Ölümsüzlük ya da yüzlerce yıl yaşamak... İnsanın en büyük hayali, bilim kurgunun en sevdiği konulardan birisidir bu. Hatta uzak bir gelecekte yeniden canlanabilmek uğruna bedenini donduranlar dahi var... Hiçbir Şey Tesadüf Değil'in bu bölümünde, insanlığın ölümsüzlük tutkusunu odağımıza alıyoruz. Ölüme karşı koymayı hedefleyen kriyojenik uykunun gelecek vadeden bir yöntem mi, yoksa bir umut ticareti mi sorusunu tartışıyoruz.






Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------


Bu podcast reklam içermektedir.

Ölümü Aldatmak: Kriyojenik Uyku

Sistem basıncı normal. Alfa canlandırma dizisini başlatıyorum. Linda? Linda? Sakin olun Bay Chamberlain. Şu an 2074 yılındayız. Tam 50 yıldır kriyogenik uykudaydınız. Yoksa başardık mı? Oldu mu gerçekten? Peki Linda, o nerede? Buradayım Fred. Her gün buradaydım. Hep bu anı bekledim. Bu sıra dışı aşk hikayesi bir bilim kurgu gibi duyuluyor değil mi? Ancak Linda ve Fred Chamberlain gerçekten de yaşamıştı. Ölümü alt etmeye çalışan bir çiftti onlar aslında. Biz de bugün onların ve birçok insanın en büyük hayalini, bilimkurgunun en sevdiği konulardan birini konuşacağız. İnsan dondurma bilimi, yani kriyogenik uykuyu tüm yönleriyle anlamaya çalışacağız. Linda Chamberlain. Kendisi eşinin dondurulmuş bedeninin de bulunduğu Alcor isimli bir şirkette çalışıyor. Her gün arada bir uğrayıp kocasına selam veriyor, onunla konuşuyor. Olup biteni, hayatını anlatıyor ve işine geri dönüyor. Ama işte bu hikayede bir anomali var. Linda'nın kocası teknik olarak ölü. Evet, yaklaşık 8 yıl önce prostat kanseri nedeniyle yaşamını kaybetti Fred. Tüm ülkelerin tabi olduğu uluslararası yasalar dahilinde ve hayati fonksiyonlarının durması sebebiyle yasal olarak ölü kabul ediliyor. Fakat Linda, işte o bunu onaylamıyor. Ki zaten kocası da ölmeden önce bunu kabul etmiyordu. Yani ölmeyi inkar eden bir çift söz konusu. Fred ölü olarak kayıtlara geçtikten sonra Linda'nın şu anda çalıştığı yere getirilip vücudunda birazdan detaylarını konuşacağımız birçok işlem yapıldı. Ardından bedeni büyük bir kazan içine yerleştirildi. İnsan dondurma bilimi olarak da bilinen kriyojeni adındaki bir işlem gerçekleştirildi Fred'in vücudunda. Peki amaç neydi burada? Bir gün tüm şartlar olgunlaştığında, tıp ve nanoteknoloji yeterince geliştiğinde tekrar doğmak. Yani bir nevi ölümü aldatmak. Biliyorum kulağa çok garip geliyor bu anlattığım. Ancak bu mesele 1960'lardan beri üzerine ciddi ciddi konuşulan, hatta uygulanan bir işlem. Daha da ilginç olanı bu sayede ölümü aldatabileceğini düşünen insanların sayısı hiç de az değil. Peki nedir bu kriyogenik uyku denen şey? Gerçekten insanları dondurarak ileride yeniden hayata döndürebilir miyiz? Bunun bilimsel açıdan olasılığı var mıdır? Gelin tüm detaylarıyla konuşalım. Kriyogeni. Bir canlıyı ileride yeniden dünyaya getirmek amacıyla dondurmak üzere yapılan işlemler bütünü olarak tanımlayabiliriz. Az önce de dediğim gibi hiç de yeni bir uygulama değil. Bu yöntemin uygulandığı ilk insan 1967 yılında dondurulan ve Alcor Life Extension Foundation yani Alcor Yaşam Uzatma Vakfı'nda bulunan Dr. James Bradford'dı. Ki Linda'nın eşi Fred de burada tutuluyor. Neyse James'in bedeni Alcor'da bir kazan içinde hala gayet iyi durumda korunuyor ve hayali olan canlandırılacağı günü bekliyor. Fakat kriyogenik uykunun hikayesi birkaç yıl öncesine dayanıyor. Bir fizik öğretmeni olan Robert Ettinger'ın 1964 yılında yazdığı The Prospect of Immortality yani Ölümsüzlük İhtimali isimli kitapta ortaya atılmış ilk defa bu yöntem. Yunanca'da soğuk anlamına gelen kelimeden geliyor ismi. İlk başlarda pek de ses getirmemişti. Ancak 1970'lerin sonunda bu fikir acayip bilgi görmüş ve yayılmıştı. Bu sayede insanlar ölümsüzlük rüyasıyla yanıp tutuşmaya başlamış. Bu pazarı gören girişimciler de sadece Amerika Birleşik Devletleri'nde 6 tane kriyogenik uyku şirketi kurmuştu. Birçoğu kısa sürede kapansa da Arizona'da bulunan Alcor ve Michigan'da bulunan Cryonics Institute ayakta kalabilmişti. Ki bu iki şirket günümüzde faaliyetlerini sürdürüyor hala. Sadece Alcor'da 170'ten fazla dondurulmuş insan bedeni kazanların içinde hayata döndürülecekleri günü bekliyor bugün mesela. Onlar için bu piyasanın lideri de diyebiliriz. Şayet öldüğünüzde bedeninizi Alcor'da dondurmak istiyorsanız 220 bin dolar gibi bir ücret ödemeniz gerekiyor. Biraz garip gelebilir ama daha ucuz bir alternatifleri de mevcut. Sadece kafanızı da dondurabilirsiniz mesela. Bunun için de 80 bin doları gözden çıkartmanız gerekiyor. E tabi gelecekte bir vücuda ihtiyacımız olmayabilir değil mi? Transhumanizm'den bahsettiğimiz İnsan 2.0 bölümümüzde konuşmuştuk bunun üzerine. Şayet dinlemediyseniz ona da bir kulak vermenizi öneririm. Şimdi bu noktaya kadar anlattıklarım gerçek dışı gibi duruyor değil mi? Ama söylediklerimin bir de gerçeklik payı da var. Bunu da en iyi Alcor şirketi üzerinden anlatabilirim size. 1972'de deminde bahsettiğim Linda ve Fred Chamberlain çifti tarafından kuruldu bu şirket. Linda ve Fred'in dışında 1300 kişi gömülmek ya da yakılmak yerine bedenlerinin dondurulup saklanması için kayıt olmuş ve parasını ödemiş buraya. Şu anda dondurulan bedenlerin arasında erken yaşta hayatını kaybeden küçük çocuklar veya evcil hayvanlar dahi mevcut. Peki bu yola başvuranların motivasyonları ne olabilir? Ölümü aldatmanın ardındaki psikoloji nedir? Gelin bunu anlamaya çalışalım biraz da. Kriyojeniciler aslında bunu ölümü aldatmak olarak tanımlamıyor. Zaten ölümü de bir son durak olarak görmüyorlar. Onlara göre yasal olarak ölmek kalbinizin ve akciğerlerinizin işlevini durdurduğu anlamına geliyor. Fakat hücreleriniz hala yaşıyor. Organlarınız işlevlerini yerine getirmeye devam ediyor diye savunuyorlar bu yöntemi. O yüzden kazanlarda canlandırılmayı bekleyen insanlara da hasta diyorlar. Başka bir bakış açısı da ölümün aslında zamanla şekil değiştirdiğini savunuyor. Onlar da bundan 100 yıl önce bugün kolayca atlatılabilecek bir hastalıktan ölen milyonlarca insan olduğunu ifade ediyorlar. Dolayısıyla da tıptaki tüm gelişmelerin ölümsüzlüğe ya da çok daha uzun ve sağlıklı bir yaşama atılan adımlar olduğunu düşünüyorlar. Bundan 100 yıl sonra ne gibi gelişmeler olabileceğini bilmediğimiz için de kriyojenik uygulamaları bir duraklatma tuşuna basmaya benzetiyorlar. Linda Chamberlain de bu insanların en fazla 100 yıl sonra canlandırılabileceğini düşünüyor. Hatta Alcor'un CEO'su Max Moore biraz daha ileri gidip, korumaya alınabilecek insanları toprağa gömünce veya yakınca aslında onları biz öldürüyor, kurtlar tarafından yenmelerine izin veriyoruz ifadelerini kullanmış. Hayat sigortası denen şeyin de aslında ölüm sigortası olduğunu söylüyor kendisi. Bu fikir kimimize güzel, kimimize korkunç gelebilir. Ama buradaki asıl sıkıntı şu. Alcor gibi şirketlerin yeniden hayata döndürme konusunda hiçbir fikri yok aslında. Evet. Yani nasıl olacak ki? Ne zaman olacak? Bunun bilimsel arka planı nedir? Hiçbir fikirleri yok bu konuda. İşin gerçeği bir çalışmada yürütmüyorlar. Bir nevi depo görevi görüyorlar sadece. ve bu canlandırma işini uzmanlara, tıp ve teknoloji alanındaki gelişmelere bırakıyorlar. Zaten web sitelerinde de bir olasılıktan, moleküler nanoteknolojiden bahsediyorlar. Bunu da kabaca şu şekilde açıklamışlar. Mikroskobik nanorobotlarla her bir hücredeki hasarlı kromozomlar yenileriyle değiştirilebilir. Anlayacağınız bilim dünyasına bir yön çizme cesareti de gösteriyor Alcor şirketi. Bununla birlikte yine web sitelerinde bu zamana kadar beden dondurma ve sonrasında canlandırma ile ilgili çeşitli hayvanlar, bitkiler ve organlar üzerinde yapılmış çalışmaları da referans göstererek bu yöntemin başarılı olabileceğini, bu uğurda çalışmaların da devam ettiğini ifade ediyorlar. Peki bilim ne diyor bu kriojeni konusunda? Onu da kısa bir aradan sonra konuşacağız. Evet, kriyogenik uyku ve yeniden doğuş meselesinin bilimsel analizini yapmaya başlayabiliriz. Bunun için önce prosedüre bir bakalım isterseniz. Sonuçta insan dondurmak derken bildiğimiz buzdolabına atıp kapağı kapatmaktan bahsetmiyoruz değil mi? Yasal ölümü gerçekleşen ve parası ödenmiş bedenler ilk olarak hızlıca bir buzun içine korularak alkora getiriliyor. Bunun sebebi ise şu. Vücut ısısının düşürülmesi, kalıcı ölümün ve geri dönülemez hücre hasarının yavaşlatılması açısından en önemli ilk adım olarak görülüyor. Daha sonra Alcor'da bir ameliyathanede metabolizmayı yavaşlatacak ilaçlar uygulanıyor. Bunun ardından oksijen seviyesini dengede tutmak amacıyla tanıdık olduğumuz bir süreç olan entübe süreci başlıyor. Elbette vücutta kan dolaşımını devam ettirmek için de mekanik bir pompa ile kalp çalıştırılmaya devam ettiriliyor. Bunun ardından vücudun kalıcı olarak saklanması için hazırlıklar başlıyor. İlk olarak vücuttaki tüm kan bir tür medikal antifriz olarak düşünebileceğimiz kriyo koruyucularla değiştiriliyor. Tuhaf gelebilir fakat bunun asıl amacı vücudun tamamen donmasını önlemek. Çünkü bildiğimiz anlamıyla bedeni ve içindeki sıvıları dondurmak çok ama çok zararlı bir süreç. Vücudumuzun %60 kadarının sudan oluştuğu düşünüldüğünde bu suyun donması sonucunda oluşacak kristaller tüm organlara ve damarlara kalıcı hasar verebilir. İşte bu koruyucu sıvıyla sıcaklık çok kontrollü bir şekilde düşürülüyor. Böylece beden dondurulmaktan ziyan kelimenin tam anlamıyla cam gibi dengeli ve kontrollü bir şekilde katılaştırılıyor. Bu işlem sonrasında da artık beden paslanmaz çelikten kazanlar içine başka bedenlerle birlikte yerleştirilerek canlandırılacakları güne kadar saklanıyorlar. Şimdi gelelim işin asıl önemli kısmına. Kriyogenik uyku gerçekten de gelecek vadeden bir alan mı? Yoksa bir umut ticareti mi? Öncelikle tüm süreçleri ve olasılıkları bir kenara bırakırsak, kriyojeninin başarılı olması için en önemli ve hayati şart bu işlemlerin beyne hiçbir zarar vermemesidir. Yani beynin inanılmaz iyi ve sorunsuz korunmasından bahsediyoruz. Hiçbir veri kaybı olmaması gerekiyor. Fakat bunun için neye ihtiyacımız var? Beyin denen inanılmaz makineyi tam olarak anlamaya. Bildiğimiz kadarıyla evrendeki en ama en karmaşık sistemden bahsediyoruz. Kafa tasımızın içinde taşıdığımız ayrı bir evrendendir. Ve bildiğimiz gibi bırakın onlarca yılı, çok kısa sürelerle de olsa beyni dondurmak onda kalıcı hasarlara neden oluyor. Yani canlandırmaktan öte, kriyojeni beyni doğru şekilde korumak ve saklamaktan henüz çok çok uzakta gibi görünüyor. Hayvanlarda beyni dondurarak yeniden canlandırmaya yönelik yapılan deneylerde de bu gözlemleniyor. En iyi durumda bile beyin artık geri döndürülemez şekilde hasar alıyor kısacası. Beyni olduğu gibi koruyan bir çalışma da var bu arada. Bu çalışmada beyin tamamen glüteral dehit adı verilen bir bileşikle doldurulmuş ve organ kusursuz bir şekilde korunmuştu. Fakat buradaki sıkıntı şuydu. Bu işlemle beyindeki tüm hücreler bir nevi birbirine yapıştırılmış ve geri döndürülmesi imkansız bir hal almıştı. Yani koruma kısmını çözmüş olsa da geri dönüşü olmayan bir işlemdi bu. Ama bu işlemi yapan nörobilimcilere göre gelecekte tüm detaylarıyla bir beyin taranı, içindeki bilgiler bir robota veya bir simülasyona aktarılabilir. Yani özetle kriyogenik uyku şimdilik bilim kurgunun gerçek hayattaki yansımalarından biri gibi duruyor. Kimi uzmanlara göre henüz beynimizi kabaca çözebileceğimiz seviyeye gelmemize bile daha binlerce yıl var. O zaman geldiğinde de bugünkü gibi ilkel yöntemlerle dondurulmuş bedenleri geri döndürmek çok ayrı bir meydan okuma olacak. Kaldı ki diyelim geri döndürdük veya tarayıcılarla bir beyni sanal dünyaya aktardık. Burada da çok çok başka sorular ve bir o kadar da etik problemler karşımıza çıkıyor. Sonuçta elimizde sonsuz kere kopyalayabileceğimiz bir beyin olacak. Kendinizden kaç tane olmasını isteyeceksiniz o zaman? Veya o zaman kopyalanan siz, bugün dondurulan sizle aynı kişi mi olacak? Tamamen değişmiş dünyaya ve insanlığa ayak uydurabilecek misiniz? Ve bunlar gibi bir sürü soru çıkıyor karşımıza. Fakat asıl soru şu sanırım. Bir gün bedeninizin uzak bir gelecekte geri döndürülmesi ihtimalini göz önüne alarak dondurulmasını ister miydiniz? Yoksa doğal sürece müdahalenin yanlış olduğuna inananlardan mısınız?

basıncı normal. Alfa canlandırma dizisini başlatıyorum.

Linda? Linda? Sakin olun Bay Chamberlain. Şu an 2074 yılındayız. Tam 50 yıldır kriyogenik uykudaydınız. Yoksa başardık mı? Oldu mu gerçekten? Peki Linda, o nerede? Buradayım

Fred. Her gün buradaydım. Hep bu anı bekledim.

dışı aşk hikayesi bir bilim kurgu gibi duyuluyor değil mi? Ancak Linda ve Fred Chamberlain gerçekten de yaşamıştı.

Ölümü alt etmeye çalışan bir çiftti onlar aslında. Biz de bugün onların ve birçok insanın en büyük hayalini, bilimkurgunun en sevdiği konulardan birini konuşacağız. İnsan dondurma bilimi, yani kriyogenik uykuyu tüm yönleriyle anlamaya çalışacağız.

Linda Chamberlain. Kendisi eşinin dondurulmuş bedeninin de bulunduğu Alcor isimli bir şirkette çalışıyor. Her gün arada bir uğrayıp kocasına selam veriyor, onunla konuşuyor. Olup biteni, hayatını anlatıyor ve işine geri dönüyor. Ama işte bu hikayede bir anomali var. Linda'nın kocası teknik olarak ölü.

Evet, yaklaşık 8 yıl önce prostat kanseri nedeniyle yaşamını kaybetti Fred. Tüm ülkelerin tabi olduğu uluslararası yasalar dahilinde ve hayati fonksiyonlarının durması sebebiyle yasal olarak ölü kabul ediliyor. Fakat Linda, işte o bunu onaylamıyor. Ki zaten kocası da ölmeden önce bunu kabul etmiyordu. Yani ölmeyi inkar eden bir çift söz konusu.

Fred ölü olarak kayıtlara geçtikten sonra Linda'nın şu anda çalıştığı yere getirilip vücudunda birazdan detaylarını konuşacağımız birçok işlem yapıldı. Ardından bedeni büyük bir kazan içine yerleştirildi. İnsan dondurma bilimi olarak da bilinen kriyojeni adındaki bir işlem gerçekleştirildi Fred'in vücudunda. Peki amaç neydi burada?

Bir gün tüm şartlar olgunlaştığında, tıp ve nanoteknoloji yeterince geliştiğinde tekrar doğmak. Yani bir nevi ölümü aldatmak. Biliyorum kulağa çok garip geliyor bu anlattığım. Ancak bu mesele 1960'lardan beri üzerine ciddi ciddi konuşulan, hatta uygulanan bir işlem. Daha da ilginç olanı bu sayede ölümü aldatabileceğini düşünen insanların sayısı hiç de az değil.

Peki nedir bu kriyogenik uyku denen şey? Gerçekten insanları dondurarak ileride yeniden hayata döndürebilir miyiz? Bunun bilimsel açıdan olasılığı var mıdır? Gelin tüm detaylarıyla konuşalım. Kriyogeni. Bir canlıyı ileride yeniden dünyaya getirmek amacıyla dondurmak üzere yapılan işlemler bütünü olarak tanımlayabiliriz. Az önce de dediğim gibi hiç de yeni bir uygulama değil.

Bu yöntemin uygulandığı ilk insan 1967 yılında dondurulan ve Alcor Life Extension Foundation yani Alcor Yaşam Uzatma Vakfı'nda bulunan Dr. James Bradford'dı. Ki Linda'nın eşi Fred de burada tutuluyor. Neyse James'in bedeni Alcor'da bir kazan içinde hala gayet iyi durumda korunuyor ve hayali olan canlandırılacağı günü bekliyor.

Fakat kriyogenik uykunun hikayesi birkaç yıl öncesine dayanıyor. Bir fizik öğretmeni olan Robert Ettinger'ın 1964 yılında yazdığı The Prospect of Immortality yani Ölümsüzlük İhtimali isimli kitapta ortaya atılmış ilk defa bu yöntem. Yunanca'da soğuk anlamına gelen kelimeden geliyor ismi. İlk başlarda pek de ses getirmemişti. Ancak 1970'lerin sonunda bu fikir acayip bilgi görmüş ve yayılmıştı.

Bu sayede insanlar ölümsüzlük rüyasıyla yanıp tutuşmaya başlamış. Bu pazarı gören girişimciler de sadece Amerika Birleşik Devletleri'nde 6 tane kriyogenik uyku şirketi kurmuştu. Birçoğu kısa sürede kapansa da Arizona'da bulunan Alcor ve Michigan'da bulunan Cryonics Institute ayakta kalabilmişti.

Ki bu iki şirket günümüzde faaliyetlerini sürdürüyor hala. Sadece Alcor'da 170'ten fazla dondurulmuş insan bedeni kazanların içinde hayata döndürülecekleri günü bekliyor bugün mesela. Onlar için bu piyasanın lideri de diyebiliriz. Şayet öldüğünüzde bedeninizi Alcor'da dondurmak istiyorsanız 220 bin dolar gibi bir ücret ödemeniz gerekiyor. Biraz garip gelebilir ama daha ucuz bir alternatifleri de mevcut.

Sadece kafanızı da dondurabilirsiniz mesela. Bunun için de 80 bin doları gözden çıkartmanız gerekiyor. E tabi gelecekte bir vücuda ihtiyacımız olmayabilir değil mi? Transhumanizm'den bahsettiğimiz İnsan 2.0 bölümümüzde konuşmuştuk bunun üzerine. Şayet dinlemediyseniz ona da bir kulak vermenizi öneririm. Şimdi bu noktaya kadar anlattıklarım gerçek dışı gibi duruyor değil mi? Ama söylediklerimin bir de gerçeklik payı da var.

Bunu da en iyi Alcor şirketi üzerinden anlatabilirim size. 1972'de deminde bahsettiğim Linda ve Fred Chamberlain çifti tarafından kuruldu bu şirket. Linda ve Fred'in dışında 1300 kişi gömülmek ya da yakılmak yerine bedenlerinin dondurulup saklanması için kayıt olmuş ve parasını ödemiş buraya. Şu anda dondurulan bedenlerin arasında erken yaşta hayatını kaybeden küçük çocuklar veya evcil hayvanlar dahi mevcut.

Peki bu yola başvuranların motivasyonları ne olabilir? Ölümü aldatmanın ardındaki psikoloji nedir? Gelin bunu anlamaya çalışalım biraz da. Kriyojeniciler aslında bunu ölümü aldatmak olarak tanımlamıyor. Zaten ölümü de bir son durak olarak görmüyorlar. Onlara göre yasal olarak ölmek kalbinizin ve akciğerlerinizin işlevini durdurduğu anlamına geliyor.

Fakat hücreleriniz hala yaşıyor. Organlarınız işlevlerini yerine getirmeye devam ediyor diye savunuyorlar bu yöntemi. O yüzden kazanlarda canlandırılmayı bekleyen insanlara da hasta diyorlar. Başka bir bakış açısı da ölümün aslında zamanla şekil değiştirdiğini savunuyor. Onlar da bundan 100 yıl önce bugün kolayca atlatılabilecek bir hastalıktan ölen milyonlarca insan olduğunu ifade ediyorlar.

Dolayısıyla da tıptaki tüm gelişmelerin ölümsüzlüğe ya da çok daha uzun ve sağlıklı bir yaşama atılan adımlar olduğunu düşünüyorlar. Bundan 100 yıl sonra ne gibi gelişmeler olabileceğini bilmediğimiz için de kriyojenik uygulamaları bir duraklatma tuşuna basmaya benzetiyorlar. Linda Chamberlain de bu insanların en fazla 100 yıl sonra canlandırılabileceğini düşünüyor.

Hatta Alcor'un CEO'su Max Moore biraz daha ileri gidip, korumaya alınabilecek insanları toprağa gömünce veya yakınca aslında onları biz öldürüyor, kurtlar tarafından yenmelerine izin veriyoruz ifadelerini kullanmış. Hayat sigortası denen şeyin de aslında ölüm sigortası olduğunu söylüyor kendisi.

Bu fikir kimimize güzel, kimimize korkunç gelebilir. Ama buradaki asıl sıkıntı şu. Alcor gibi şirketlerin yeniden hayata döndürme konusunda hiçbir fikri yok aslında. Evet. Yani nasıl olacak ki? Ne zaman olacak? Bunun bilimsel arka planı nedir? Hiçbir fikirleri yok bu konuda. İşin gerçeği bir çalışmada yürütmüyorlar. Bir nevi depo görevi görüyorlar sadece.

ve bu canlandırma işini uzmanlara, tıp ve teknoloji alanındaki gelişmelere bırakıyorlar. Zaten web sitelerinde de bir olasılıktan, moleküler nanoteknolojiden bahsediyorlar. Bunu da kabaca şu şekilde açıklamışlar. Mikroskobik nanorobotlarla her bir hücredeki hasarlı kromozomlar yenileriyle değiştirilebilir.

Anlayacağınız bilim dünyasına bir yön çizme cesareti de gösteriyor Alcor şirketi.

Bununla birlikte yine web sitelerinde bu zamana kadar beden dondurma ve sonrasında canlandırma ile ilgili çeşitli hayvanlar, bitkiler ve organlar üzerinde yapılmış çalışmaları da referans göstererek bu yöntemin başarılı olabileceğini, bu uğurda çalışmaların da devam ettiğini ifade ediyorlar. Peki bilim ne diyor bu kriojeni konusunda? Onu da kısa bir aradan sonra konuşacağız.

Evet, kriyogenik uyku ve yeniden doğuş meselesinin bilimsel analizini yapmaya başlayabiliriz. Bunun için önce prosedüre bir bakalım isterseniz. Sonuçta insan dondurmak derken bildiğimiz buzdolabına atıp kapağı kapatmaktan bahsetmiyoruz değil mi?

Yasal ölümü gerçekleşen ve parası ödenmiş bedenler ilk olarak hızlıca bir buzun içine korularak alkora getiriliyor. Bunun sebebi ise şu. Vücut ısısının düşürülmesi, kalıcı ölümün ve geri dönülemez hücre hasarının yavaşlatılması açısından en önemli ilk adım olarak görülüyor.

Daha sonra Alcor'da bir ameliyathanede metabolizmayı yavaşlatacak ilaçlar uygulanıyor. Bunun ardından oksijen seviyesini dengede tutmak amacıyla tanıdık olduğumuz bir süreç olan entübe süreci başlıyor. Elbette vücutta kan dolaşımını devam ettirmek için de mekanik bir pompa ile kalp çalıştırılmaya devam ettiriliyor. Bunun ardından vücudun kalıcı olarak saklanması için hazırlıklar başlıyor.

İlk olarak vücuttaki tüm kan bir tür medikal antifriz olarak düşünebileceğimiz kriyo koruyucularla değiştiriliyor. Tuhaf gelebilir fakat bunun asıl amacı vücudun tamamen donmasını önlemek. Çünkü bildiğimiz anlamıyla bedeni ve içindeki sıvıları dondurmak çok ama çok zararlı bir süreç.

Vücudumuzun %60 kadarının sudan oluştuğu düşünüldüğünde bu suyun donması sonucunda oluşacak kristaller tüm organlara ve damarlara kalıcı hasar verebilir. İşte bu koruyucu sıvıyla sıcaklık çok kontrollü bir şekilde düşürülüyor. Böylece beden dondurulmaktan ziyan kelimenin tam anlamıyla cam gibi dengeli ve kontrollü bir şekilde katılaştırılıyor.

Bu işlem sonrasında da artık beden paslanmaz çelikten kazanlar içine başka bedenlerle birlikte yerleştirilerek canlandırılacakları güne kadar saklanıyorlar. Şimdi

gelelim işin asıl önemli kısmına. Kriyogenik uyku gerçekten de gelecek vadeden bir alan mı? Yoksa bir umut ticareti mi?

Öncelikle tüm süreçleri ve olasılıkları bir kenara bırakırsak, kriyojeninin başarılı olması için en önemli ve hayati şart bu işlemlerin beyne hiçbir zarar vermemesidir. Yani beynin inanılmaz iyi ve sorunsuz korunmasından bahsediyoruz. Hiçbir veri kaybı olmaması gerekiyor. Fakat bunun için neye ihtiyacımız var? Beyin denen inanılmaz makineyi tam olarak anlamaya.

Bildiğimiz kadarıyla evrendeki en ama en karmaşık sistemden bahsediyoruz. Kafa tasımızın içinde taşıdığımız ayrı bir evrendendir. Ve bildiğimiz gibi bırakın onlarca yılı, çok kısa sürelerle de olsa beyni dondurmak onda kalıcı hasarlara neden oluyor. Yani canlandırmaktan öte, kriyojeni beyni doğru şekilde korumak ve saklamaktan henüz çok çok uzakta gibi görünüyor.

Hayvanlarda beyni dondurarak yeniden canlandırmaya yönelik yapılan deneylerde de bu gözlemleniyor. En iyi durumda bile beyin artık geri döndürülemez şekilde hasar alıyor kısacası. Beyni olduğu gibi koruyan bir çalışma da var bu arada. Bu çalışmada beyin tamamen glüteral dehit adı verilen bir bileşikle doldurulmuş ve organ kusursuz bir şekilde korunmuştu.

Fakat buradaki sıkıntı şuydu. Bu işlemle beyindeki tüm hücreler bir nevi birbirine yapıştırılmış ve geri döndürülmesi imkansız bir hal almıştı. Yani koruma kısmını çözmüş olsa da geri dönüşü olmayan bir işlemdi bu. Ama bu işlemi yapan nörobilimcilere göre gelecekte tüm detaylarıyla bir beyin taranı, içindeki bilgiler bir robota veya bir simülasyona aktarılabilir.

Yani özetle kriyogenik uyku şimdilik bilim kurgunun gerçek hayattaki yansımalarından biri gibi duruyor. Kimi uzmanlara göre henüz beynimizi kabaca çözebileceğimiz seviyeye gelmemize bile daha binlerce yıl var. O zaman geldiğinde de bugünkü gibi ilkel yöntemlerle dondurulmuş bedenleri geri döndürmek çok ayrı bir meydan okuma olacak. Kaldı ki diyelim geri döndürdük veya tarayıcılarla bir beyni sanal dünyaya aktardık.

Burada da çok çok başka sorular ve bir o kadar da etik problemler karşımıza çıkıyor. Sonuçta elimizde sonsuz kere kopyalayabileceğimiz bir beyin olacak. Kendinizden kaç tane olmasını isteyeceksiniz o zaman? Veya o zaman kopyalanan siz, bugün dondurulan sizle aynı kişi mi olacak? Tamamen değişmiş dünyaya ve insanlığa ayak uydurabilecek misiniz? Ve bunlar gibi bir sürü soru çıkıyor karşımıza. Fakat asıl soru şu sanırım.

Bir gün bedeninizin uzak bir gelecekte geri döndürülmesi ihtimalini göz önüne alarak dondurulmasını ister miydiniz? Yoksa doğal sürece müdahalenin yanlış olduğuna inananlardan mısınız?

Malum, yapay zeka son yılların en çok konuşulan teknolojilerinden birisi. Bu teknoloji temelde ödüllendirme mantığı ile çalışıyor, bu şekilde kendisini geliştiriyor. Peki daha önce kimsenin bilmediği, kitleleri imha edebilecek bir kimyasal bileşim keşfettiğinde onu ödüllendirirseniz ne olur? Hiçbir Şey Tesadüf Değil'in bu bölümünde yapay zeka kullanılarak oluşturulan ilk imha reçetelerinin üzerine konuşuyoruz. Gelecekte bizi neler bekliyor olabileceğinin analizini yapıyoruz. 



Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

Yapay Zekanın İlk Kitle İmha Reçeteleri 

Kişisel verilerimizin takip edilmesi ve seçimlerimizin yönlendirilmesi artık görünmez bir mühendisliğin parçası. Özgür iradeyle verdiğimizi sandığımız kararların arkasında ise dev bir veri ekonomisi, algoritmalar ve bizi bizden iyi tanıyan şirketler var. Hiçbir Şey Tesadüf Değil’in bu bölümünde gizlilik ihlallerinin hayatımızı nasıl şekillendirdiğini, bu ekosistemin ne kadar derine indiğini ve tüm bunların geleceğimiz için ne anlama geldiğini inceliyoruz.







Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

Ne Yaptığınızı Biliyorlar!

Coca Cola'nın 1971'de yayınladığı "Hilltop" reklam filmi, koca bir sektörün yaklaşımını değiştirmişti.  Asi bir nesil, karşı bir kültür ve tüm siyasi konjonktürün sorgulanması reklam dünyasında da kendine yer buluyordu artık. Ancak zaman içerisinde kapitalizm bu durumu da kendi lehine çevirmişti. Hiçbir Şey Tesadüf Değil'in bu bölümünde "Kapitalizm, devrimi nasıl markalaştırdı?" sorusuna yanıt arıyoruz. Reklamcılık tarihinin kırılma noktalarından ipuçları bulmaya çalışıyoruz.


Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

Kapitalizm, Devrimi Nasıl Markalaştırdı?

Dünyamız ölüyor. Tabii şimdi hemen değil. Ama bir gün olacak elbet. Tıpkı her hikayenin sonu gibi, onun da sonu gelecek. Levha tektoniği durmuş, kıtalar kilitlenmiş, okyanuslar kurumuş ve yaşam denen olgunun külleri bile kaybolmuş olacak. Ve bu gerçekleştiğinde, biz çoktan kozmik sahneden çekilmiş olacağız. En azından burada, bu kaya parçası üzerinde öyle gözüküyor. Hiçbir Şey Tesadüf Değil'in bu bölümünde, zamanı biraz ileri sarıyoruz. Acaba 1 milyar yıl sonra dünyamız neye benzeyecek?





Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

1 Milyar Yıl Sonra Dünyamıza Ne Olacak?

Dünya'nın yörüngesinden de geçen bazı küçük kaya parçaları bulunuyor. ve bu kayalar çok değerli bir şeyler saklıyor. Bize büyük servet kazandırabilecek madenler söz konusu. Sadece birkaç sondaj ekipmanı yapıp bu asteroidlere göndereceğiz. Sonra da o asteroidlerin bazılarında bulunan altın, gümüş ya da elmas gibi madenleri kazıp geri getireceğiz. Hepsi bu kadar… Peki ama niye yapmıyoruz bunu? Asteroid madenciliğini neden bir iş kolu olarak sayamıyoruz hala? Hiçbir Şey Tesadüf Değil'de bu sorunun cevaplarını aramaya koyuluyoruz. Asteroid madenciliğinin yakın dönemde nasıl fırsatlar sunabileceği üzerine düşünüyoruz.

Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

Asteroidleri Kazan Kazanır!

İnsan neye göre hatırlayıp, neye göre unutur? Örneğin, neden hayatımızın ilk birkaç yılını hatırlamıyoruz? Ya da bazı anılar yıllar geçse de ilk günkü kadar canlı kalırken, neden bazıları hiç olmamış gibi siliniyor? Hiçbir Şey Tesadüf Değil'in bu bölümünde hafızaya, hatırladıklarımıza ve unuttuklarımıza doğru bir yolculuğa çıkıyoruz. 





Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

Çocukluğumuzu Neden Hatırlamıyoruz?

1919'un bir gününde John B. Watson sokakta yürürken köpeklerden aşırı korkan bir çocuk gördü. Bu göründü anında aklına kazınmış, ilerleyen günlerde bazı sorulara dönüşmüştü.  "Acaba yeni doğmuş bir bebek, evcil hayvanlardan korkar mı? Böyle bir korku doğuştan var olabilir mi? Yoksa bu korku sonradan mı öğrenilir?" İşte bu sorular bugün yapılsa gerçekleştirenin de, gerçekleşmesine izin verenin de yıllarca hapishanede yatmasına neden olacak bir dizi deneye zemin hazırlamıştı. Hiçbir Şey Tesadüf Değil'in bu bölümünde o deneylerin hikayesine odaklanıyor, Little Albert Deneyi'ni inceliyoruz.



 Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

Psikoloji Tarihinin En Tartışmalı Meselesi: Little Albert Deneyi

Percy Spencer, cebindeki fıstıklı bir atıştırmalık sayesinde birçok evin baş köşesinde yerini almış bir cihaz icat etti: mikrodalga fırın. Peki nasıl oldu da, bu elektromanyetik dalgalar bir anda dünden kalan yemeği ısıttığımız bir cihaza dönüştü? Hiçbir Şey Tesadüf Değil'in bu bölümünde, bilim ile gerçek yaşamın doğrudan kesiştiği bu mucizevi aletin acayip hikayesine beraber bir yolculuk yapıyoruz.





Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------



Bu podcast reklam içermektedir.

Kazara Mucize: Mikrodalga Fırın

Elon Musk'ın yirmi yıldır neredeyse tek bir takıntısı var: Mars’a ulaşmak. Son bir yıldır ise, varıldığında ne olacağı konusundaki çalışmalarını hızlandırdı. Hiçbir Şey Tesadüf Değil'in bu bölümünde; Musk'ın zihnine ve projelerine bir yolculuk yapıyoruz. Bakalım Musk, çılgın planlarını gerçekleştirebilecek mi? Yoksa bu sadece 21. yüzyılın en büyük bilim kurgu hikayesi olarak mı kalacak?





Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------

Bu podcast reklam içermektedir.

Kalkın! Mars'a Gidiyoruz!

Üç milyar insanı kurtaracağınızı bilseydiniz ölür müydünüz? Ya da milyarlarca insanın hayatını kurtarmak için masum bir insanı öldürmek zorunda kalsaydınız yapar mıydınız? Hiçbir Şey Tesadüf Değil’in bu bölümünde zor ahlaki kararları verme süreçlerimizi, farklı felsefi bakış açılarına göre inceliyoruz. 



Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------


Bu podcast reklam içermektedir.

 Üç Milyar İnsanı Kurtaracağınızı Bilseydiniz Ölür Müydünüz?

Antik çağlardan bu yana insanlığını en büyük arzusu ölümsüz olmak. En azından doğal nedenlerle ölmekten kurtulmanın yollarını bulabilmek çoğu insanın hayalini süsleyen bir durum. Hemen hemen herkesin aklındaysa aynı soru var: Yaşlanmayı durdurmak, mümkün mü? Fakat ölüm, doğal döngünün önemli ve hatta gerekli de bir parçası. Hiçbir Şey Tesadüf Değil'in bu bölümünde neden yaşlandığımızı ve öldüğümüzü inceliyoruz. Yaşlılık ve ölümün hayat döngüsündeki yerini anlamaya çalışıyoruz.

 




Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------


Bu podcast reklam içermektedir.

Neden Ölüyoruz?

İnsanlık tarihini değiştiren bazı keşifler sanki bir rastlantıymış gibi anlatılır. Halbuki hiçbir şey tesadüf değil. İşte biz de bu yüzden buradayız. Cengiz Çalışkan, nam-ı diğer Bebar Bilim ve Podbee Media'nın beraber hazırladığı ve bu podcast serisinde bizi bugüne getiren tüm bilimsel, kültürel, toplumsal dönüm noktalarından geçeceğimiz büyük bir yolculuğa çıkıyoruz.

Hiçbir Şey Tesadüf Değil

İnternetin günümüzdeki halini 30 yıl önce birilerine göstersek vereceği tepkiyi bir düşünsenize. Akla hayale sığmayacak şekilde insanları, kurumları, bildiğiniz tüm dünyayı birbirine bağladık internetle. Fakat onun asıl gücünü, derinliğini ve en önemlisi de barındırdığı bilgi miktarını gözden kaçırıyor, asıl potansiyelini göz ardı ediyoruz çoğu zaman. Hiçbir Şey Tesadüf Değil'in bu bölümünde, internetin derinlerine iniyor ve bu mecranın karanlık bölgelerinde neler olup bittiğini anlamaya çalışıyoruz.






Tüm bölümler ve daha fazlası için ⁠⁠podbeemedia.com⁠⁠'u ziyaret et!



----- Podbee Sunar -------


Bu podcast reklam içermektedir.

Podcast'e Soru Sor

Kaydet - Dinle - Gönder

Bildirimler

Hiçbir Şey Tesadüf Değil

Her hafta eklenen yeni bölümleri kaçırma!