ödevdi. Bu yüzden Schopenhauer diyor ki, hayatın beni ilgilendiren meseleleri aslında bölük pörçük. O yüzden onunla ilgili düşüncelerim de bölük pörçük olmalı.

Bu noktada düşüncelerimizin çekmeceleri olmalı. Yani aslında birini açtığımızda ötekini kapamalıyız. Ödevle ilgili kaygılanıyorsan ödevle ilgili kaygılan. Memleket meselelerine oradan varma. Burada bence çok haklı bir şekilde bir çeşit öz kısıtlama uygulamamız gerektiğinden söz ediyor. Bunu da aldım cebime koydum. Kur'an'ın 18. Hayal gücü bizim celladımıza dönüşebilir.

Büyük hayal kırıkları yaşamamak için hayal gücünü dizginlemeli. Tekrar arzunun daraltılmış çeperleri meselesine geldik. Kural No.19 Hayat zar atmaya benzer. Zar ihtiyaç duyduğun şekilde düşmezse rastlantının sunduğunu sanat düzeltmek zorunda kalır. Terentius'un bir sözüne alıntılıyorum.

Bu da benim çok hoşuma giden kurallardan bir tanesi. Çünkü rastlantının sunduğunu sanat düzeltmek zorunda kalır ifadesi bana biraz şeyi anımsatıyor. Tarkovski'nin bir sözü var. Dünya mükemmel olmadığı için sanat vardır diye. Tam olarak o hesap. Burada sanat derken estetik, resim, heykelden değil de gündelik yaşama sanatımızdan, hayatımızı değerli ve anlamlı bir hale getirmek için gösterdiğimiz çabadan bahsediyor olmalı diye düşünüyorum.

Bu bir çeşit satranç aslında. Bir hamlen vardır, ötekini düşünmüşsündür ama karşı atak geldiğinde önceki planınızı belki de hiç düşünmediğiniz şekilde değiştirip duruma uygun yeni bir yol bulmak zorunda kalırsınız. Hayatta da durum böyle değil mi? Her defasında bize bir karşı hamle geliyor ve çoğu zaman mükemmel planımıza uymuyor. Bu noktada ben eylemlerimi değiştirerek, çabalayarak, yaratıcı bir faaliyetle, sanatla yani onu düzeltmek zorunda kalıyorum.

Bu kısım bizim genel olarak varoluşçularda bilhassa Nietzsche'de çok fazla gördüğümüz ifadelerden biriydi. Varoluşun, varolmanın en yüce, en yüksek halinin sanat olduğu vurgusu. Schopenhauer'da benzer bir fikirde.

Kur'an No. 20 Hayatımız hiç de bizim kendi eserimiz değildir. Nitekim bir takım olaylar dizisiyle kararlar aslında bizim bilincimizin ürünü. Ama bilincimiz de zaten bilinçaltımızın ürünü. Yani doğal dürtü, arzunun istemenin ürünü. Kontrolümüzde değil.

Kader derken, Schopenhauer gibi düşünürlerdi ya da Stoic'larda böyle bir vurgu var. Hatta Schopenhauer'ın çok çok ünlü bir sözü var. Bunu burada anımsatmak istiyorum. İnsan istediğini yapabilir ama neyi isteyeceğini isteyemez. Yani sen istediğin bir şeyi hayata geçirmek için yapabilirsin. İstediğini yapabilirsin ve özgür olduğunu düşünürsün ama... ...neyi isteyeceğini sen belirlemiyorsun ki. Onu neden istiyorsun mesela? Neyi isteyeceğine kim karar verdi?

O yüzden istediğini yapabilirsin ama neyi isteyeceğini isteyemezsin, diyor. Şimdi bu çok büyük tartışmalardan bir tanesi felsefe değil. Özgür irade meselesi. Hem ben dürtülerimin hükümranlığı altındayım. Bende zaten bazı şeyler doğal bir arzu olarak ortaya çıkıyor. Biyolojik belirlenim var. Toplumsal kültürel belirlenim var. Çevremden, ailemden gördüğüm, öğrendiklerim psikolojik belirlenim var.

Her tarafta nedensellik ilkesinin hakim olduğunu düşünürsek doğada, Spinoza'nın dediği gibi insanlık da krallık içindeki bir krallık değil. Doğada nasıl nedensellik belirlenim varsa bedende olduğu gibi akılda da aynı belirlenim ilkesinin gücü var. Ve bu noktada gerek Spinoza gerek Schopenhauer gibi filozoflar özgür iradenin sadece bir yanılsama olduğunu söylerler. Hatta çok güzel bir anlatı var bununla ilgili Oscar Wilde'ın bahsetmiş olduğu mıknatıs hikayesi. Ters yöndeki mıknatısları düşünün. Mıknatısa sorarsan o karşı tarafa doğru gitmek istediğini söyleyecektir ama onun bunu istemekten başka çaresi yoktur aslında. O farkında olsa da olmasa da, istese de istemese de karşıya doğru çekilmektedir.

Bizler de o mıknatıs gibiyiz. Bir şeyleri istiyoruz ve özgür irademizle istediğimizi zannediyoruz ama aslında işin aslı öyle değil. Hayat Kuralı No. 21 Hayatımızın en rastlantısal olaylarının da arkasında duran gizli güçten ötürü her olayı gerekli olarak görmeye alışmamız gerekir. Kaderciliğin yatıştırıcı bir yanı vardır.

Sadece gerçekte olanlar olası olur ve gerçek olan her şey gereklidir de demişti Cicero. Chopinard'a onu alıntılıyor. Olabilecek olan olası. Bu kısım tam da az önce bahsettiğim gibi doğada katı bir belirlenim olduğu meselesi. Yani benim başıma gelen her şey birdenbire böyle bir keyfiyetle hiç olmayacak bir şekilde olmuyor değil mi? Araba çarptığında bile size Benjamin Button'da vardığı bale sanatçısı olan Daisy'ye arabanın çarptığı bir sahne çok iyiydi.

Taksi şoförünün o an oradan geçmesine yol açan bir olaylar silsilesi var ve sizin de o sokaktan dans ederek yürümenize yol açan bir olaylar silsilesi var. O yüzden Laplace'in çok ünlü bir sözü var. Yani tanrısal bir öngörüyle bütün olayları, bütün geçmişi görebilseydim şaşmayacak bir gelecekten de bahsedebilirdim. Geleceğin nasıl olduğunu da görebilirdim.

Çünkü gelecek dediğimiz şey aslında geçmiş ve şimdinin birikimiyle belirlenen bir olaylar dizisi. Tabii bizde böyle bir görme becerisi olmadığı için gelecekte olaylar bize tesadüf eseriymiş gibi geliyor. Bu noktada kaderciliğin bir yatıştırıcı yanı olduğunu düşünüyorlar, evet. Ama bu da benim için tartışmalı noktalardan biri. Buraya da bir şerh bırakıyorum.

Hayat Kuralı No. 22 Olabilecek en büyük ve en sık rastlanan aptallıklardan biri, hayat için geniş kapsamlı düzenlemeler yapmaktır. Böyle şeyler için insanın baştan sona bütün hayatı hesaba katılır, ne var ki pek az insan o noktaya ulaşır. İnsan ne kadar uzun yaşarsa yaşasın, hayat için planlar yine de kısadır. Şimdi bu müthiş bir bölüm. Çünkü bu bölümde opera dürbününden bahsettiği bir kısım var. Opera dürbününe başından baktığınızda böyle hayatın sonsuz olduğunu görürsünüz ama ters çevirip bakarsanız da son derece kısa gözükür. O yüzden dürbüne tersten baktığınızda düştüğünüz bir doğal yanılgı var. Hayatınızı içindeyken, mesela 15 yaşındayken, 20 yaşındayken

Sanki sonsuza dek yaşayacakmışsınız gibi, önünüzde uzun seneler varmış gibi. Ama yetmişinize geldiğinizde, geriye doğru baktığınızda, onun başlangıçta sandığınızdan çok daha kısa olduğunu fark ediyorsunuz. Schopenhauer da buna dikkat çekerek diyor ki, hayat için geniş kapsamlı düzenlemeler yapma. Çünkü ne kadar plan yaparsan yap, ne kadar yaşarsan yaşa, her zaman için hayat bu planlar için kısa kalacak.

Kural No. 23 İnsan her konuda esas olarak yalnızca kendi kendisiyle olmaktan keyif alır. Bu tamamen katıldığım maddelerden bir tanesi oldu. Çünkü dışarıda sizi saran koşulların ne olduğundan ziyade sizin nasıl bir karaktere sahip olduğunuz aslında o anın sizin için niteliğini belirler. Bazen çok eğlenceli, herkesin kahkahalarla güldüğü ve gerçekten de gülmesi için yeterli gerekçeye sahip olduğu durumlar olur. Ama biri surat asıyordur.

O kişinin surat asmasının nedeni büyük ölçüde kendi başına iken de zaten kendisiyle olmaktan keyif almıyor olması gibi bir yere vardı. Burada tekrar Aristoteles'in bir sözünü de anımsatmak istiyorum. Nicomacosa etikte o da şöyle demişti. ''Mutluluk kendine yetenlerindir.'' Yani biz gerçeklik dediğimizde hem öznel hem de nesnel bir şeyden bahsediyoruz.

Nesnelian kaderin elinde. Değil mi? Yani arabanın çarpması, birdenbire fırtınanın kopması, pikniğe gidersiniz yağmur başlar. Bunlar artık kaderin elinde, benim kontrolüm dahilinde olmayan şeyler. Ama Öznelian ise pikniğe gittiniz, şimşek çaktı, yağmur yağdı ve burada da dalga geçilecek, eğlenecek, gülünecek bir şey bulmak. Bu kısıma dikkat çekerek şunu söylüyor Schopenhauer bu maddede özetle, en büyük mutluluk kişiliktir.

Hayat kuralı NO 24. Bu tek bir cümle ve kendi kendine o kadar çok şey söylüyor ki üzerine hiçbir şey söylememe gerek kalmayacak. Mevcut anın tadını neşeyle çıkarmak işte hayat bilgeliği budur.

Kur'an'la O 25 bu benim derlediğim son maddeydi. Bu noktada hatırlatmış olması bence de çok önemli. Mutluluğumuzun ise en az onda dokuzu yalnızca sağlıktan kaynaklanır. Neşeli bir ruh hali her şeyden önce sağlığa bağlıdır. Sağlık olduğunda her şey keyif kaynağıdır dedim ve konuyu böyle metafizik ontolojik bir tartışmadan getirdi. Bedenin sağlığında bıraktı. Çok da gerçekçi bir yerde bıraktım.

Bu incecik bir kitap. Mutlaka okumanızı tavsiye ediyorum. Bu maddeleri elbette ben derlemiş oldum. Benim için önemli olanları sizinle paylaşmak istediklerimi söyledim ve üzerine de ufak tefek notlar bıraktım. Konuşacak çok şey var. Yani her birini tartışırsak buradan mutluluk üzerine, özgür irade üzerine, akıl ve beden ilişkisi üzerine onlarca bölüm çıkar. Ama kural olarak umarım birkaç tanesi size ilham vermiştir, not etme ihtiyacı duymuşsunuzdur.

Dinlediğiniz için teşekkür ederim. Gelecek bölümde görüşene dek, merakla, neşeyle kalın.

Bu bölümde, 19 Mart 2025 sonrası Türkiye'deki siyasi atmosferi Michel Foucault'nun teorileri ışığında inceliyorum. Foucault'nun iktidar yapılarına ve söyleme dair analizlerinden yararlanarak iktidarın görünmez sınırlarını görünür kılmayı amaçlıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, 19 Mart 2025 sonrası Türkiye'deki siyasi atmosferi Michel Foucault'nun teorileri ışığında inceliyorum. Foucault'nun iktidar yapılarına ve söyleme dair analizlerinden yararlanarak iktidarın görünmez sınırlarını görünür kılmayı amaçlıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Foucault Felsefesi: Söylemin Düzeni

Bu bölümde, ifade özgürlüğü ile halkı kin ve düşmanlığa teşvik etme arasındaki muğlak sınırları inceliyorum. Öncelikle ifade özgürlüğüne tarihsel felsefe perspektifinden yaklaşıyorum. Ardından, günümüzden örnekler ve farklı ülkeler üzerinden çifte standartları ve bu alandaki temel sorunları ortaya koyuyorum. Son olarak, ifade özgürlüğünün sınırlarının belirlenmesinin iktidar ilişkileriyle nasıl bağlantılı olduğunu ve hangi söylemin meşru kabul edileceğine kimin karar verdiğini tartışıyorum.



Unutmayın, bu sınırları belirlemek aynı zamanda nasıl bir toplumda yaşamak istediğimize karar vermektir.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, ifade özgürlüğü ile halkı kin ve düşmanlığa teşvik etme arasındaki muğlak sınırları inceliyorum. Öncelikle ifade özgürlüğüne tarihsel felsefe perspektifinden yaklaşıyorum. Ardından, günümüzden örnekler ve farklı ülkeler üzerinden çifte standartları ve bu alandaki temel sorunları ortaya koyuyorum. Son olarak, ifade özgürlüğünün sınırlarının belirlenmesinin iktidar ilişkileriyle nasıl bağlantılı olduğunu ve hangi söylemin meşru kabul edileceğine kimin karar verdiğini tartışıyorum.

Unutmayın, bu sınırları belirlemek aynı zamanda nasıl bir toplumda yaşamak istediğimize karar vermektir.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Felsefede İfade Özgürlüğü ve Sınırları

Bu bölümde seküler kesimde spiritüel pratiklerin neden popülerlik kazandığını sosyolojik ve psikolojik açıdan inceliyorum ve bu akıma katkı sağlayan faktörleri tespit ediyorum. Ayrıca bu yönelimi nasıl bir vizyonla değerlendirmemiz gerektiğine dair bir çerçeve çizmeye çalışıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde seküler kesimde spiritüel pratiklerin neden popülerlik kazandığını sosyolojik ve psikolojik açıdan inceliyorum ve bu akıma katkı sağlayan faktörleri tespit ediyorum. Ayrıca bu yönelimi nasıl bir vizyonla değerlendirmemiz gerektiğine dair bir çerçeve çizmeye çalışıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Spiritüalizm Neden Seküler Kesimde Popülerleşti?

Bu bölümde, Londra'daki ilk ecstatic dance deneyimimden yola çıkarak bedenli varoluşumuz üzerine düşünmeye başlıyorum. Batı felsefesi geleneğinin göz ardı ettiği bedene Nietzsche eşliğinde meydan okumanın yollarını araştırırken dansı salt fiziksel bir aktivite olarak değil, yaşamı kutlayan varoluşsal bir duruş olarak ele alıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, Londra'daki ilk ecstatic dance deneyimimden yola çıkarak bedenli varoluşumuz üzerine düşünmeye başlıyorum. Batı felsefesi geleneğinin göz ardı ettiği bedene Nietzsche eşliğinde meydan okumanın yollarını araştırırken dansı salt fiziksel bir aktivite olarak değil, yaşamı kutlayan varoluşsal bir duruş olarak ele alıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Dans Etmesini Bilmeyen Bir Tanrıya İnanamam

Bu bölümde, Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle feminizm ve kadın hakları konusunda sıkça karşılaştığımız klişe ve yanlış söylemleri ele alıyorum. "Kadınlar günü kutlamak ayrımcılık" ve "kadın ve erkek biyolojik olarak eşit değil" gibi önermelerin neden geçersiz olduğunu felsefi, tarihsel ve toplumsal bağlamlarla açıklıyorum.









Tüm bölümler ve daha fazlası için podbeemedia.com'u ziyaret et!

------ Podbee Sunar -------

Bu podcast, Garanti BBVA reklamı içermektedir. Bonus Platinum'un avantajlarını ⁠⁠keşfet⁠⁠!

Bu bölümde, Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle feminizm ve kadın hakları konusunda sıkça karşılaştığımız klişe ve yanlış söylemleri ele alıyorum. "Kadınlar günü kutlamak ayrımcılık" ve "kadın ve erkek biyolojik olarak eşit değil" gibi önermelerin neden geçersiz olduğunu felsefi, tarihsel ve toplumsal bağlamlarla açıklıyorum.

------- Podbee Sunar -------

Bu podcast, On Dijital Bankacılık hakkında reklam içerir. Bankacılık On'la Rahat. Dünya Döndükçe EFT-Havale- Fast Ücreti Yok. ON Mobil'i _ndir! 
Bu podcast, Pegasus hakkında reklam içerir. Yeni seyahat rotanı planlamak için hemen https://www.flypgs.com/ ’u veya Pegasus Mobil uygulamasını ziyaret et!
Bu podcast, Garanti BBVA hakkında reklam içerir. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Neden Erkekler Günü Yok?: Feminizme Dair 4 Yanlış

Bu bölümde Pascal’ın ünlü bahis argümanı üzerinden ilerliyoruz: “Tanrı'nın var olduğuna bahse girerek kazancı ve kaybı tartalım. Bu iki ihtimali değerlendirelim. Eğer kazanırsan, her şeyi kazanırsın; eğer kaybedersen, hiçbir şey kaybetmezsin". Öyle mi? Yoksa bu argüman hatalı mı? Felsefi düşünme pratiğine hoşgeldiniz!

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Tanrı Kumarı: Varsa Hapı Yuttuk mu?

Dijital platformlar sayesinde felsefe akademinin dışına taşarak ilgi gören bir etkinlik haline gelince sürekli birbirine taş atan ve birbirlerinin felsefe yapma biçimlerini eleştiren kişilere rastlamaya başladık. Kimi tarihçi, kimi mantıkçı, kimi epey spekülatif. Bu bölümde akıllardaki bazı soru işaretlerini gidermek adına bazı kategoriler koyarak felsefe ile ilgilenmenin üç haliden söz ediyorum. Hangisi daha münasiptir siz karar verin.



See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Benim Felsefem Senin Felsefeni Döver

Nietzsche, Böyle Buyurdu Zerdüşt adlı eserinde en aşağılanası insanın, artık kendini aşağılamayan olduğunu söyler. Yükselmek için, önce batmak gerektiğini bilmez.

Bu bölümde Nietzsche’nin deve-aslan-çocuk metaforlarını inceleyerek tininin evriminden söz edeceğim, kendimizi aşmak için.



See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Kendi Batışını İstemek

Bu bölümde doğum günümdeki bazı kararlarımdan çıktığım yolda Alan Watts'ın eşliğinde Doğu ve Batı düşüncesindeki aydınlanma ve kurtuluş anlayışları arasındaki çarpıcı farkı inceliyorum. 

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Kahkahada Aydınlanmak

Bu bölümde, küçük bir zeytinden Uzak Doğu'ya uzanan bir zihinsel yolculuğa çıkıyorum ve bu yolda farkındalık ve şimdiki ana odaklanmanın önemi ele alıyorum.


See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Zeytinin İçindeki Evren

Gerçek nedir? Gerçeği nasıl tanımlarsın? Morpheus’un sorduğu bu soru felsefe tarihinin en büyük sorularından biri. Hatta belki de en büyüğü. Bu bölümde Matrix’ten 289 yıl öncesine kadar giderek çok dikkat çekici ve hala tam olarak aşılamamış bir gerçeklik kavrayışıyla sizi tanıştırmak istiyorum, Georg Berkeley’in idealizmi.


See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Her Şeyi Zihnim mi Uyduruyor?

Onlarca içerik içerisinden bu seriyi dinlemeye karar verdiğine göre muhtemelen senin de fark edip anlamlandıramadığın bir gerçek var, kendimizi bu dünyaya fırlatılmış halde bulduk. Bu yüzden bu podcastte bildiğimizi sandığımız ama muhtemelen yanıldığımız ya da belki de üzerine hiç düşünmediğimiz ama düşünmemiz gereken konuları ele alacağız.

Felsefenin İzinde

Bu bölümde teorik bir kitabın bana kalırsa nasıl okunması gerektiğinden söz ediyorum. Hem kendi tekniğimi, hem bazı yöntemleri anlatacak ve bazı pratik uygulama önerileri vereceğim.


See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Podcast'e Soru Sor

Kaydet - Dinle - Gönder

Bildirimler

Felsefenin İzinde

Her hafta eklenen yeni bölümleri kaçırma!